Dopingaffaires
Profwielrennen is een populaire sport. Het imago van de sport wordt in de laatste decennia geteisterd door opvallende dopingaffaires. Het hormoon EPO, dat de aanmaak van bloedcellen stimuleert, haalt de krantenkoppen. Volgens de Amerikaanse antidoping organisatie USADA heeft de zevenvoudig Tourwinnaar Lance Armstrong EPO gebruikt.
Geen bewijs voor prestatieverbetering, wel schade aangetoond
“Sporters en hun medische staf kunnen dan wel denken dat EPO prestatiebevorderend werkt. Maar er is geen bewijs uit onderzoek dat EPO inderdaad de prestatie in topwielrennen bevordert.” Dat zegt prof. dr. Adam Cohen van het LUMC en verbonden aan het Centre for Human Drug Research (CHDR) in Leiden.
Aan de andere kant is de mogelijke schade goed gedocumenteerd. EPO maakt het bloed dikker, wat kan leiden tot een verhoogd risico van klontering. Die klonten verhinderen bloed naar het weefsel te stromen, zodat cellen geen zuurstof krijgen en afsterven, waardoor een orgaan wordt beschadigd. Wanneer dat orgaan je hart is of je hersenen, kan dat bijzonder gevaarlijk zijn en mogelijk resulteren in een hartaanval of een hersenbloeding.
Analyse literatuur
De onderzoekers verzamelden de resultaten van tot nu toe uitgevoerde studies naar de effecten van EPO op gezonde proefpersonen. Ze vonden geen onderzoeken waaraan topsporters deelnamen en het is, zo geven de onderzoekers aan, maar de vraag of de gevonden resultaten dus ook op profwielrenners van toepassing zijn. In de onderzoeksresultaten die wel beschikbaar zijn, gingen Cohen en zijn collega’s op zoek naar de gemelde effecten van EPO op de volgens hen meest relevante factoren die een sportieve prestatie beïnvloeden: het zuurstofgehalte en lactaatgehalte in het bloed en de effectiviteit waarmee energie omgezet wordt in bewegingskracht. De onderzoekers vonden in de bestaande literatuur geen bewijs dat EPO betere sportprestaties kan opleveren.
Voorlichting in plaats van dwang
Erythropoietin, in de volksmond EPO, wordt gebruikt in medicijnen voor mensen met bloedarmoede, waarbij het effect op elke patient zorgvuldigd gevolgd wordt. Cohen stelt dat onderzoekers alles doen om te voorkomen dat patiënten medicijnen gebruiken die niet helpen of die negatieve bijwerkingen hebben. “Dus waarom zou dat anders zijn voor medicijngebruik in de sport”, vraag hij zich af.
“Hoewel doping in de sport verboden is, is de druk om te winnen zo groot dat sommige sporters tot alles bereid lijken om de concurrentie te verslaan.
Als sporters en hun coaches ontdekken dat het voordeel niet bewezen is maar een duidelijk risico op schade wel, hoop ik dat zij dopinggebruik heroverwegen. Voorlichting werkt waar afdwingen heeft gefaald", meent Cohen.
Gedegen wetenschappelijk onderzoek
“Ik geloof dat er duidelijk behoefte is aan gedegen wetenschappelijk onderzoek om de effecten van doping in de sport te onderzoeken. Als veel middelen ineffectief blijken, zal dat gunstig zijn voor de veiligheid van onze sporters; het vertrouwen in hun sportprestaties zal verbeteren”, veronderstelt Cohen.
Zie ook:
- Doping op het sterfbed (W24)
- Interview met sportfilosoof (W24)