In levende cellen worden aan de lopende band eiwitten met uiteenlopende functies gemaakt. De opdracht daarvoor komt uit de celkern, waar het DNA de blauwdruk van de verschillende eiwitten bevat. Vanuit de celkern reizen kleine fragmenten RNA, een kleinere variant van het informatiedragende DNA onder de naam messenger-RNA (mRNA), naar andere regio’s van de cel waar ze vertaald worden in functionele eiwitten.
In 1998 ontdekten Fire en Mello echter dat niet ieder mRNA-boodschaper in de cel vertaald wordt in een eiwit; strengen van gekoppelde RNA-fragmenten slopen de boodschappers voor ze hun bestemming bereiken en remmen daardoor de productie van bepaalde eiwitten. Hiermee lijkt de cel, naast het transcriptiesysteem in de celkern, een tweede regelsysteem te hebben waarmee het de eigen eiwitproductie aan of uit kan schakelen.
Eiwitproductie op basis van informatie uit het DNA. De ellenlange DNA-streng wordt ontrold, afgelezen en gekopieerd naar een mobiel mRNA-fragment. Dat reist door de cel naar de eiwitproducerende machinerie buiten de celkern en zet eiwitproductie in gang. RNA-interferentie kan heel selectief sommige mRNA-fragmenten onderscheppen en zo de vorming van bepaalde eiwitten remmen. bron: Nobelprize.org / Annika Röhl. _ Klik op de afbeelding voor een grotere versie._
RNA-interferentie is sinds de ontdekking in 1998 een hot topic onder biologen. Door selectief genen aan en uit te zetten willen onderzoekers een nieuwe behandelmethode voor allerlei aandoeningen ontwikkelen. Zo lieten wetenschappers onlangs zien een gen dat in dieren een hoge cholesterolspiegel veroorzaakt te kunnen onderdrukken. RNA interferentie werkt ook als verdediging tegen virale infecties.
Andrew Fire is verbonden aan de universiteiten van Stanford en Massachusetts; Mello werkt aan de universiteiten van Massachusetts en Harvard. Ze zijn nog geen 50 jaar oud, aan de jonge kant voor een Nobellaureaat. De twee krijgen op 10 december samen een prijzengeld van 1,1 miljoen Euro voor hun werk.
Zie verder op Kennislink
Oeps: Onbekende tag `feed’ met attributen {"url"=>"https://www.nemokennislink.nl/kernwoorden/nobelprijs.atom", “max”=>"15", “detail”=>"minder"}