
Het produceren van nieuwe stukjes bot, met behulp van cellen uit het lichaam van de patiënt zelf, is een techniek die sterk in de belangstelling staat. Het idee is dat zo’n gekweekt stukje bot wordt ingebracht in een beschadigd bot. De twee structuren moeten vervolgens met elkaar versmelten, waarbij het gekweekte stukje bot schade aan het echte bot hersteld.
Eigenschappen en structuur in detail
Tot dusver zijn wetenschappers er al in geslaagd om botachtig materiaal te laten groeien uit botcellen (osteoblasten) en verschillende type stamcellen. Een mooi resultaat en het onderzoek naar praktische toepassingen van de gebruikte technieken is al in volle gang. Maar komt dat niet te vroeg? Over de biologisch/chemische eigenschappen en de structuur van het gekweekte botmateriaal is immers nog weinig bekend.

Wetenschappers van het Imperial College London brengen hierin verandering. Zij hebben botachtig materiaal, afkomstig van drie verschillende celtypen, met elkaar vergeleken. De Engelsen analyseerden bot uit osteoblasten, volwassen stamcellen van het beenmerg en embryonale stamcellen in detail. De bron van het materiaal blijkt belangrijk voor de eigenschappen die het gekweekte bot uiteindelijk krijgt.
ES-cellen afschrijven?
Osteoblasten en volwassen stamcellen slagen er op veel vlakken in om echt bot na te bootsen. Met embryonale stamcellen lukt dat nog niet helemaal. Het stukje bot dat afkomstig was uit deze cellen is veel minder stijf dan echt bot en heeft bovendien een heel andere minerale samenstelling. De onderzoekers denken dan ook dat embryonale stamcellen niet zo geschikt zijn als bron voor de groei van nieuw botmateriaal.

En dat is een domper, want embryonale stamcellen leken de grote belofte te zijn voor het kweken van nieuw bot. Osteoblasten en volwassen stamcellen kunnen op dit moment nog niet in voldoende grote hoeveelheden worden gekweekt om genoeg functioneel botmateriaal te maken. Verder onderzoek moet bepalen of we embryonale stamcellen helemaal moeten afschrijven voor behandeling van patiënten met beschadigde botten.
Bronnen
Comparative materials differences revealed in engineered bone as a function of cell-specific differentiation (Eileen Gentleman e.a.), Nature Materials, 26 juli 2009
Zie ook
Botreparatie met eigen stamcellen (Kennislinkartikel)