In het rapport ’ Arctic Climate Impact Assesment’ (ACIA), dat afgelopen maandag werd gepresenteerd in Den Haag, hebben meer dan 250 wetenschappers uit de hele wereld becijferd dat het tempo waarin de aarde opwarmt met name in het Noordpoolgebied twee keer zo hoog ligt dan in de rest van de wereld. Dit kan er uiteindelijk toe leiden dat de temperatuur op de Noordpool nog deze eeuw met 4 tot 7 graden zal stijgen: een verdubbeling van voorgaande voorspellingen!

Het rapport werd gepresenteerd naar aanleiding van de tiende VN-klimaatconferentie (COP 10) die deze week in Buenos Aires is begonnen. De ongeveer 5000 deelnemers uit 189 landen zullen tijdens de conferentie stilstaan bij het tienjarige bestaan van het klimaatverdrag, overleggen wat er qua beleid verbeterd kan worden en bespreken wat er ná 2012 moet gebeuren, wanneer het Kyoto-protocol afloopt. Een richtlijn voor toekomstig klimaatbeleid is dat de gemiddelde temperatuur op aarde niet meer dan 2 graden mag stijgen ten opzichte van het preïndustrieel niveau van vóór 1850. Of we dat gaan halen is echter maar de vraag: uit het ACIA-rapport blijkt immers dat de temperatuur op aarde sneller stijgt dan aanvankelijk voorspeld.

Noordpool warmt schrikbarend snel op

Zo ligt het tempo waarin de Noordpool opwarmt nu al twee keer zo hoog als in de rest van de wereld en zolang we daar niets aan doen, zal het daar waarschijnlijk niet bij blijven. Normaal gesproken wordt het merendeel van het zonlicht namelijk direct door het Noordpoolijs teruggekaatst en maar een klein deel daadwerkelijk opgenomen. Met het opwarmen van de Noordpool zal echter veel van het ijs gaan smelten en gesmolten ijs (water, dus) neemt veel meer warmte van het zonlicht op. Daardoor zal de Noordpool alleen maar nog méér zonlicht op gaan nemen, waardoor er nog meer ijs smelt… Kortom: hoe meer sneeuw en ijs er smelt, hoe sneller de Noordpool opwarmt.

Met het opwarmen van de Noordpool zal ook de voorheen bevroren bodem van de omliggende landmassa’s ontdooien. Hierdoor zullen wegen en huizen gaan verzakken, bestaande pijpleidingen breken en zullen de bewoners van dit gebied voor grote problemen komen te staan. Naast de mens zullen ook veel arctische plant- en diersoorten het erg moeilijk kunnen gaan krijgen. Zo ziet de ijsbeer zijn leefomgeving als sneeuw voor de zon verdwijnen. Wetenschappers zijn bang dat de ijsbeer niet in staat zal blijken om zich aan de snel veranderende leefomstandigheden aan te passen, waardoor hij mogelijk het einde van deze eeuw niet eens haalt.

Tenslotte kan met al dat smeltende ijs het wereldzeeniveau deze eeuw best wel eens 60 centimeter gaan stijgen. Misschien nog niet direct een reden om met zwemlessen te gaan beginnen, maar vergeet niet dat we het tot nu toe alleen nog maar over de Noordpool hebben gehad. Als andere grote ijsmassa, zoals Groenland en de Zuidpool, net zo snel opwarmen als de Noordpool zou de zeespiegel best wel eens meters in plaats van centimeters kunnen gaan stijgen. En dan krijgen we volgens Han Lindeboom, voorzitter van de Nederlandse Commissie Polair Onderzoek, ook in Nederland een groot probleem…

Noordpool warmer, Nederland kouder?

Met de opwarming van de Noordpool zal het in Nederland waarschijnlijk ook kouder worden, voorspelt het ACIA-rapport. Dat klinkt misschien een beetje tegenstrijdig, maar dat komt omdat de koude omgeving van de Noordpool een warme golfstroom uit de Cariben onze kant op trekt. Hoe minder koud het is op de Noordpool, hoe minder warm Caribisch water onze kant op wordt getrokken. Dit kan er volgens de wetenschappers toe leiden dat de temperatuur in Nederland uiteindelijk met een graad of vier zal kunnen gaan dalen. Enig lichtpuntje in deze donkere dagen is dat we in de toekomst dan misschien weer eens wat vaker een ouderwets ‘witte Kerst’ hebben…

Zie ook: