Ken je dit? Je bent druk aan het chatten met een iemand, je maakt een plagend grapje en plotseling wordt de ander kwaad. Dikke kans dan dat je vergeten bent een knipoog te gebruiken.
Mensen praten een groot deel van de tijd zonder woorden. Zonder dat we het door hebben, luisteren we vaak maar voor de helft naar de inhoud van een gesprek. De rest van de tijd kijken we naar een gezichtsuitdrukking of de klank van een stem, en speuren we iemand’s lichaamhouding af naar verborgen boodschappen. Wat we willen zeggen en wat de ander denkt dat we zeggen, kan daarom nog al eens verschillen. Vooral wanneer we deze non-verbale signalen zouden missen. Want hoe breng je emoties over in de koude wereld van sms-taal en chatten als je alleen maar kunt typen?
Smile :D
Op het net kunnen we verschillende manieren gebruiken om de ander onze emoties duidelijk te maken, aldus Derks. We passen bijvoorbeeld onze schrijfstijl aan of we zeggen heel duidelijk wat we voelen. Zo kun je wanneer je kwaad bent op iemand in één-lettergreep-woorden gaan praten, met in hoofdletters geschreven krachttermen beschrijven hoe rot je je voelt of de ander gewoonweg doodzwijgen.
De smiley is dit jaar al 25 jaar oud. Het vrolijke gezichtje zag zijn daglicht op 19 september 1982 naar aanleiding van een uit de hand gelopen studentengrap. Zijn bedenker, prof. Scott E. Fahlman, riep deze olijke superster daarom in het leven om hem aan boodschappen te plakken die niet serieus bedoeld waren. Dit was het begin van een lange en glansrijke carrière
Een ander manier om gevoelens over te brengen is emoticons gebruiken. Emoticons zijn typografische symbolen die gezichtsuitdrukkingen weerspiegelen. Je hebt ze in alle soorten en maten. Blij, boos, verbaasd, verdrietig, misselijk, verliefd of gestresst. Noem maar op. Mensen gebruiken ze om hun emoties te uiten of om hun boodschap wat meer kracht bij te zetten. De ander weet zo hoe jij je voelt bij wat je aan het zeggen bent. En zo worden grapjes ook een stuk sneller opgemerkt ;-)
Net als in het ‘echie’
Zeggen wij met deze online-taal echter net zoveel als we in levende lijve doen? Derks zocht het antwoord in een literatuurstudie, waarbij ze de expressie van gevoelens in gewone communicatie vergeleek met de expressie op het net. Haar conclusie: online en offline lijkt emotionele communicatie verrassend veel op elkaar.
In het dagelijks leven tonen we onze emoties gemakkelijker aan vrienden dan aan mensen die we niet kennen. En dit geldt ook voor internet. Tijdens het chatten en emailen gebruiken we meer emoticons als we een goede band met iemand hebben. Ook de sociale context waarin we communiceren is van belang. Als we meer taakgericht zijn, zullen we zowel op als buiten het net minder vaak gebruik maken van non-verbale manieren. We zijn hier meer ‘zakelijk’, dan wanneer we gewoon een gezellig gesprekje aanknopen. Bijbuurten daarentegen gaat wel gepaard met een hoop emoticons.
Al met al, blijkt de kille wereld van bits en bytes dus toch niet zo kil. Door een beetje creatief te puzzelen met leestekens kun je samen grapjes maken, knuffels geven, lachen, zielig kijken en huilen. En nu maar wachten op de online zakdoek.
Zie ook:
- Emoticons in japan (Kennislinkartikel)
- Smiley vergroot begeerlijkheid (Kennislinkartikel)
- 25 jaar Smiley