Het is een van de meest hardnekkige dossiers van Brussel: de toelating van genetisch gemodificeerde gewassen (ggo’s). Toch lijkt er eindelijk beweging in deze stroperige materie te komen. Deze week – na het ter perse gaan van Bionieuws – waren de ministers van de lidstaten in Luxemburg bijeen om hun commentaar te leveren op een concept-voorstel van John Dalli, eurocommissaris voor gezondheid en consumentenzaken. Hij zal vervolgens op 13 juli een definitief voorstel voorleggen aan de ministerraad van de EU, waarna het Europese Parlement er nog mee moet instemmen.

Hoewel de stukken niet openbaar zijn, lijken de contouren van het voorstel al wel duidelijk. Een belangrijk onderdeel is dat individuele EU-lidstaten voortaan ggo’s mogen weigeren, ook als onder de Brusselse regels als veilig zijn bevonden en zijn toegelaten. De website Foodsafetynews.com citeert uit het amendement dat hiervoor wordt toegevoegd aan Verordening 2001/18, de richtlijn die momenteel de verspreiding van ggo’s in de EU regelt: ‘Een lidstaat kan maatregelen nemen die de teelt van alle ggo’s of een specifieke ggo verbieden, beperken of verhinderen op zowel het hele of delen van het grondgebied.’ Voorwaarde is wel dat de maatregelen dan op andere motieven gebaseerd zijn dan die reeds zijn gewogen in de vaststelling van mogelijke negatieve gevolgen voor gezondheid of het milieu of risico’s op contaminatie. Het lijkt lidstaten daarmee ook vrij te staan om sociaal-economische redenen of problemen met co-existentie op te voeren om de teelt van een transgeen gewas te verbieden.

Roger Waite, woordvoerder van eurocommissaris Dalli, zei tegen het Franse persbureau AFP dat men zo hoopt de Europese toelating van ggo’s vlot te trekken. ‘De toelating vindt nog steeds plaats op Europa-brede basis, maar lidstaten kunnen vervolgens kiezen voor een ontsnappingsclausule’, aldus Waite.

De Europese Unie heeft nog maar twee ggo’s voor productiedoeleinden toegelaten, terwijl er wereldwijd al meer dan 150 zijn aangeplant. In oppervlak beslaat het transgene productieareaal in Europa rond de 100.000 hectare, voornamelijk insectenresistente Bt-maïs in Spanje. Het mondiale areaal transgene gewassen wordt geschat op 134 miljoen hectare.

Argusogen

Zowel voor- als tegenstanders van transgene gewassen reageren gematigd positief op de nieuwe Brusselse koers, maar wijzen dan wel op verschillende aspecten. Zo zegt milieu-organisatie Friends of the Earth blij te zijn dat lidstaten nu transgene gewassen volledig kunnen uitbannen. Biotechbedrijven hopen daarentegen dat onder de nieuwe regels het areaal aan ggo’s zal stijgen. Naar verwachting zullen landen als Italië, Frankrijk, Oostenrijk en Hongerije, die nu al kritisch staan tegenover ggo’s, de import van transgene gewassen nog verder aan banden leggen. Landen als Spanje, Slowakije en ook Nederland staan bekend als minder ggo-kritisch en kunnen wellicht hun areaal uitbreiden.

Zeker is dat de WTO en de Verenigde Staten met argusogen zullen toekijken of de lidstaten hiermee geen ongefundeerde handelsbelemmeringen opwerpen. Ook is het de vraag of ggo-vrije regio’s of lidstaten wel mogelijk zijn in een Europa zonder binnengrenzen.

Oeps: Onbekende tag `feed’ met attributen {"url"=>"https://www.nemokennislink.nl/kernwoorden/genetische modificatie/index.atom?m=of", “max”=>"10", “detail”=>"minder"}