Delinquent gedrag piekt tijdens de adolescentie. Volgens Moffitt’s Twee Paden-theorie komt dit omdat tijdens deze levensfase het gevoel van volwassenheid botst met de realiteit: jongeren willen graag volwassen zijn maar in de ogen van de maatschappij zijn ze dat nog niet. Uit frustratie over hun positie zouden jongeren zich schuldig gaan maken aan delinquent gedrag. Dit gedrag wordt door hen gezien als een manier om toch een volwassen status te bereiken. Het goede nieuws is dat de meeste adolescenten stoppen met delinquentie zodra ze ouder worden. Het lijkt er daarom op dat uiteindelijk volwassenheid toch onverenigbaar is met delinquent gedrag.

Inmiddels blijkt uit veel onderzoek dat vooral voor mannen, trouwen en kinderen krijgen samengaan met het opgeven van criminaliteit.

Vrijgegeven in het publieke domein

Vrijgegeven in het publieke domein

Delinquent gedrag neemt af in volwassenheid

Er bestaan verschillende verklaringen voor de daling van delinquent gedrag tijdens de volwassenheid. Misschien komt het omdat jongeren minder rondhangen, misschien omdat ze minder tijd doorbrengen met ‘verkeerde’ (lees ‘delinquente’) vrienden. Een andere verklaring is dat het vervullen van betekenisvolle volwassen rollen, zoals werken, trouwen en kinderen krijgen, leidt tot meer stabiliteit en sociale controle en daardoor het stoppen met delinquent gedrag stimuleert.

Inmiddels blijkt uit veel onderzoek dat vooral voor mannen, trouwen en kinderen krijgen samengaan met het opgeven van criminaliteit. Ook een baan kan er voor zorgen dat mannen stoppen met crimineel gedrag. Veel van dit onderzoek werd echter gedaan onder oudere generaties volwassenen. In 1970 was het heel gewoon om begin twintig vanuit huis te trouwen en kinderen te krijgen. In het algemeen stopte men toen ook eerder met school en begon men op een jongere leeftijd te werken. De afgelopen 40 jaar is er behoorlijk wat veranderd. Hoe zien de eerste jaren van volwassenheid er tegenwoordig uit?

Tegenwoordig worden jongeren ‘langzamer’ volwassen

De leeftijd waarop jongeren de school verlaten of hun studie afronden ligt tegenwoordig hoger dan vroeger (nu gemiddeld met 22.5 jaar) en ook de leeftijd waarop jongeren uit huis gaan stijgt (nu gemiddeld met 22.8 jaar). In Nederland trouwen jongvolwassenen op steeds latere leeftijd, net als in de rest van de Westerse wereld. Ze krijgen ook later kinderen. De periode tussen het 18^e en 25^e jaar wordt nu vooral gekenmerkt door het experimenteren met verschillende levensstijlen en een hoge mate van instabiliteit. Maar betekent dit dan ook dat als jonge mensen later meer ‘volwassen’ worden, ze dus ook later stoppen met hun delinquente gedrag?

Niet per se. Op de vraag “Wat betekent volwassenheid?” antwoorden jonge mensen van nu dat dit te maken heeft met het accepteren van eigen verantwoordelijkheid en met het ontwikkelen van eigen normen en waarden. Volwassenheid is dus meer een gevoel dan iets concreets zoals trouwen of het hebben van een fulltime baan. Vervolgens is de vraag of tegenwoordig vooral het gevoel van volwassenheid, het stoppen met delinquent gedrag stimuleert. Of is het vervullen van volwassen rollen vandaag de dag nog steeds een belangrijke verklaring voor het stoppen met delinquent gedrag in de vroege volwassenheid? Om deze vragen te kunnen beantwoorden moet gekeken worden naar volwassen rollen die relevant zijn voor hedendaagse jongvolwassenen, zoals het hebben van een relatie (maar niet noodzakelijk trouwen), het hebben van werk in plaats van naar school gaan, en het verlaten van het ouderlijk huis. Betekent volwassen worden hetzelfde voor alle etnische groepen?

Een andere vraag is of het effect van volwassen voelen c.q. volwassen zijn op crimineel gedrag anders is voor jongvolwassenen met een niet-Nederlandse culturele achtergrond. We weten uit eerder onderzoek dat jongeren van Marokkaanse en Caribisch-Nederlandse herkomst in Nederland oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteitscijfers. Eerder onderzoek laat echter ook zien dat onder Marokkaanse Nederlanders de criminaliteit veel sneller daalt in de eerste jaren van volwassenheid. Criminaliteit onder Caribische Nederlanders blijft juist relatief hoog in deze periode.

Brandstichting als een vorm van vandalisme komt vooral veel bij jongeren.

Wikimedia Commons

Uitgelicht door de redactie

Klimaatwetenschappen

Hoe vervuilend is jouw internetgedrag?

Geschiedenis

Nieuwe podcast: Oplossing Gezocht!

Geschiedenis

Waarom wij het web zijn

Het zou kunnen dat onder Marokkaanse Nederlanders delinquent gedrag vooral gezien wordt als ‘kinderachtig’ en als iets wat niet samengaat met volwassenheid. Dit zou de snelle daling van crimineel gedrag voor deze groep kunnen verklaren. Voor Caribisch-Nederlandse jongvolwassenen zou het kunnen zijn dat delinquentie juist minder sterk geassocieerd wordt met onvolwassenheid en dat voor hen daarom crimineel gedrag minder onverenigbaar is met volwassen zijn. In ons onderzoek kijken we of het effect van je volwassen voelen en volwassen zijn op delinquent gedrag anders is voor jongeren van Nederlandse, Marokkaanse en Caribisch-Nederlandse afkomst.

Interviews met Amsterdamse jongeren

Om deze vragen te onderzoeken interviewden we bijna 1000 jongeren tussen de 18 en 24 jaar, die woonachtig waren in Amsterdam. We ondervroegen hen in totaal vier keer over een periode van 2 jaar. Op deze manier konden we veranderingen in hun levens in kaart brengen. Zo weten we bijvoorbeeld voor elke maand in die tweejarige periode of ze in die maand een relatie hadden, of ze op school zaten, of ze een baan hadden en hoe hun woonsituatie was. Wij hebben ze ook elke keer gevraagd hoe volwassen zij zich voelden en of ze in de afgelopen zes maanden een delict hadden gepleegd, bijvoorbeeld diefstal, mishandeling of beroving. Meer dan 30% van de ondervraagde jongvolwassenen gaf op enig moment aan dat ze één of meer delicten hadden gepleegd. Met deze gegevens konden wij kijken of volwassen zijn – wat in onze studie betekent een relatie hebben, werken en niet meer op school zitten en op zichzelf wonen – tot minder crimineel gedrag leidt. Wij konden ook nagaan of het zich volwassen voelen tot minder crimineel gedrag leidt en of het effect van volwassen zijn of zich volwassen voelen sterker of minder sterk was bij de onderzochte herkomstgroepen.

Volwassen worden heeft een remmend effect op criminaliteit

Een eerste belangrijke bevinding uit ons onderzoek was dat ook voor hedendaagse jongeren volwassen zijn – dat wil zeggen het leiden van een ‘volwassen leven’ – tot minder crimineel gedrag leidt. Dus als jongeren een relatie hebben, niet meer op school zitten en een baan hebben, en niet meer in het ouderlijke huis wonen, plegen ze minder delicten. Volwassen voelen daarentegen leidt niet tot veranderingen in delinquent gedrag. Zich heel volwassen voelen of juist helemaal niet volwassen, had geen effect op het delinquente gedrag. Ons onderzoek bevestigt dus dat het in toenemende mate vervullen van volwassen rollen ook vandaag de dag nog kan verklaren waarom de delinquent gedrag na de adolescentie afneemt.

Zodra jongeren een meer volwassen leven gaan leiden en bijvoorbeeld een baan hebben, plegen ze minder delicten.

CERN

Het remmende effect is sterker voor Marokkaanse Nederlanders

Een tweede belangrijke bevinding van ons onderzoek was dat het remmende effect van volwassen zijn anders was voor de verschillende herkomstgroepen. Voor jongeren van Nederlandse afkomst was het remmende effect van volwassen zijn alleen te zien bij diegene die zich niet heel volwassen voelden. Als zij zich niet heel volwassen voelden, maar toch volwassen rollen hadden, dan pleegden ze minder delicten. Als ze zich heel volwassen voelden en tegelijkertijd in volwassen rollen zaten, lieten ze juist meer delinquent gedrag zien. Mogelijk associëren autochtone Nederlanders volwassenheid sterker met vrijheid en autonomie, en minder met verantwoordelijkheid en verplichtingen.

Voor Marokkaans-Nederlandse jongeren is het remmend effect van volwassen zijn twee keer zo groot als voor autochtone Nederlanders. Bovendien plegen ze ook minder delicten als zij zich meer volwassen voelen. Volwassenheid lijkt voor Marokkaans-Nederlandse jongeren onverenigbaar te zijn met crimineel gedrag. Zodra ze de volwassenheid bereiken, in gevoel of in de volwassen rol die zij vervullen, zien we een omslag in hun delinquente gedrag.

Voor Caribisch-Nederlandse jongeren hadden noch volwassen zijn noch je volwassen voelen een remmend effect op delinquent gedrag. Het lijkt erop dat criminaliteit voor Caribische Nederlanders minder in strijd is met volwassenheid. Waarom dit is moeten wij nog verder onderzoeken.