Je leest:

Melkweg van buitenaf gezien

Melkweg van buitenaf gezien

Auteur: | 4 juli 2004

De melkweg slingert zich als een heldere band langs de hemel. Dat we eigenlijk in een spiraalstelsel zitten, is maar moeilijk te zien. Dus wat doe je dan? Op zoek naar een tweeling!

Hoe ziet onze melkweg er van een afstandje uit? Het is nogal een eind reizen voor je voldoende afstand hebt voor een overzichtsfoto. Sterrenkundigen meten daarom snelheden van sterren om het melkwegcentrum, bepalen afstanden en turen door stofnevels, allemaal om een 3D-model van onze melkweg te krijgen. Maar er is een andere methode: tweelingen zoeken!

Dr. J.D. Smith van de Universiteit van Arizona in Tucson deed dat met NASA’s Spitzer Space Telescope. “Vanuit onze eigen melkweg is het moeilijk te zien wat er in het centrum gebeurd,” zegt hij. “Door naar een ander sterrenstelsel te kijken krijgen we een mooi overzichtsbeeld.” Smith keek met de gevoelige infraroodtelescoop naar het sterrenstelsel NGC 7331, op 50 miljoen lichtjaar van onze eigen melkweg in de richting van het sterrenbeeld Pegasus.

NGC 7331 lijkt enorm veel op onze eigen melkweg: de massa en het aantal sterren, de vorm van de spiraalarmen en de snelheid waarmee nieuwe sterren ontstaan komen allemaal prachtig overeen met ons eigen stelsel.

De Spitzer Space Telescope is een heel gevoelige infraroodkijker. Met de telescoop konden de onderzoekers NGC 7331 ‘ontleden’: hier zijn de spiraalarmen (rood-bruin), de centrale verdikking (de bulge, in lichtblauw) en een ring waarin sterren ontstaan (geel) zichtbaar. bron: NASA / JPL-Caltech / STScIKlik op de afbeelding voor een grotere versie.

De beelden van de Spitzer-telescoop laten zien dat de sterren in het centrum van NGC 7331 ouder zijn dan die in de spiraalarmen. Het geel gekleurde gebied om de centrale verdikking bestaat uit gaswolken met organische verbindingen, die helder stralen door de nieuwgeboren sterren er binnenin. In de spiraalarmen leven sterren van middelbare leeftijd, die hun gaswolken al hebben weggeblazen.

Spitzer laat ook zien dat in het centrum van NGC 7331 óf ongewoon veel heldere en zware sterren zitten, óf dat het stelsel net als onze eigen melkweg een redelijk actief zwart gat herbergt.

De Spitzer-telescoop is de vierde van NASA’s ‘Grote Observatoria’ en werd op 25 augustus 2003 gelanceerd. De andere telescopen in het programma zijn de Hubble Space Telescope, het Chandra X-ray Observatory en het Compton Gamma Ray Observatory.

Dit artikel is een publicatie van NEMO Kennislink.
© NEMO Kennislink, sommige rechten voorbehouden
Dit artikel publiceerde NEMO Kennislink op 04 juli 2004
NEMO Kennislink nieuwsbrief
Ontvang elke week onze nieuwsbrief met het laatste nieuws uit de wetenschap.