Moleculen als deze, die onder meer voorkomen in de reusachtige, koude gaswolken waarin zich sterren en planeten vormen, spelen waarschijnlijk een belangrijke rol bij het ontstaan van leven. Met de acht nieuwkomers is het totale aantal molecuulsoorten dat in de ruimte is opgespoord op 141 gekomen.
De Greenbank radiotelescoop. Inzet: de acht nieuwe, in de ruimte aangetroffen moleculen. Illustratie: NRAO/AUI/NSF
Opmerkelijk is de ontdekking van complexe moleculen als methylcyanodiacetyleen in de moleculaire wolk TMC-1 in het sterrenbeeld Stier. Deze wolk is nog sterloos en heeft een temperatuur van slechts tien graden boven het absolute nulpunt. Lange tijd gingen astrochemici ervan uit dat zulke grote moleculen alleen in warmere (delen van) moleculaire gaswolken konden ontstaan. Moleculen op het oppervlak van stofdeeltjes in deze wolken blijken echter ook onder ijskoude omstandigheden een grotere omvang te kunnen bereiken door atomen ‘in te vangen’.
De kosmische cyclus van het ontstaan van moleculen: uit gas- en stofwolken in de ruimte ontstaan verdichtingen. Daaruit vormt zich een ster met een accretieschijf, en later een planetenstelsel om zich heen. Via kometen en meteorieten komen de al in de ruimte gevormde complexe moleculen op de planeten neer. Zo vereenvoudigen ze het eventuele ontstaan van levensvormen. Als de ster aan het einde van zijn leven massa verliest, komen elementen vrij die de gas- en stofwolken in de ruimte verrijken. Illustratie: Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF
Zie ook:
- Researchers Use NRAO Telescope to Study Formation Of Chemical Precursors to Life (Eng.)
- IJzige processen in de ruimte (Kennislinkartikel van NTvN)
- Teer en roet tussen de sterren (Kennislinkartikel van Zenit)
- Stof tot nadenken (Kennislinkartikel van Zenit)