Tot mijn grote verbazing echter kwam er wel een woord uit Puubs 2000 in de dikke Van Dale terecht, namelijk ‘downloaden’. Niet dat ik de bedenker van dat woord ben, want in de betekenis ‘bestanden via internet op je eigen computer zetten’ bestond het al enige tijd. Maar ik gaf er tien jaar geleden een nieuwe betekenis aan: ‘Geld uit de geldautomaat halen.’ Van Dale heeft die betekenis op een gegeven moment overgenomen, hoewel de woordkeuze iets afwijkt: ‘Geld uit de betaalautomaat halen.’

Het kan natuurlijk zijn dat Van Dale het woord downloaden (in de jongerentaalbetekenis) niet van mij heeft, maar uit jongerenteksten heeft gehaald. Maar ikzelf heb niet de indruk dat het de afgelopen tien jaar een gangbaar woord is geworden onder jongeren. Naspeuringen op internet wijzen daar ook niet op. Het is sowieso de vraag hoe Van Dale aan zijn jongerenwoorden komt. In totaal staan er in de zojuist verschenen nieuwe editie van Van Dale 115 jongerenwoorden. Daarvan hebben er tien het etiket ‘jongerentaal’ gekregen: dakken, dissen, flowen, kopkluiven, snavelen, lauw, wauwie, wijs, navelpluis en zuigen.

Op de overige jongerenwoorden heeft Van Dale andere etiketjes geplakt. Een van die etiketjes is ‘jongenstaal’. Zes woorden krijgen dat label mee, waaronder ‘kattenbak’ als vervorming van catechismus. Verder is er het etiket ‘meisjestaal’ voor vier woorden: dolletjes, eng, wicht en akeligheid (= een vervelende jongen). Met het etiket ‘sms-taal/chattaal’ zijn twee woorden opgenomen: ‘asap’ (as soon as possible) en ‘ff’, dat ‘even’ betekent, maar dat door Van Dale wordt weergegeven als ‘effen’.

Tot slot is er dan het etiket ‘jeugdtaal’. Dat etiket wordt in Van Dale op 93 woorden geplakt. Daar zijn volstrekt verouderde woorden bij, zoals ‘sjijk’ voor ‘chic’ en ‘daldeeën’ (alles doen waar je zin in hebt). Er zitten bovendien woorden bij die nooit echt duidelijk jongerentaal zijn geweest, zoals ‘pienantie’ (strafschop) en ‘verzulting’ (verburgerlijking). Bij een enkel woord is aangegeven wanneer het gebruikt zou zijn. Dat is het geval bij ‘neootje’ (= een punk van een jaar of 12). Van Dale meldt dat dit woord uit de jaren tachtig komt. Maar bij andere woorden die uit dezelfde periode stammen, zoals ‘gers’ (goed, mooi), staat geen periodeaanduiding.

Alles bij elkaar is de jongerenafdeling in de nieuwe Van Dale een ratjetoe. Nu past dat misschien heel aardig bij jongeren maar niet bij een woordenboek.