Je leest:

Ongewenste intimiteit bij guppies

Ongewenste intimiteit bij guppies

Seksueel gedrag van mannetjes beschadigt relatie tussen vrouwtjes

Auteur: | 23 april 2009

Guppies zijn niet altijd even zachtaardig als het op voortplanting aankomt. De mannetjes willen nogal eens gebruik maken van ongewenste intimiteiten om een vrouwtje te overtuigen. Het gedrag van zo’n mannetjes gup verbreekt de sociale structuur in een groep vrouwtjes, zo ontdekten gedragsbiologen van de universiteit van Exeter.

In eerder onderzoek werd al aangetoond dat ongewenste intimiteiten bij guppies ontzettend vaak voorkomen. De mannetjes zijn seksueel zeer actief en jagen de vrouwtjes voortdurend op. Guppies leven in groepen, waarbij in het ideale geval drie vrouwtjes beschikbaar zijn voor ieder mannetje. Om de gevolgen van ongewenste intimiteiten verder te bestuderen, gingen de onderzoekers aan de slag met wilde guppies in Trinidad. Zij pasten sommige groepen vissen zo aan dat de mannetjes in de meerderheid waren. Wat heeft dit voor effect op het sociale gedrag van vrouwtjes?

Eén van de onderzoekers vangt vrouwelijke guppies weg om de verhoudingen in een groep te veranderen. Minder vrouwtjes per mannetje zorgt voor een grotere mate van ongewenste intimiteiten. Heeft dit invloed op het sociale gedrag van vrouwtjes?
University of Exeter

Aandacht voor ongewenst gedrag

Binnen een normale groep kunnen vrouwtjes elkaar herkennen en vormen zij een band. Vrouwtjes uit de eigen groep worden bovendien altijd verkozen boven vrouwtjes uit een andere groep. Vrouwelijke guppies die veel ongewenste intimiteiten ondergaan, verliezen hun sociale contacten met andere vrouwtjes. Ook zijn zij eerder geneigd een band te vormen met vrouwtjes uit andere groepen. Het is net alsof vrouwtjes die veel ongewenste intimiteiten ondergaan de vrouwtjes waar zij deze negatieve ervaringen aan koppelen mijden, maar zo zit het niet helemaal.

Sterke sociale contacten zijn heel belangrijk voor de gezondheid en het welzijn van een vrouwelijk guppy. Vrouwtjes met zwakke sociale contacten hebben in het wild dan ook minder kans om te overleven. In groepen met veel mannetjes, waar dus veel ongewenste intimiteiten voorkomen, hebben vrouwtjes relatief weinig tijd om relaties met andere vrouwtjes op te bouwen. Zij besteden immers ook aandacht aan het ongewenste gedrag van de mannetjes. Deze vrouwtjes proberen zichzelf te koppelen aan vrouwtjes uit een andere groep. Zo hopen zij in een beter en gezonder milieu terecht te kunnen komen.

Ongewenste intimiteiten bij guppies: twee mannetjes zwemmen een vrouwtje voortdurend achterna en jagen haar op.
Darren Croft, University of Exeter

Van insect tot aap

Het effect van ongewenste intimiteiten kan ernstig zijn: het tast de gezondheid en het welzijn van vrouwelijke guppies aan. In de natuur komt het fenomeen vaak voor. Van insecten tot apen, vele vrouwtjes hebben last van het seksuele gedrag van mannetjes. Of in andere soorten de gezondheid en het welzijn van vrouwtjes ook op het spel staat, is nog niet bekend. De resultaten van dit onderzoek in guppies zijn wel belangrijk voor de manier waarop we naar ongewenste intimiteiten bij andere dieren kijken.

Bronnen

Social implications of the battle of the sexes: sexual harassment disrupts female sociality and social recognition (Safi Darden e.a.), Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 22 april 2009

Zie ook

Meer over guppies (Wikipedia)

Dit artikel is een publicatie van NEMO Kennislink.
© NEMO Kennislink, sommige rechten voorbehouden
Dit artikel publiceerde NEMO Kennislink op 23 april 2009
NEMO Kennislink nieuwsbrief
Ontvang elke week onze nieuwsbrief met het laatste nieuws uit de wetenschap.