De Eurekaprijs voor wetenschapscommunicatie is een gezamenlijke prijs van NWO en de KNAW en werd dit jaar voor het eerst uitgereikt. De prijs is bedoeld voor een journalist en een onderzoeker die wetenschap op een mooie of bijzondere manier weten uit te dragen naar een breed publiek. De Eurekaprijs werd uitgereikt als aftrap van de Oktober Kennismaand, een maand die helemaal in het teken staat van wetenschap onder de aandacht brengen bij een breed publiek.
Revolutie in denken
De onafhankelijke jury van de Eurekaprijs wordt gevormd door zowel wetenschappers als journalisten. Zij kozen voor Rob van Hattum vanwege zijn inhoudelijke gedrevenheid en vanwege het feit dat hij ontzettend goed in staat is om complexe thema’s binnen de wetenschap te vertalen voor verschillende leeftijdsgroepen.
Van Hattum was jarenlang actief als programmamaker bij de VPRO. Hij nam het initiatief voor series als Noorderlicht en Labyrint en is een van de drijvende krachten achter de Nationale Wetenschapsquiz. Zijn documentaire Afval is voedsel – voor het programma Tegenlicht – introduceerde het begrip cradle to cradle in Nederland en veroorzaakte een revolutie in het denken over duurzaamheid. Inmiddels is van Hattum meer voor de schermen te vinden dan erachter. Als creatief directeur van Science Center Nemo in Amsterdam komt hij regelmatig in contact met zijn bezoekers. Daarnaast nam hij enkele jaren geleden het initiatief voor het opzetten van de wetenschapsportal W24.
Meer over Rob van Hattum:
- Aflevering ‘Afval is voedsel’ (Tegenlicht)
Graag geziene gast
De jury kiest voor Freek Vonk vanwege zijn enthousiaste presentatie. Hij weet zowel kinderen als volwassenen te boeien met verhalen over ‘enge’ slangen, grote spinnen en gevaarlijke krokodillen. Vonk is als bioloog werkzaam aan de Universiteit Leiden en het Nederlands Centrum voor Biodiversiteit Naturalis. Hij onderzoekt onder meer de samenstelling van het gif van slangen en bekijkt of daaruit nieuwe medicijnen kunnen worden gewonnen. Dat leidde inmiddels al tot drie publicaties in het toptijdschrift Nature.
Maar de passie voor zijn onderzoek weerhoudt Vonk er niet van om het brede publiek enthousiast te maken voor ‘zijn dieren’. Hij is een graag geziene gast bij De wereld draait door, het radioprogramma GIEL van 3FM en Vroege Vogels. Ook nam hij verschillende televisieprogramma’s op waaronder het kinderprogramma Freek op safari en verschillende uitzendingen voor National Geographic en Discovery Channel. Vorig jaar verscheen ook zijn eerste boek: op expeditie met Freek Vonk.
Meer over Freek Vonk:
- Giftige hagedissen (Universiteit Leiden)
- Giftand ontstaat achterin bek (Kennislinkartikel)
- De ecologische ramp die reuzenpad heet (Kennislink gastcolumn, geschreven door Freek Vonk)
- Freek op safari (Zapp)
- Op expeditie met Freek Vonk (boek)
Rob van Hattum en Freek Vonk krijgen beide een geldbedrag van 12.500 euro. Vanaf nu zal de Eurekaprijs voor wetenschapscommunicatie jaarlijks begin oktober worden uitgereikt aan een onderzoeker en een journalist die uitstekend in staat zijn om een breed publiek bij de wetenschap te betrekken.
Zie ook:
- Eurekaprijs voor Rob van Hattum en Freek Vonk (Wetenschap 24)