Kennislink besteedde afgelopen jaar veel aandacht aan de zeespiegelstijging. Zo hadden we het onder meer over het voorspellen van de zeespiegelstijging voor het einde van deze eeuw en over hoe snel de zeespiegel nu eigenlijk stijgt op jaarbasis. Ook de oorzaken kwamen aan bod.
Hoeveel zeespiegelstijging in 2100?
Op de conferentie van de Geological Society of America was William Hay (University of Colorado, Boulder) kritisch op de schattingen van het IPCC over de stijging van de zeespiegel aan het eind van deze eeuw. De schatting op basis van het vierde IPCC rapport uit 2007 was maximaal 88 cm. Hay is kritisch omdat klimaatverandering veel sneller lijkt te gaan dan modellen van jaren geleden voorspelden. Er zijn diverse terugkoppelingen aan het licht gekomen.
In zijn presentatie noemde Hay onder meer dat de polen veel sterker opwarmen dan de rest van de aarde. Dit komt omdat rond de tropen veel waterdamp actief is als zeer sterk broeikasgas, terwijl dat veel minder het geval is bij de koude polen waar de lucht minder vocht kan vasthouden. Hierdoor is het netto effect van opwarming door de extra toevoeging van onder meer CO2 en CH4, dat zich meer gelijkmatig verspreid in de atmosfeer, groter bij de polen. Deze broeikasgassen dragen bij de polen relatief veel bij aan het broeikaseffect.
Het Arctische zeeijs smelt daarom sneller dan verwacht. Ten opzichte van een prognose uit 2007 voor het jaar 2100 liggen we 70 jaar voor op schema! Het smeltende ijs in Groenland zorgt voor meer uitstroom van koud water naar het zuiden via de Straat van Denemarken tussen Groenland en IJsland, terwijl er juist extra warm water naar het Noordpoolgebied beweegt in de diepere wateren volgens Hay.
In de laatste paar jaar komt bovendien veel meer methaan vrij uit permafrost dan in het begin van deze eeuw volgens metingen van de NASA in augustus 2003, 2011 en 2012. Daarnaast bewegen delen van de West-Antarctische ijskap snel richting de oceaan. Of de zeespiegel dus nog sneller kan stijgen? Waarschijnlijk wel. In het laatste interglaciaal, het Eemien van 128.000 tot 116.000 jaar geleden, steeg de zeespiegel tot 10 meter hoger dan vandaag de dag, soms met 2,5 centimeter per jaar in plaats van de ‘slechts’ 3,1 millimeter per jaar over 1993-2011.
Huidige zeespiegelstijging
Deze snelheid van de huidige zeespiegelstijging staat ook ter discussie volgens Robert Dean (University of Florida) en James Houston ( US Army Corps of Engineers) in hun presentatie. In de vorige eeuw was de stijging 1,7 millimeter op jaarbasis. Met die 3,1 millimeter per jaar over 1993-2011 zou je dus denken aan een versnelling in de stijging. Kijken we van 1993-2011 dan zien we echter een afname in de versnelling met 0,1 mm/jr2. Niet een steeds sneller stijgende zeespiegel dus.
Wel zijn er schommelingen met een periode van 30-40 jaar bekend over de afgelopen 120 jaar volgens een afbeelding in een artikel uit 2011 (zie onder), terwijl een artikel uit 2012 het heeft over 60 jaar. En dat op vele plaatsen ter wereld. Volgens het artikel uit 2011 variëren die schommelingen van de zeespiegelstijging wereldwijd van 0 tot ongeveer 3 millimeter per jaar. De vraag is volgens Dean en Houston of die 3,1 millimeter per jaar over 1993-2011 nu onderdeel is van een zich versnellende trend of gewoon onderdeel van de natuurlijke schommelingen die ook in de 20e eeuw plaatsvonden aangezien de zeespiegel hoort te stijgen in de periode 1993-2011 gezien het schommelingspatroon. Om deze vraag te beantwoorden zijn meer metingen nodig in de komende jaren. Daar gaan we dus meer van horen in de toekomst.
Bronnen:
- Chambers, D.P., e.a., Is there a 60-year oscillation in global mean sea level?, Geophysical Research Letters 39 (2012) L18607.
- Church & White, Sea-level rise from the late 19th to the early 21st century, Surveys in Geophysics 32 (2011) 585-602. PDF
- Dean & Houston, Global sea level rise – 20th century and recent, Geological Society of America Abstracts with Programs 44, 7, (2012) p. 360.
- Famiglietti, J., e.a., The contribution of groundwater depletion to global mean sea level rise, Geological Society of America Abstracts with Programs 44, 7, (2012) p. 54.
- Hay, W., Could estimates of the rate of future sea-level rise be too low? Geological Society of America Abstracts with Programs 44, 7, (2012) p. 54.
Zie verder:
- Heel Nederland onder water? (Wetenschap24)