Bumperstickers, pennen met opdruk of een speeddate met de lijsttrekker. Rond de verkiezingstijd wordt alles uit de kast gehaald om de stemgerechtigde Nederlander voor zich te winnen. Politici proberen met allerlei ludieke acties de mensen te overtuigen van de goede bedoelingen van hun partij. Maar heeft dit eigenlijk wel zin? Veranderen mensen zo gemakkelijk van mening?

Hoe mensen stemmen wordt al jaren onderzocht. Sommigen stemmen traditiegetrouw op de partij waar hun ouders al op stemden. Anderen gaan voor het leukste praatje. Of de meest betrouwbare uitstraling. Natuurlijk zijn er ook mensen die alles nauwgezet bijhouden en een weloverwogen beslissing nemen op basis van beschikbare informatie. En juist hier komt je politieke brein om de hoek kijken.

Volgens Amodio gaan progressieve breinen namelijk anders met informatie om dan conservatieve breinen: ze zijn gevoeliger voor tegenstrijdigheden. Terwijl een vooruitstrevende denker worstelt om de bomen te zien in een bos vol contrasterende feiten, zal een conservatieveling misschien niet eens een bos herkennen. Vandaar dat conservatieve mensen vaker bij hun mening blijven. Ze zien simpelweg minder gemakkelijk redenen die hun mening zou veranderen.

De Anterior Cingulate Cortec (ACC) is het hersengebied dat hiervoor verantwoordelijk is. Dit gebiedje is onder andere betrokken bij het zogenaamde oeps-effect. Je maakt een fout, weet dit, maar je bent te laat om hem te voorkomen. Oeps. Als dit gebeurt gaan de alarmbellen van je ACC af. Ook wordt dit gebied actief als je tegenstrijdige info moet verwerken en dus moet kiezen hoe je moet reageren. Amodio ontdekte dat bij mensen die zichzelf progressief noemen de ACC-bellen gevoeliger zijn afgestemd dan bij mensen die zichzelf conservatief vinden.

Hoe kwam hij hierachter? Eerst liet hij zijn proefpersonen aangeven hoe behoudend of vooruitstrevend ze zichzelf vonden. Vervolgens moesten ze op een knop drukken als ze de letter M zagen op een computerscherm. Omdat de deelnemers steeds opnieuw hetzelfde moesten doen, gingen ze langzaam over op de automatische piloot. Echter, af en toe kwam er een letter W in beeld en dan moesten ze juist niet op de knop drukken. Dit laatste was het moeilijkst voor de mensen die zichzelf conservatief vonden. Ook was hun ACC niet zo actief op dat moment als bij hun minder behouden collega’s.

Progressieve mensen zijn dus fysiologisch voortbestemd om sneller veranderingen op te merken en hun gedrag hier op aan te passen. Dit is slecht nieuws voor de campagneleiders. Aangezien de hersenen zich voor een groot deel vormen door onze genen, krijgen wij onze politieke voorkeur als het ware met de paplepel ingegeven. Dus eens een liberaal, altijd een liberaal, zou je bijna kunnen zeggen. En daar helpt een diner voor twee met een sympathieke lijsttrekker dan weinig tegen.