De ster Epsilon Eridani, op 10,5 lichtjaar afstand van de zon, wordt omringd door drie gordels van kleine hemellichamen, zo blijkt uit nieuwe waarnemingen van NASA’s Spitzer Space Telescope. Epsilon Eridani is een van de dichtstbijzijnde sterren. Met een leeftijd van 850 miljoen jaar is het een jonge versie van onze eigen zon.
Spitzer ontdekte twee planetoïdengordels rond de ster, die vooral rotsachtig materiaal bevatten, en één brede gordel van ijzige hemellichamen, vergelijkbaar met de Kuipergordel in ons eigen zonnestelsel. De binnenste planetoïdengordel van Epsilon Eridani lijkt als twee druppels water op de planetoïdengordel in ons eigen zonnestelsel, zowel in afmetingen als in massa (ca. vijf procent van de massa van de maan). De tweede planetoïdengordel ligt op een bijna zeven maal zo grote afstand van de ster (in ons zonnestelsel zou dat overeenkomen met de positie van de planeet Uranus), en bevat ongeveer even veel massa als de maan. De ‘Kuipergordel’ van Epsilon Eridani is breder dan die in ons eigen zonnestelsel, en bevat honderd keer zoveel materie.
Epsilon Eridani met een planeet en een astroïdegordel, zoals voorgesteld door een artiest. Bron: NASA/JPL-Caltech/T. Pyle
Volgens de onderzoekers, die hun resultaten begin 2009 publiceren in The Astrophysical Journal, lijkt het Epsilon Eridani-stelsel waarschijnlijk veel op ons eigen zonnestelsel kort na het ontstaan. Toen moeten er ook veel meer kleine hemellichamen hebben rondgewenteld. Het grootste deel daarvan werd later weggeslingerd door zwaartekrachtsstoringen van de planeten. Het feit dat er drie afzonderlijke gordels bij de ster zijn ontdekt, doet vermoeden dat er ook volwaardige planeten rond Epsilon Eridani cirkelen, die met hun zwaartekracht de kleinere brokstukken in bedwang houden.
Merkwaardig genoeg zijn de Spitzer-waarnemingen niet in overeenstemming met de veronderstelde baanexcentriciteit van een van de twee eerder ontdekte planeten rond de ster. Als de baan van die planeet echt zo excentrisch was, zou de binnenste planetoïdengordel van Epsilon Eridani al lang schoongeveegd moeten zijn.
Zie verder:
- Speuren naar andere werelden (Kennislinkartikel i.s.m. Explore Magazine)
- Exoplaneten (Kennislinkdossier)
- Aardes in aanbouw rond andere sterren (Kennislinkartikel i.s.m. NOVA)