Twee maal de god Osiris in het graf van Chaemwaset, een zoon van Ramses III.

F.J. Albers

De hemelgodin Noet was de vrouw van de zonnegod Re. Maar ze had een heimelijke verhouding met Geb. Al snel raakte ze in verwachting van Geb. Re kwam deze buitenechtelijke bevalling echter ten ore en verklaarde dat zijn vrouw in geen enkele maand van het jaar haar kind mocht baren. Maar Re had geen rekening gehouden met de god Thot. Thot was stiekem verliefd op Noet. Thot daagde de maangod Chonsoe uit tot het spellen van een aantal spelletjes met het Sennetspel. Thot won en verkreeg zo van Chonsoe vijf extra dagen die hij aan het jaar toevoegde. Op de eerste dag van deze extra dagen baarde Noet Osiris. Op de andere dagen zagen de goden Horus de oudere, Seth, Isis en Nephthys het levenslicht.

Afbeelding van de godin Isis in het graf van Amonherchopesjef, zoon van Ramses II.

F.J. Albers

Valstrik

Osiris nam Isis als zijn vrouw. Hij volgde zijn vader Geb op als koning van Egypte. Het land kende vrede en bloei en Osiris vertok naar landen buiten Egypte om ook in deze landen zijn kennis over te brengen. Bij zijn terugkomst organiseerde zijn broer Seth, die de troon verlangde, samen met de koningin van Ethiopië (Aso) en 72 andere samenzweerders een groot banket. Tijdens dit banket bood Seth een schitterende sarcofaag aan diegene die erin paste aan. Maar Seth beschikte over voorkennis. Hij wist de maten van Osiris. De niets vermoedende Osiris probeerde de sarcofaag uit en … de kist paste. Onmiddellijk sloten Seth en zijn vrienden de kist en wierpen hem in de Nijl.

Terugtocht

Al snel vernam Isis wat er met haar echtgenoot gebeurd was. Vergezeld door de god Anubis ging ze op zoek naar het lichaam van Osiris. De kist was intussen terecht gekomen tussen de takken van een tamarindeboom, die tot zeer grote hoogte uitgroeide en de kist in zijn stam opnam. Koning Melcarthus bewonderde de boom, liet hem omhakken en gebruikte hem als pilaar in zijn paleis. Toen Isis hoorde dat de boom was omgehakt ging zij naar een waterbron waar ook de haremmeisjes van de koning kwamen. De godin sprak de haremmeisjes liefderijk toe en maakte hun haren met haar adem geuriger dan welke bloemen dan ook. De koningin van het land, Astarte, vroeg aan de meisjes hoe het kwam dat hun haren zo heerlijk geurden. De meisjes vertelden haar van Isis, waarop de koningin Isis verzocht naar het paleis te komen. De koningin stelde haar aan als voedster van één van de prinsen. In plaats van het kind op de normale wijze te voeden gaf Isis hem haar vinger om op te zuigen. Elke nacht plaatste zij de zoon van de koning in het vuur om zijn sterfelijke delen door het vuur te laten verteren en hem zo onsterfelijk te maken.

Op een dag zag de koningin haar zoon in de vlammen staan. Direct schreeuwde de koningin het uit. Maar hiermee ontnam zij haar zoon zijn onsterfelijkheid. Isis vertelde de koningin haar gebeurtenissen en smeekte haar de pilaar met de sarcofaag waarin Osiris lag te geven. De koningin stemde toe. Isis opende de pilaar, nam de kist er uit en vertrok ermee naar Egypte. In Egypte aangekomen verborg ze de kist.

Onderwereld

Op een nacht vond Seth tijdens zijn jacht op zwijnen de kist. Hij scheurde het lichaam van Osiris in 14 stukken en wierp de delen in de Nijl. De lichaamsdelen werden door de stroming van de Nijl meegenomen en verspreid langs de oevers. Behalve zijn fallus, dat door drie vissen (een Lepidotus, een Phagrus en een Oxyrhynchus) werd verslonden. Toen Isis dit te weten kwam, verzamelde zij alle delen, begroef elk deel en bouwde er een graf overheen. Osiris was nu in de onderwereld.

Het hiernamaals afgebeeld op de papyrus van Ani.

F.J. Albers

Andere versie

Een andere versie van de Osirismythe verhaalt dat toen de fragmenten van het lichaam van Osiris gevonden werden niet alleen Isis, maar ook Nephthys weeklaagden over Osiris. De tranen van Isis zouden de jaarlijkse overstromingen van de Nijl veroorzaken. Re hoorde deze weeklagen en zond de god Anubis vanuit de hemel. Anubis herenigde, met hulp van Thot en Horus, het lichaam van Osiris en wikkelde deze vervolgens in linnen bandages. Dit zou een verklaring zijn voor de mummievorm van Osiris. Vervolgens zweefde de gevleugelde Isis boven het lichaam van Osiris. De door haar veroorzaakt wind ging de neus van Osiris binnen en Osiris kwam weer tot leven. Hierna verkreeg Osiris het ambt van rechter en koning van de dood.