De basis van DNA – het instructieboek voor al het leven op aarde, en dus ook ons lichaam – is in moleculaire codetaal geschreven. De taal kent maar vier ‘letters’: dat zijn de moleculen – ook wel basen – T, C, A en G. Samen kunnen ze codewoorden spellen waardoor het lichaam weet welke stoffen hij kan maken om te blijven leven.
Een groep Amerikaanse wetenschappers, onder leiding van synthetisch bioloog Steven Benner, heeft die DNA-codetaal kunstmatig uitgebreid met acht basen. Benners kunstmatige DNA telt daarmee in totaal twaalf basen. Dat heeft hij deze week gemeld op de bijeenkomst van de American Chemical Society in Salt Lake City.
Het mooie is dat het twaalf-letterige DNA al meteen toepassing in de medische wereld kent. Zo blijkt het erg handig om virussen in zieke mensen op te sporen – zoals het HIV-virus dat AIDS veroorzaakt. Normaal gesproken gaat dat het snelst met – schrik niet – nog meer DNA. Zoek-DNA, mag je wel zeggen, dat aan het virus-DNA blijft plakken. Soms werkt deze methode niet, omdat het lichaamseigen DNA van de patiënt per ongeluk aan het zoek-DNA plakt. Een foutje is dan snel gemaakt.
Nu komt Benners synthetische DNA goed van pas. Hij legt het in een e-mail uit: ”Het twaalf-letterige DNA bestaat uit een mix van natuurlijke en onnatuurlijke basen. De natuurlijke basen blijven aan het kleine stukje virus-DNA plakken, terwijl de acht onnatuurlijke basen eromheen niet per ongeluk aan het mensen-DNA binden. Je hebt niet de storing die je met gewoon DNA wel zou hebben.”
Omdat de extra acht basen vers ontworpen zijn, hebben ze volgens Benner nu nog geen betekenis – het is alsof Benner nieuwe tekens aan het alfabet heeft toegevoegd maar niet weet welke nieuwe woorden hij ermee wil schrijven. Het twaalf-letterige DNA zal daarom niet ineens veranderen in een loslopend monster: het is genetisch doofstom.
Overigens hoopt Benner dat er ooit wel enig leven te blazen valt in zijn nieuwe DNA. Als ’t hem lukt om het synthetische DNA zonder hulp kopieën van zichzelf te laten maken, lijkt dat volgens de synthetisch bioloog op een primitieve levensvorm. Het bestuderen ervan zou inzichten kunnen opleveren over het ontstaan van het leven op aarde.
Zie ook
De tweede oorsprong van leven (Ditisbiotechnologie.nl)
Meer biotechnologie op Ditisbiotechnologie.nl