Vanaf 8 juni begint het Europees Kampioenschap voetbal in Polen en de Oekraïne. Het Nederlands elftal zal actief zijn vanaf 9 juni en hopelijk tot op de finaledag 1 juli. Oranje zal het in de poulefase opnemen tegen achtereenvolgens Denemarken, Duitsland en Portugal. Uiteraard kunnen het weer en het klimaat een wedstrijd sterk beïnvloeden. Denk aan een bal die met de wind wordt meegenomen en het doel in waait, zware regenval als spelbreker, of verzengende hitte die sommige spelers teveel wordt? Wat kunnen onze jongens én de supporters ter plaatse verwachten qua klimaat en weer deze maand?
Klimaat
In de Oekraïne heerst een landklimaat. Neerslag valt het er het hele jaar door; in de zomers is het warmer en in de winters is het kouder dan in Nederland. Het verschil in temperatuur tussen de zomer- en wintermaanden is daarom veel groter dan in Nederland. Daarnaast is het ook zonniger. Polen ligt net op de grens van een landklimaat (het zuiden en oosten van Polen) en een gematigd zeeklimaat (het noorden en westen). Dat laatste kennen we in Nederland ook. De temperaturen in Polen liggen in de zomer echter een stukje hoger dan in Nederland, behalve in de speelstad Gdańsk. Qua neerslag valt er in de maand juni in veel steden minder dan in Nederland.
Nederland speelt al haar groepswedstrijden in het Oost-Oekraïense Charkov, de tweede stad van de Oekraïne. Hier heerst gedurende het jaar een vochtig landklimaat met kou en sneeuw in de winter. In juni is de gemiddelde maximumtemperatuur 24,3 °C, wat een stukje hoger is dan in Nederland (20,4 °C). Qua neerslag in juni ligt het ongeveer gelijk: 61 mm voor Charkov en 66 mm voor Nederland. Wel is er in juni gemiddeld meer zon: 274 uur in Charkov tegen 194 uur in Nederland. De kans is dus aanwezig dat Oranje in het zonnetje speelt onder warme omstandigheden. Maar het kan ook flink onweren in deze regio, waardoor een wedstrijd stilgelegd kan worden of zelfs afgelast bij zeer zwaar weer.
Het voorlopige weerbericht voor zondag, de dag van de wedstrijd tegen Portugal, laat een zonnetje zien en hoge temperaturen met 27 °C. Net als de poulewedstrijd van Nederland tegen Duitsland zal de wedstrijd om 20:45 aanvangen, waardoor het al redelijk afgekoeld zal zijn. Minder spelers die naar de kant rennen voor een drinkfles als de wedstrijd even stil ligt dus.
Mocht Nederland de groepsfase overleven dan gaan onze mannen sowieso naar Polen toe, wat ook beter te bereiken is voor de supporters vergeleken met het verre Charkov. Gelijk ook een enkele graden koeler dus volgens de gemiddelden. Wordt Nederland tweede in de poule, dan gaat Oranje naar Warschau, terwijl de winnaar van deze poule naar het relatief koude Gdańsk aan de Baltische Zee gaat.
Hoogte en Weer
Hoe hoger je komt, hoe minder zuurstof er is. Wie in de bergen heeft gelopen, weet dat maar al te goed. Dat kan ook van invloed zijn op het voetbal. Op het WK van 2010 in Zuid-Afrika werd bijvoorbeeld op een hoogte van 1750 m gespeeld in Johannesburg, tevens de plaats van de verloren WK-finale. De luchtdruk was daar een stuk lager, en slechts 82% van de zuurstof was daar nog maar in de lucht ten opzichte van het zeeniveau.
In Polen en de Oekraïne valt het allemaal reuze mee. De speelsteden in de Oekraïne liggen gemiddeld wat hoger dan in Polen, maar niet zozeer dat het de prestaties van de voetballers flink zal beïnvloeden. De hoogstgelegen speelstad is het Oekraïense Lviv met 300 meter, waar slechts 3% minder zuurstof is dan op zeeniveau.
Zie ook:
- Sportzomer 2012 (Kennislinkthema)
- WK Voetbal 2010: weer en klimaat (Kennislinkartikel)
- Klimaatverandering (Kennislinkdossier)
- De wetenschap achter voetbal (Kennislinkartikel)
- In voetbal zit toeval (Kennislinkartikel)
- WK 2006: statistiek voorspelt… (Kennislinkartikel)
- Oranjegekte (Kennislinkartikel)