Op het noordelijk halfrond van de planeet Jupiter is vorig jaar een forse verstoring in het wolkenpatroon ontstaan. Dat was niet voor het eerst, want ook in 1975 en 1990 is zoiets gebeurd. De verstoring die eind maart 2007 voor het eerst werd opgemerkt, is het gevolg van het ontstaan van twee grote nieuwe wervelstormen. Sindsdien worden de ontwikkelingen in de Jupiter-atmosfeer met tal van telescopen nauwlettend in de gaten gehouden (Nature, 24 januari).
Twee stormen (heldere vlekken in de linkerafbeelding) in de atmosfeer van gasplaneet Jupiter halen hun energie grotendeels uit een warmtebron diep in de planeet. bron: NASA. Klik op de afbeelding voor een grotere versie.
De atmosfeer van de gasplaneet is altijd turbulent en wordt gekenmerkt door enorm sterke straalstromen en plotselinge veranderingen. Waar de energie voor al deze processen vandaan komt, is nog steeds niet helemaal duidelijk: zij zou afkomstig kunnen zijn van de zon, uit het inwendige van Jupiter of uit een combinatie van beide. Modelberekeningen laten echter zien dat de straalstromen in de Jupiteratmosfeer zich tot een diepte van meer dan honderd kilometer onder de wolkentoppen uitstrekken. Dat verklaart ook waarom de straalstromen zich weer zo snel herstellen als de storm weer is gaan liggen. Het lijkt er dus op dat de energie voor het weer op Jupiter voor een belangrijk deel uit het inwendige van de planeet afkomstig is.
Zie verder
- Giant storm eruption at Jupiter unearths a buried past (Engels)
- Nieuwe Rode Vlek op Jupiter (Kennislinkartikel)
- Kleine Rode Vlek wint aan snelheid (Kennislinkartikel)
- Twisters: rotatie in de atmosfeer (Kennislinkartikel)
