In leidingwater zitten ongeveer tien miljoen bacteriën per kubieke meter. Ter vergelijking: binnenlucht bevat één miljoen bacteriën per kubieke meter. Het is dan ook niet verrassend om bacteriën te vinden in badkamers, badhuizen en zwembaden. Het nationale ziekenhuis van Denver stuitte in de afgelopen jaren echter op een vreemd fenomeen: bij mensen die regelmatig douchen komt infectie met de ziekteverwekker Mycobacterium avium veel meer voor dan bij mensen die vaak een bad nemen. De douchekop lijkt de schuldige.

Ideale omgeving
Wetenschappers van de universiteit van Colorado hebben 45 Amerikaanse douchekoppen geanalyseerd om uit te vissen wat er aan de hand is. In 30 procent van de douchekoppen kwam Mycobacterium avium in grote koloniën (biofilms) voor. De binnenkant van een douchekop is donker, vochtig en warm… de ideale omgeving voor bacteriën om te groeien. Daardoor is de concentratie bacteriën in een douchekop al snel honderd keer zo hoog als in leidingwater.
En dat is niet het enige probleem. Zo gauw de douche aangaat, kunnen de bacteriën terecht komen in minuscule water druppeltjes (aerosolen). Die druppeltjes verspreiden zich via de lucht en zo kun je ze tijdens een douchebeurt gemakkelijk inademen. Als de bacterie diep in de longen terecht komt, ontstaan symptomen als vermoeidheid, een aanhoudende droge kuch, ademnood, zwakheid en een algemeen gevoel van onwel zijn. Vooral mensen met een zwakke afweer (zwangere vrouwen, ouderen en chronisch zieken) lopen het risico om ziek te worden na infectie met Mycobacterium avium.

Metaal in plaats van plastic
Douchekoppen vormen dus niet alleen een goede bergplaats voor ziekteverwekkers, zij dragen ook bij aan de verspreiding van bacteriën. Een extra probleem met Mycobacteriën is dat zij resistent zijn tegen chloor. De douchekop even flink ontsmetten om infectie te voorkomen, is dan ook niet voldoende. Toch hoeft de douche volgens de Amerikaanse wetenschappers niet het huis uit. Koop een metalen douchekop in plaats van een plastic exemplaar. Op plastic kunnen bacteriën zich goed hechten, maar op metaal waarschijnlijk veel minder.
Bronnen
Oppertunistic pathogens enriched in showerhead biofilms (Leah Feazel e.a.), PNAS, september 2009
Meer over Mycobacterium avium
Curieuze kinderbesmetting op het platteland (Kennislinkartikel van AMC Magazine) Mycobacterium avium infectie bij kinderen (RIVM)