Een longontsteking die buiten het ziekenhuis wordt opgelopen (ook wel ‘community-acquired pneumonie’ genoemd) behoort wereldwijd tot de meest voorkomende infecties. Vooral ouderen zijn gevoelig voor zo’n longontsteking, omdat hun immuunsysteem minder goed werkt. Zij lopen dan ook het grootste risico om ziek te worden of zelfs te sterven. Elk jaar krijgen zo’n 120.000 mensen een longontsteking, waarvan er ongeveer 5000 overlijden*. Veruit de meeste mensen die sterven aan een longontsteking zijn ouder dan 65.
Met de toenemende vergrijzing groeit dus ook de behoefte aan middelen die longontsteking kunnen voorkomen. Ewoudt van de Garde heeft nu ontdekt dat twee medicijnen die normaal voor andere aandoeningen worden voorgeschreven juist dit effect hebben. Hij promoveert op 21 november aan de Universiteit Utrecht op dit onderwerp.
Longontsteking is – net als bronchitis – een infectie van de onderste luchtwegen. De gevolgen kunnen ernstig zijn, en je kunt er zelfs aan overlijden. De verwachting is dat vanwege de groei en de vergrijzing van de bevolking het aantal mensen dat longontsteking of bronchitis krijgt tussen 2000 en 2020 met 18,1% zal stijgen.
Bloeddruk- of cholesterolverlagers verkleinen kans op longontsteking
De twee medicijnen waar het om gaat zijn ACE-remmers en statines. ACE-remmers worden eigenlijk voorgeschreven bij een hoge bloeddruk. Een bekende bijwerking is echter dat je er een prikkelhoest van krijgt, waardoor je veel moet hoesten en slikken. Van de Garde denkt dat dit extra hoesten er misschien voor zorgt dat bacteriën vanuit de keel moeilijker in de longen terecht kunnen komen, waardoor de kans op longontsteking kleiner wordt. ACE-remmers kunnen alleen niet worden voorgeschreven aan mensen zonder hoge bloeddruk.
Statines worden gebruikt om iemands cholesterol te verlagen. Maar in een grote studie onder meer dan 20.000 patiënten bleek ook dat het risico van longontsteking met bijna 50% daalde. Van de Garde denkt dat dit komt omdat statines het immuunsysteem beïnvloeden. Het is niet bekend wat het effect is van het voorschrijven van statines aan gezonde mensen. Er is dus meer onderzoek nodig om te kijken of deze medicijnen inderdaad gebruikt kunnen worden om bij ouderen de kans op longontsteking te verkleinen.
*) Cijfers 2002, afkomstig van het RIVM (Nationaal Kompas Volksgezondheid)
Zie ook:
- Bij ernstige longontsteking met pil naar huis (Kennislinkartikel)
- Gericht schieten met antibioticum (Kennislinkartikel)
- Meer over infecties van de onderste luchtwegen, waaronder longontsteking