Op 23 juli arriveerden 520 middelbare scholieren, afkomstig uit 93 landen, in Hanoi, de hoofdstad van Vietnam. Daar werd de 48ste editie van de Internationale Wiskunde Olympiade gehouden. Een dag later werd de wedstrijd officieel geopend door Nguyen Tan Dung, de premier van Vietnam. Op 25 en 26 juli vond de wedstrijd plaats: de beste wiskundeleerlingen van de wereld kregen op deze twee dagen in totaal zes opgaven voorgeschoteld, in de strijd om een medaille en internationale erkenning. Dit zijn pittige vraagstukken waar ook menig professioneel wiskundige een flinke kluif aan heeft.
Terwijl de jury al het gemaakte werk nakeek in de hierna volgende dagen, zat het wiskundewerk er voor de deelnemers op. Voor hen was een programma samengesteld met een bezoek aan de interessantste bezienswaardigheden in en rond Hanoi. Vandaag, 30 juli, worden tijdens de sluitingsceremonie de medailles en de eervolle vermeldingen uitgereikt. De Nederlander Wouter Zomervrucht (18 jaar) van het Stedelijk Dalton Lyceum in Dordrecht haalde 16 punten, goed voor een bronzen medaille.
Links: De Vietnamese premier Nguyen Tan Dung opent op 24 juli de 48ste Internationale Wiskunde Olympiade in Hanoi. Rechts: Vietnamese muzikanten luisteren de opening op met muziek van eigen bodem.
De Internationale Wiskunde Olympiade wordt jaarlijks georganiseerd, telkens door een ander land. Voor de zes vraagstukken, die de deelnemers individueel moeten oplossen, kunnen in totaal maximaal 42 punten worden behaald (7 punten per opgave). De wedstrijd kent in principe alleen individuele winnaars, maar er wordt ook een officieus landenklassement gemaakt. De helft van de deelnemers komt in aanmerking voor een medaille: brons, zilver, goud in de verhouding 3 : 2 : 1. Wie geen medaille behaalt maar desondanks een van de zes opgaven volledig heeft opgelost, krijgt een eervolle vermelding.
Juryleden aan het werk
Nederland is met 65 punten 56ste geworden in het officieuze eindklassement. Winnaar is Rusland (184 punten), gevolgd door China (181 punten) en Vietnam (168 punten). Het Nederlandse team werd gevormd door Wouter Berkelmans, Raymond van Bommel, Milan Lopuhaä, Kyndylan Nienhuis, Tim Reijnders en Wouter Zomervrucht. Behalve de door Wouter Zomervrucht behaalde bronzen medaille, waren er drie eervolle vermeldingen: voor Wouter Berkelmans (16 jaar), Milan Lopuhaä (17 jaar) en Tim Reijnders (18 jaar).
De zes Nederlandse deelnemers (v.l.n.r.: Wouter Berkelmans, Raymond van Bommel, Milan Lopuhaä, Kyndylan Nienhuis, Tim Reijnders en Wouter Zomervrucht)
Twee opgaven uit de Internationale Wiskunde Olympiade 2007
1. Gegeven zijn vijf punten A, B, C, D en E zodanig dat ABCD een parallellogram is en BCED een koordenvierhoek. Zij k een lijn door A, die het inwendige van het lijnstuk DC snijdt in F en die de lijn BC snijdt in G. Veronderstel dat |EF| = |EG| = |EC|. Bewijs dat k de bissectrice is van hoek DAB.2. Laat a en b gehele getallen zijn, a, b > 0, zodanig dat 4ab − 1 een deler is van (4a2 − 1)2. Bewijs dat a = b.
Selectie
De teams van de deelnemende landen worden geselecteerd via een aantal voorrondes. In Nederland wordt in januari een eerste ronde gehouden op de middelbare scholen. Daaraan doen zo’n 2500 leerlingen mee. De 100 besten worden daarna uitgenodigd voor de tweede ronde die in september op de TU Eindhoven wordt georganiseerd. Uit de besten bij deze tweede ronde worden circa vijftien kandidaten uitgenodigd om mee te doen aan de training voor de Internationale Wiskunde Olympiade. Na diverse trainingsdagen en een trainingsweek begin juni zijn – anderhalf jaar na de eerste ronde – zes leerlingen geselecteerd voor het team dat Nederland officieel vertegenwoordigt bij de Internationale Olympiade. De training, selectie en begeleiding tijdens de Internationale Wiskunde Olympiade vindt plaats onder leiding van Quintijn Puite (TU Eindhoven) en Birgit van Dalen (Universiteit Leiden).
Quintijn Puite en Birgit van Dalen begeleiden de Nederlandse IWO-deelnemers
Rusland en China: topniveau
Dat de Russen en de Chinezen dit jaar als hoogste zijn geëindigd, is geen verrassing. China en Rusland zijn de laatste jaren altijd al de onbetwiste kampioenen. In China doen dan ook een miljoen kinderen mee aan de eerste ronde van de landelijke Wiskunde Olympiade. Ter vergelijking: in Nederland waren dat er dit jaar 2742. Toch zien we de laatste jaren een groei in Nederland: het aantal deelnemers neemt toe, de trainingen worden intensiever en langzaam maar zeker zien we ook een verbetering in de resultaten. Zo behaalden we vorig jaar 57 punten tegenover 65 punten dit jaar inclusief een bronzen medaille.
Internationale Wiskunde Olympiade 2011 in Nederland
In Hanoi heeft de Nederlandse delegatie ons land voorgedragen als gastland voor de IWO 2011. De Advisory Board van de olympiade heeft hierop unaniem positief gereageerd. Vervolgens heeft de internationale jury, bestaande uit de teamleiders uit alle 93 deelnemende landen, met een overweldigende meerderheid besloten de kandidatuur van Nederland te accepteren. Daarmee is Nederland gastland voor de IWO 2011.