Bij een El Niño wordt het zeewater langs de evenaar in het oosten van de Stille Oceaan opgewarmd. Het weer wordt in grote delen van de wereld hierdoor beïnvloed. Het feit dat in de komende eeuw de wereld waarschijnlijk zo’n drie graden zal opwarmen, heeft allerlei veranderingen tot gevolg. Daarom is het belangrijk te weten wat El Niño de komende 100 jaar gaat doen.
El Niño is een onregelmatige, om de paar jaar terugkerende toestand van het klimaat van de atmosfeer en oceaan in de tropische Pacific. Karakteristiek voor El Niño is warmer dan normaal zeewater rond de equator in de oostelijke helft van de Pacific en een lager dan normaal druk verschil tussen Tahiti (18S, 150W) en Darwin (12S, 131E). De omgekeerde toestand, met kouder dan normaal zeewater, wordt La Niña genoemd.
Grote delen van de aarde ondervinden de gevolgen van deze toestand. Wereldwijd zijn El Niño (linkerkaartjes) en La Niña (rechterkaartjes) de voornaamste bron van veranderlijkheid van het klimaat van jaar tot jaar. Veel invloed van El Niño op het weer in Nederland is er echter niet. _(bron: KNMI, NCEP/CPC)
klik op de afbeelding voor een grotere versie_
Door de hogere temperatuur ontstaan er volgens de modellen meer wolken boven de evenaar waardoor El Niño sneller uitdempt. Hij wordt echter versterkt door twee andere factoren die in de toekomst juist een grote invloed krijgen. Dit zijn de invloed van de thermoklien, de scheidingslijn tussen het warme bovenste water en het diepere koude water, en de invloed van afwijkingen in de passaatwind die voortdurend van oost naar west waait.
Deze afbeelding toont sterkte en richting van de passaatwinden, ligging van het regengebied, hoogte van zeeniveau en thermoklien in normale omstandigheden (boven) en tijdens een el niño (onder).
Door beter naar de thermoklien te kijken, wordt duidelijk dat die scheidingslijn tussen warm en koud water op ongeveer 100 meter diepte, in een warmer klimaat in zijn geheel iets omhoog is gekomen. Dit is de reden waarom de thermoklien een grotere invloed krijgt. Dat de passaatwind een grotere invloed krijgt, komt doordat de menglaag, het dunne laagje water vlak onder de oppervlakte, dunner wordt. Hierdoor zal de wind een sterker effect hebben op de stroming in de menglaag, waardoor water sneller van warm naar koud wordt getransporteerd of andersom.
Zie ook:
- Oceanen en klimaat (Kennislinkartikel van Natuurwetenschap & Techniek)
- Komende winter weer (zwakke) El Niño (Kennislinkartikel van het KNMI)
- Nieuwe grote El Niño verwacht (Kennislinkartikel van het KNMI)
- El Niño van 350.000 jaar geleden terug te vinden in koralen (Kennislinkartikel van NGV Geonieuws)