Bij beide studies, één vanuit Amerika en één vanuit het Nederlandse Erasmus MC, zijn griepvirussen gebruikt die ter plaatste voor handen waren. In Nederland gebruikte men bijvoorbeeld het virus dat geïsoleerd werd bij de eerste patiënt met Mexicaanse griep. De onderzoekers infecteerden een aantal fretten met seizoensgriep en een aantal fretten met pandemische griep om de virussen met elkaar te kunnen vergelijken. Fretten vormen een goed studiemodel voor griep, omdat zij op dezelfde manier geïnfecteerd worden als mensen.

Eind april dook een nieuw griepvirus op in Mexico en dit verspreidde zich al snel wereldwijd. Op 11 juni 2009 werd de Mexicaanse griep door de Wereldgezondheidsorganisatie uitgeroepen tot pandemie. Inmiddels zijn er ruim 77000 besmettingen gemeld. 332 mensen kwamen om.

Overgeven en diarree

Seizoensgriep vermenigvuldigt zich met name in de neusholte. De Mexicaanse griep trekt dieper de luchtwegen in en verplaatst zich daarbij ook richting de longen. Dit betekent dat de kans op een longontsteking bij Mexicaanse griep groter is dan bij seizoensgriep. Zowel in Amerika als in Nederland bleek dat fretten die geïnfecteerd zijn met het pandemische virus relatief veel gewicht verliezen en er lang over doen om te herstellen.

De seizoensgriep (links) en de Mexicaanse griep (rechts) in de luchtwegen van fretten. Virusdeeltjes zijn rood gekleurd. De seizoensgriep bevindt zich voornamelijk in de neusholte (zie A). Mexicaanse griep is daarentegen ook te vinden in de diepe luchtwegen (zie B) en de longen (zie C).

Munster e.a., Science

Bij menselijke gevallen van Mexicaanse griep zijn symptomen gezien die bij een standaard griepje nauwelijks voorkomen. Vooral overgeven en diarree vallen op. Het Amerikaanse onderzoek heeft hiervoor een verklaring gevonden. Zij zagen dat het pandemische virus zich niet alleen vermenigvuldigt in de luchtwegen, maar zich ook kan vestigen in de darmen van fretten.

Overdracht

Over de overdracht van het Mexicaanse griepvirus tussen verschillende fretten bestaat nog wat onzekerheid. De Nederlandse studie vond dat het pandemische virus zich even efficiënt verspreidt als seizoensgriep, maar de Amerikanen zagen een duidelijk verschil. Bij direct contact tussen fretten verspreidde de Mexicaanse griep zich wel, al duurde het soms vijf dagen (in plaats van de gebruikelijke één of twee) voordat overdracht had plaatsgevonden. Verspreiding via vloeistofdruppeltjes trad nauwelijks op, omdat fretten met Mexicaanse griep niet veel niezen.

Proefopstelling om de overdracht van griep te onderzoeken. Links zit een fret die geïnfecteerd is met griep, rechts zit een gezonde fret. De lucht stroomt van links naar rechts, waardoor de gezonde fret in aanraking komt met uitgeademde lucht van de zieke fret. Op die manier kan ook de gezonde fret griep krijgen.

Munster e.a., Science

Beter aangepast

Hoe het verschil in verspreiding tussen de twee studies verklaard kan worden, is niet zeker. Waarschijnlijk heeft het iets te maken met de gebruikte Mexicaanse griepstammen. In Nederland had men alleen de beschikking over een milde vorm van het virus, terwijl in Amerika ook een zwaardere en een fatale stam van de griep waren meegenomen. Wat wel duidelijk is, is dat Mexicaanse griep dezelfde infectieweg gebruikt als seizoensgriep. Dit geeft virussen de mogelijkheid om genetisch materiaal met elkaar uit te wisselen. Daardoor raakt de Mexicaanse griep wellicht beter aangepast aan de mens en kan het zich sneller verspreiden.

Bronnen

Zie ook

Mexicaanse griep is pandemie (Kennislinkartikel) Varkensgriep in Mexico (Kennislinkartikel) Verwarringen rond Mexicaanse griep (Kennislinkartikel) Actuele informatie over de Mexicaanse griep (WHO, Engels) Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu De Grote Griepmeting