Je leest:

Klimaatverandering achterhalen met seismiek

Klimaatverandering achterhalen met seismiek

Auteur: | 23 mei 2009

Stormen bewegen het water en veroorzaken daarmee ook seismische golven. De stormintensiteit en daarmee klimaatverandering van de afgelopen 80 jaar is zo te achterhalen.

Het warmer worden van het klimaat in het laatste deel van de vorige eeuw is nu ook hoorbaar. Een warmer klimaat betekent meer en snellere verdamping. Daarmee is de kans op stormen groter. Die stormen bewegen niet alleen het water, maar zetten hierdoor ook seismische golven in gang. Deze ruis wordt gebruikt om de stormintensiteit van de afgelopen 80 jaar te achterhalen. Peter Bromirski (Universiteit van Californië) bericht hierover in het wetenschapschapsblad Science.

Een storm raast over de kust van Pacifica, Californië
GNU

Golven

Er zijn verschillende typen seismische golven gebruikt. ‘Microseismen’ is een belangrijke ruis voor perioden korter dan 30 seconden. Deze komen tot stand als stormgolven de bodem raken vlakbij de kust. Ook de interactie van golven die in tegenovergestelde richting bewegen, zorgt voor deze microseismen. Deze seismen worden juist in de diepere oceaan goed waargenomen. Ze worden wereldwijd waargenomen. Een deel van de microseismen wordt omgezet in compressiegolven. Mogelijk kunnen deze gebruikt worden om stormen te traceren.

Een ander type is de een soort aardzoem of -brom met een periode van 100 tellen. Ook deze komt tot stand door de interactie van watergolven met de aarde en kunnen dus info geven over de stormactiviteit per seizoen en op de lange termijn.

Het ironische is dat veel seismologen deze achtergrondmuziek juist vervelend vinden. Deze golven maken het immers iets lastiger de zwaarte van echte aardbevingen te bepalen. In dit geval is het juist andersom: de aardbevingen zijn de ongewenste golven en worden dus uit de seismogrammen gefilterd. De seismiek wordt wereldwijd bijgehouden sinds 1930.

De pieken in de microseismen zijn te zien bij een periode van 8 en 23 seconden. De aardbrom is nog net te zien bij een periode van 100 seconden.
GNU

Klimaat

De microseismen tonen aan dat de stormactiviteit is toegenomen in de afgelopen 80 jaar, ondanks dat de analyses nog niet ten einde zijn. Toekomstig onderzoek kan misschien uitwijzen hoe snel de stormactiviteit is toegenomen in het recente verleden. De nieuwe gegevens vertellen ook iets over toekomst als de temperatuur verder stijgt. Tegen News Scientist zei Bromirski hierover: “Dit is belangrijk voor kusterosie en veranderingen in de kustlijn door de stijgende zeespiegel.”

Satellieten

Tegenwoordig kunnen stormen heel gemakkelijk gespot worden via satellietbeelden. Maar dat was tachtig jaar geleden wel anders. De eerste satellieten waren van Russische afkomst en gingen eind vijftiger jaren de lucht in. In de decennia erna volgden er vele anderen waaronder de eerste echte weersatelliet in 1960. De kwaliteit is sindsdien ook toegenomen. De seismische stations zijn over de hele wereld verspreid en meten bij dag en nacht hetzelfde gebied. Dat is wel anders bij sommige satellieten. Met andere woorden: satellieten zijn niet zo geschikt ten opzichte van seismiek om de stormintensiteit te bepalen op de lange termijn. Klimaatverandering is dus ook te horen in de aarde zelf.

Een storm nadert de Noord-Duitse kust. De seismische golven kunnen wellicht vooraf al een waarschuwing geven.
Creative Commons

Referentie:

Peter D. Bromirski, 2009. Earth Vibrations. Science 324: 1026-1027.

Zie ook:

Dit artikel is een publicatie van NEMO Kennislink.
© NEMO Kennislink, sommige rechten voorbehouden
Dit artikel publiceerde NEMO Kennislink op 23 mei 2009
NEMO Kennislink nieuwsbrief
Ontvang elke week onze nieuwsbrief met het laatste nieuws uit de wetenschap.