Je leest:

Dominante hyena baart agressieve dochters

Dominante hyena baart agressieve dochters

Auteur: | 7 augustus 2007

Agressieve hyenamoeders geven hun sociale status door aan hun kinderen via hormonen in hun bloed.

De jongen van dominante hyenavrouwtjes zijn sterker en assertiever, waardoor ze gemakkelijker een hoge plaats in de sociale rangorde kunnen veroveren ( Nature, 27 april 2006). Amerikaanse zoölogen bepaalden de concentratie mannelijke geslachtshormonen in de poep van zevenëntwintig vrouwtjes. Daarnaast scoorden ze het gedrag van de moeders en van de jongen in het nest. Hooggeplaatste hyenavrouwtjes hebben tijdens het tweede deel van de zwangerschap hogere bloedspiegels van androgene steroïdhormonen, waarmee ze hun nageslacht een goede start geven. Hoe hoger de sociale status van de moeder, hoe hoger de testosteronconcentratie waaraan de jongen in de baarmoeder worden blootgesteld.

Zowel dochters als zonen van alfavrouwtjes hebben baat bij deze prenatale hormoonbehandeling. Bij groepen hyena’s maakt een alfavrouwtje de dienst uit, en staan de mannetjes onderaan in de sociale pikorde. De vrouwtjes zijn dan ook groter en agressiever dan de mannetjes. De sterke moeders produceren meer succesvolle nakomelingen doordat ze beter zijn in het vangen van prooidieren en het wegjagen van competitie. Sommige hyenajongen zijn overigens zo heetgebakerd dat ze hun nestgenoten doodbijten. Een evolutionair nadeel van de blootstelling aan de geslachtshormonen is dat de vrouwelijke geslachtsorganen vermannelijken.

Vrouwelijke hyena’s hebben een verlengde clitoris van ongeveer vijftien centimeter lang die als een penis naar buiten hangt. De clitoris bevat ook het baringskanaal, waardoor bevallen een onhandige aangelegenheid is en het mannetje bij het paren lastige capriolen moet uithalen. Jonge hyena’s die blootgesteld zijn aan hoge testosteronspiegels oefenen in het nest vaker op het beklimmen van hun broertjes en zusjes. Hierdoor hebben zonen van de matriarch waarschijnlijk een voordeel bij het paren.

Dit artikel is een publicatie van Bionieuws.
© Bionieuws, alle rechten voorbehouden
Dit artikel publiceerde NEMO Kennislink op 07 augustus 2007
NEMO Kennislink nieuwsbrief
Ontvang elke week onze nieuwsbrief met het laatste nieuws uit de wetenschap.