Dr. Fry wilde met zijn onderzoek achterhalen wanneer slangengif voor het eerst in de evolutie is ontstaan. Hij reisde daarvoor de hele wereld rond en verzamelde het gif van duizenden slangen (zie figuur 2). Hij ontdekte dat slangengif maar één keer in de evolutie is ontstaan, ongeveer 60 miljoen jaar geleden. Dat is vroeg in de evolutie van slangen en miljoenen jaren eerder dan wetenschappers tot nu toe dachten.
afb. 1: De rattenslang is niet zo onschuldig als men dacht. bron: www.montgomerycountymd.gov
De eerste giftige slangen zijn volgens dr. Fry ontstaan uit zwaarlijvige moerasmonsters, die lijken op de anaconda’s van nu. Deze slangen ruilden hun zware spieren in voor snelheid en beweeglijkheid. In plaats van hun spieren, gebruikten ze gif om hun prooi te doden.
Later ontwikkelde zich uit deze oergifslang een groep slangen met gespecialiseerde giftanden en grote gifklieren. Deze slangen konden gif op een efficiënte manier in hun prooi spuiten, en dit zijn dan ook de directe voorouders van de echte gifslangen van nu, zoals de cobra en de adder.
Maar de oergifslang is niet alleen voorouder van de bekende gifslangen. Ook veel slangensoorten, waarvan we tot nu toe dachten dat ze niet giftig waren, blijken af te stammen van deze eerste giftige slang. Deze slangensoorten, die behoren tot de familie Colubridae, kunnen daarom wel degelijk gif maken.
afb. 2: Het melken van slangengif. bron: ThinkQuest (library.thinkquest.org)
Dr. Fry analyseerde het gif van verschillende van dit soort colubride slangen, waaronder de rattenslang (zie figuur 1). De rattenslang, die overal ter wereld als huisdier wordt gehouden, blijkt een toxine (gifstof) te maken dat net zo krachtig is als de toxines van de cobra-achtigen. Ook andere colubriden maken gif dat vergelijkbaar is met het gif van cobra’s en adders.
Maar zijn deze slangen nu ook echt gevaarlijk voor mensen? Hoewel ze kleinere hoeveelheden gif maken en geen gespecialiseerde giftanden hebben, kunnen ze via hun scherpe tanden wel gif in hun prooi spuiten. Maar hoe gevaarlijk dit voor de mens is, is nog niet duidelijk. Daarvoor moeten experts voor elke slangensoort uitzoeken wat de precieze samenstelling en werking van het gif is, hoeveel gif de slang produceert, hoe efficiënt de slang het gif kan inspuiten en of er een goed antiserum beschikbaar is.
Tijdens zijn onderzoek heeft dr. Fry ook een groot aantal nieuwe, nog niet eerder bestudeerde toxines ontdekt. Toxines zijn chemische stoffen die kunnen aangrijpen op processen in het menselijk lichaam, zoals bijvoorbeeld de bloedstolling. Toxines kunnen interessant zijn voor het maken van geneesmiddelen. Zo is er een medicijn, genaamd Ancrod, dat helpt na een acute beroerte. Het wordt gemaakt van het gif van een Maleisische addersoort. Wie weet krijgen de pas ontdekte toxines van dr. Fry in de toekomst ook wel een medische toepassing.