Van Wichelen deed empirisch onderzoek naar het debat rondom het vrouwelijke presidentschap, discussies over seksualiteit in de publieke sfeer, controverses over de hoofddoek en de reacties op een campagne over polygamie.

Sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw is er sprake van islamisering in Indonesië. In 1965 voerde generaal Soeharto een staatgreep uit die de communisten verjaagde. Onder zijn regime kreeg de islam al een stuk meer ruimte. Met de val van zijn regime, in 1998, en de democratische verkiezingen in 1999 werd de weg vrij gemaakt voor politieke islamitische bewegingen. Terwijl de politieke islam tijdens de koloniale tijd een minderheid vormde, is het nu een ruime meerderheid.

Van Wichelen ziet een groot verlangen naar een meer islamitische Indonesische samenleving. Er komt in sneltreinvaart een publieke islam die samengaat met democratische principes. Ten onrechte worden publieke uitingen van religie gezien als een wens voor een religieus staatsbestel. De verkiezingen in 1999 en 2004 laten zien dat de pancasila partijen (69 procent) het veel beter doen dan de islamistische partijen (twintig procent). De Indonersiers willen niet zozeer de sharia, maar ze willen een meer ‘moslim’ samenleving, moslim media, moslim intellectuelen en moslimmode.

Van Wichelen stelt dat het islamisme in Indonesië niet zomaar gezien kan worden als een bedreiging voor de gematigde mainstream moslims en ook niet als een direct gevaar voor vrouwen. De islamisten in Indonesië blijken namelijk wel bereid in debat te treden met andere groepen zoals de nationalisten. Van Wichelen laat zien dat islamisten in het debat over de regulering van pornografie deelnemen aan de democratische besluitvorming door in dialoog te treden met anderen.

Meer hoofddoekjes als modern verschijnsel

Volgens Van Wichelen betekent het feit dat je in Indonesië steeds meer gesluierde vrouwen ziet, niet zomaar dat vrouwen meer onderdrukt worden door een anti-democratische islam. Van Wichelen ziet dat de hoofddoekjes deel uitmaken van de moderne mode van de moslim middenklasse. De hoofddoekjesmode helpt de Moslim middenklasse zichzelf vorm te geven en haar eigen identiteit zichtbaar te maken.

Ook in het debat over polygamie zien we iets anders dan we zouden verwachten. De op het westen gerichte feministen schetsen polygamie af als geweld tegen vrouwen. Daarmee maken ze een dialoog met andere vrouwen en moslims erg moeilijk. De moslim-feministen pakken het handiger aan. Zij houden de voorstanders van polygamie een andere interpretatie van de Koran voor. De Koran noemt rechtvaardigheid als voorwaarde voor het trouwen van meerdere vrouwen. Met behulp van moderne islamitische geleerden laten ze zien dat polygamie onrechtvaardig is omdat een man zijn vrouwen nooit precies hetzelfde kan geven.

Islam belangrijker

Voor ideeën over de toekomst van de natiestaat wordt de islam steeds belangrijker. De islam begint een steeds belangrijkere rol te spelen in het nationalisme. Toen Megawati Sukarnoputri, de dochter van de nationale held Soekarno, president wilde worden kon ze steunen op nationalistische sentimenten. Maar dit was niet voldoende. Daarnaast had ze een stukje islam nodig. Islamitische groepen vonden dat zij, als vrouw, geen president kon worden, dat ze te weinig moslim was. Om stemmen te winnen is ze in de campgagne van 2004 de traditionele Indonesische sluier gaan dragen.