Dat er ooit water op Mars was, staat al een paar jaar vast. De NASA-Marslander Phoenix heeft deze zomer laten zien dat dat water nog steeds aanwezig is, zij het in de vorm van ijs. En nu, vlak voordat de Marsiaanse winter begint, is er water in een andere vorm waargenomen. Uit de wolkenmassa boven de ijskap van Mars kwamen duidelijk meetbare sneeuwvlokken.
Zo ziet Phoenix de wolken op Mars. De sneeuw is niet met een camera gefilmd, maar met een laserinstrument dat de interactie tussen het oppervlak van de planeet en zijn atmosfeer bestudeert. Animatie: NASA
Hoewel de wetenschappers die zich met Mars bezighouden al langer dachten dat er sneeuw voor kan komen op de rode planeet, is dit de eerste keer dat er ook daadwerkelijk een sneeuwbui is waargenomen. De metingen zijn gedaan met een laserapparaat dat de interactie tussen de planeetbodem en de atmosfeer bestudeert. Het lijkt er op dat de sneeuw al is verdampt voordat hij de grond bereikt. De NASA-wetenschappers die Phoenix in de gaten houden hopen dat ze ook sneeuw zullen vinden die het oppervlak van de planeet wel haalt.
Kalk en klei
Phoenix heeft nog een andere opvallende ontdekking gedaan. Met zijn robotarm schept hij monsters van de Marsbodem, en de apparatuur binnenin de Marslander analyseert de chemische samenstelling daarvan. Uit nieuwe metingen blijkt dat er calciumcarbonaat in de Marsbodem zit, een stof die we kennen als kalkaanslag in de keuken en de badkamer, en die ook op onze zeebodem voorkomt. De vondst van die stof maakt het waarschijnlijk dat er ooit stromend water op Mars is geweest, omdat calciumcarbonaat neerslaat als vloeibaar water met vaste stoffen in aanraking komt. Het lijkt er trouwens ook op dat er in de Marsbodem klei zit, maar dat moet nog verder worden onderzocht.
Phoenix is niet de enige Marsmissie die op dit moment door de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA wordt uitgevoerd. De Mars-Rovers Spirit en Opportunity, die het ook al veel langer uithouden dan verwacht, maken kleurenfoto’s van het planeetoppervlak en hebben onder andere kleine wervelstormpjes gevonden. Ook bevinden zich een aantal satellieten in een baan om de rode planeet, die het oppervlak en de atmosfeer bekijken. Het doel van al die missies is om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de klimaatomstandigheden op Mars, zodat er een antwoord kan worden gegeven op een prangende vraag: is er ooit leven mogelijk geweest op Mars? Een eenduidig antwoord is er nog niet, maar steeds meer ontdekkingen wijzen erop dat het best wel eens zou kunnen. Plaatje: NASA
Het einde van Phoenix
Als de NASA-onderzoekers nog meer ontdekkingen willen doen met Phoenix, moeten ze daar wel mee opschieten. Het einde van de levensduur van de Marslander is namelijk in zicht. Er werd verwacht dat de Marslander, die sinds 25 mei rondrijdt en de rode planeet bestudeert, na drie maanden kapot zou gaan. Inmiddels levert hij al ruim vier maanden lang informatie over het planeetoppervlak, en NASA hoopt dat hij daar totaan de Marsiaanse winter mee doorgaat. Door de draaiing van Mars ten opzichte van de zon is het er in de winter maandenlang donker, en de temperatuur kan dalen tot wel 140 graden onder nul. Omdat Phoenix op zonne-energie werkt, zal hij in de winter zonder stroom komen te zitten. Het wagentje zal tot stilstand komen en zijn contact met de aarde verliezen, om zo een heel succesvolle missie stilletjes te beëindigen.
Zie verder:
- De verkenning van Mars (Kennislinkartikel i.s.m. Carl Koppeschaar)
- Pootjebaden op Mars (Kennislinkartikel i.s.m. Govert Schilling)
- Officiële NASA-website over de Phoenix-missie (Engels)
- Rode, dode planeet (Kennislinkartikel)
- Nasa vindt grote hoeveelheden ijs op Mars (Kennislinkartikel)