Uit cijfers van de Universiteit Wageningen WUR blijkt dat boerderijen die de poort naar de samenleving openzetten uitstekend presteren. De omzet van multifunctionele landbouw is de laatste vier jaar met 52 procent gegroeid . Er is meer aan de hand, het broeit en gist in de stal. Overtollig groen uit de sloot gaat samen met mest de vergister in. De stal van vroeger is inmiddels een complete energiecentrale. De positie van de boer wordt sterker. Hij wordt de spil in de ‘biobased economy’. Zijn omzet groeit, want de prijzen stijgen. De stijgende honger van een snelgroeiende wereldbevolking kan alleen gestild worden door een superboerderij die geavanceerde techniek inzet. Al deze ontwikkelingen maken de boerderij van de 21e eeuw tot een regelrechte goudmijn.
Biochemie van het land
Door de opkomende biochemie stijgt de vraag naar landbouwproducten, biomassa en afval. Met het materiaal kunnen afbreekbare biochemische producten gemaakt worden. Het afval van gras, aardappelen en bieten wordt grondstof voor huizen, stoelen, verpakkingen en nog veel meer. Gewassen en reststromen worden het fundament onder een moderne Biobased economy. Dat is de conclusie uit het rapport Kansen voor de agrosector in de bio-economie. Door biomassa steeds ‘geraffineerder’ te kraken, krijgen we een schoon alternatief in handen die een einde kan maken aan de import van dure olie. Boerenorganisaties snappen dat als geen ander, er zijn al boeren met een witte jas in het laboratorium gesignaleerd. De Universiteit zoekt op haar beurt contact met de veeboer, zoals blijkt uit de nieuwe Diary Campus van de Universiteit Wageningen WUR in Friesland.
Een beetje boer kijkt regelmatig op de kersverse Bio-routekaart van de landbouwuniversiteit WUR in Wageningen. Hij wijst een grondstof aan waarna de applicatie direct vertelt wat hij ermee kan, de impact die de verwerking heeft op de natuur, wat er van een reststof nog meer te maken is, hoeveel liter brandstof een reststroom precies oplevert.
Energieboerderij
Boeren worden energieleverancier. Op boerenerven steken nieuwe vergistings-installaties en groene gassilo’s de lucht in. De Nederlandse ‘Energyfarms’ produceren al meer stroom dan ze zelf verbruiken. Ze genereren 44 procent van alle duurzame energie in ons land, zo blijkt uit een studie van Agentschap NL en het Landbouw Economisch Instituut (LEI). Volgens staatssecretaris Henk Bleker (Landbouw) loopt de landbouwsector voorop bij de verduurzaming van het energiegebruik.
Stroom komt behalve uit windmolens uit het afval van mais, mest, suikerbieten. Boeren in Flevoland hebben afgelopen winter een eigentijds ‘Energiegilde’ opgericht. Ze willen hun energie van wind en zon opslaan en pas verkopen als de (uur-) prijs van de stroom het hoogst is. Gedetailleerd rekenen de boeren met onderzoekers de economische haalbaarheid van nieuwe opslagsystemen door. Het energiegilde heeft al een oogje op Lithium-ion opslag met nanotechnologie van de TU Delft. Tuinbouwkassen slaan hun overtollige warmte op in de bodem of winnen direct energie met een wkk. Zo gaat Greenport Aalsmeer met tuinders, partners en investeerders een biomassacentrale met warmtenet voor de tuinbouw opzetten. Het boereninitiatief Harvesta GG in de Flevopolder is het meest ambitieuze energieproject van het land. Harvest GG wil binnen 10 jaar 300 miljoen m³groen gas produceren. De energie komt vrij bij de vergisting van gras, gewasresten en gewasbijproducten van aanleverende boeren. Het bedrijf in Swifterbant werkt samen met energiebedrijf Essent Grootzakelijk en roept boeren op om gewassen aan te leveren. Friesland krijgt een biogasleiding tussen Leeuwarden en acht boeren in Hantumhuizen voor 40 miljoen m3 groen gas. Heeft er ergens een bioboer nog wat bio-afval over? Met dit laatste restjes bioamssa kunnen de boeren direct door naar de beurs, maar dan bedoelen we de nieuwe Biomassabeurs in Amsterdam.
Multifunctionele landbouw
De deur openzetten naar de samenleving levert de boer nieuwe activiteiten en inkomsten op. Volgens Wageningen WUR is de omzet van de multifunctionele landbouw de laatste vier jaar toegenomen met 52 procent . Op multifunctionele boerderijen werken gemiddeld meer mensen dan op een regulier agrarisch bedrijf. De nevenactiviteiten zitten vooral in recreatie (156 miljoen), natuurbeheer (86 miljoen euro) en zorglandbouw (80 miljoen euro). Kinderopvang (20 miljoen) en educatie (2,2 miljoen) zijn qua omzet het kleinst. Recreatie is een populaire bedrijfstak in Gelderland en Overijssel. Door de multifunctionele activiteiten op de bedrijven worden contacten met de burger gelegd. Het is belangrijk voor een vitaal platteland, maar ook voor de mensen in de stad, zegt het onderzoek “Kijk op Multifunctionele landbouw”.
Groentenboer van de wereld
Met een export van 4,6 miljard kilo in 2010 is de Nederlandse groentesector nog steeds de groenteboer van de wereld . De export vertegenwoordigde een waarde van 4,2 miljard euro. Met 2,5 miljard kilo vers fruit zit Nederland ook in de top tien van fruitexporteurs, blijkt uit een analyse van het PT van recente statische informatie over de wereldmarkt. Als draaischijf voor de productie van en handel in verse groenten bleef Nederland voor het vierde jaar op rij de ‘concurrentie’ voor. Het verschil met Mexico, nummer twee, halveerde. In 2010 stond Nederland op de achtste plaats van vers fruit exporterende landen.