Daar vlieg je dan, als professioneel stuntpiloot: klaar om aan een lange stok-met-haak een satelliet aan een parachute te vangen, en zo een kostbare hap zonnewind binnen te halen. Dan moeten de parachutes natuurlijk wel openen!

Tijdens de terugkeer in de atmosfeer tolde de capsule duidelijk om en om. De eerste remparachute, die had moeten openen op 33 km. hoogte, weigerde dienst. Ook de tweede parachute opende niet. Dan Rudert en Cliff Fleming, die eerder vlogen in de films Triple X en The Hulk, konden niets anders dan toekijken terwijl hun pakketje langsracete.

Met naar schatting 310 km/h sloeg de capsule in op het aardoppervlak. NASA-personeel onderzoekt of de kwetsbare lading – dunne laagjes goud, silicium, saffier en diamant met daarin ionen uit de zonnewind – de klap hebben overleefd. Een medewerker meldde al, dat de capsule open is gebroken tijdens de crash. Hopelijk is de lading niet blootgesteld aan de elementen, want dat zou betekenen dat er vervuiling in de filters kan kopen.

Update

Ondertussen is Genesis’ capsule overgebracht naar het Johnson Space Centre in Houston, Texas. Volgens een woordvoerder was er verbazingwekkend weinig schade aan de harde buitenschaal, zeker voor een inslag met meer dan 300 km/h. Toch konden de technici door een gat in de buitenschaal barstjes in het eigenlijke hart van Genesis zien. De Britse prof. Colin Pillinger (eerder hoofdwetenschapper van het Beagle-2 project) was pessimistisch. “Er hadden nog fragmenten in de capsule kunnen zitten met bruikbare gegevens. Nu ze zijn blootgesteld aan woestijnstof vrees ik het ergste.” Genesis’ vangst zou onder andere door Pillinger zijn onderzocht.

NASA weet al wel waarom de parachutes niet ontplooiden: de explosieven die hen uit hun bergplaats moesten bevrijden zijn nooit afgegaan.

De NASA-sonde Genesis zweefde sinds 2001 door de ruimte. Met een high-tech schepnet van goud, silicium, diamant en saffier heeft de sonde materiaal uit de zonnewind verzameld. Dat is een stroom geladen deeltjes die zich vanuit de zonneatmosfeer door het hele zonnestelsel verspreidt. Uit de samenstelling ervan kunnen sterrenkundigen afleiden uit wat voor materiaal de zon bestaat – en waaruit onze ster ooit is ontstaan.

De Genesis-sonde zelf daalde niet af naar het aardoppervlak. Alleen de centrale capsule met daarin de opgevangen zonnewind werd met een snelheid van 40.000 km/h de atmosfeer in gestuurd.

Omdat het ‘schepnet’ van Genesis zo kwetsbaar is, wilde NASA geen harde landing op aarde of in zee riskeren. Met een knipoog naar legerpiloten die in de Koude Oorlog fotorolletjes van spionagesatellieten opvingen huurden ze twee Hollywood-piloten in. Die moesten de parachute met daaraan Genesis’ lading zachtjes uit de lucht plukken. Het kwam er niet van: Genesis boorde zich in de grond.

De samenstelling van Genesis’ lading had sterrenkundigen kunnen vertellen waar de zon zelf van is gemaakt. Na haar vorming 4,5 miljard jaar geleden is de samenstelling van de zon nauwelijks veranderd. Er is in de kern waterstof gefuseerd tot helium, maar alle zwaardere elementen zijn in de originele hoeveelheid aanwezig. Daarom is het hapje zonnewind ook meteen een hapje uit de originele nevel waaruit ons zonnestelsel ontstond.

Het is nog maar de vraag hoeveel van Genesis’ vangst de klap heeft overleefd. Als de capsule echt is opengebroken, betekent dat waarschijnlijk vervuiling van de lading.

Sterrenkundigen krijgen gelukkig nog andere kansen om bodemmonsters van het zonnestelsel te nemen. Als Japanse plannen doorgaan, komt er in 2007 asteroïdenmateriaal bij. Voor die tijd levert de sonde Stardust nog eens een wolkje komeetstof af, gevangen uit de staart van de komeet Wild-2. Hopelijk komen die monsters wel veilig terug op aarde.