Je leest:

Muizen met mensenkanker

Muizen met mensenkanker

Auteur: | 24 maart 2004

Op zoek naar de oorzaak van borstkanker, transplanteerden wetenschappers menselijk borstmateriaal in muizen. De muizen ontwikkelden borstkanker op vrijwel dezelfde manier als mensen.

Muizen in een Amerikaans laboratorium kregen een transplantatie van weefsels die zich normaal gesproken in een beha bevinden: Robert Weinberg van het Whitehead Institution for Biomedical Research in Boston en zijn team slaagden erin menselijk borstmateriaal te laten groeien in muizen. Hun onderzoek gaf belangrijke informatie over het ontstaan van borstkanker. Ze rapporteerden de resultaten in Proceedings of the National Academy of Sciences.

Gewoonlijk werken onderzoekers met genetisch gemodificeerde muizen om kanker te bestuderen, maar bij dieren ontwikkelt de ziekte zich net iets anders dan bij mensen. Muizen met menselijk borstmateriaal zijn een beter model voor de mens.

Het team van Weinberg transplanteerde twee typen cellen in de muizen. In het verleden gebruikten onderzoekers alleen maar epitheelcellen (cellen die de melkkanalen bekleden), omdat borstkanker in deze cellen begint. Volgens Weinberg waren deze pogingen gedoemd te mislukken omdat borsten ook nog uit fibroblasten (bindweefselcellen) bestaan.

Een genetisch gemodificeerde muis die gezond menselijk borstweefsel (zie inzet) produceert, zou weleens een waardevol modelsysteem kunnen zijn in kankeronderzoek bij de mens…

Weinberg en zijn team gebruikten bindweefsel van vrouwen die een borstverkleining hadden ondergaan. Ze stelden de fibroblasten bloot aan een hoge dosis röntgenstraling. Vervolgens injecteerden ze de cellen in de borstklieren van muizen, en voegden daarnaast nog menselijke epitheelcellen toe. Een controlegroep muizen kreeg fibroblasten die niet bestraald waren.

De cellen groeiden uit tot mensachtig borstmateriaal, compleet met melkkanalen. De muizen met het bestraalde weefsel ontwikkelden borstkanker op eenzelfde manier als mensen. Borstkanker ontstaat vermoedelijk wanneer een epitheelcel een mutatie in het DNA krijgt en zich vervolgens ongeremd gaat delen. Weinberg denkt dat de bestraalde fibroblasten een ontstekingsreactie veroorzaken waardoor de ontspoorde epitheelcellen makkelijker overleven. Maar hoe het precies werkt, weet hij niet: “Het is een beetje hocus-pocus.”

Eiwit

In een vergelijkbaar onderzoek modificeerde het team de fibroblasten zodat zij een eiwit maakten dat in hoge concentraties voorkomt in borsttumoren. Toen de bewerkte cellen in muizen geïnjecteerd werden, ontstond er kanker in hun (eveneens getransplanteerde) epitheelweefsel. Dat suggereert dat de epitheelcellen mutaties hadden die tot kanker leiden in reactie op het eiwit van de naburige fibroblasten. Daarmee begint de speurtocht naar een manier om het eiwit onschadelijk te maken.

Meer weten over biotechnologie?

Dit artikel is een publicatie van Natuurwetenschap & Techniek.
© Natuurwetenschap & Techniek, alle rechten voorbehouden
Dit artikel publiceerde NEMO Kennislink op 24 maart 2004
NEMO Kennislink nieuwsbrief
Ontvang elke week onze nieuwsbrief met het laatste nieuws uit de wetenschap.