Een beetje kwispelen – hoe ingewikkeld kan het zijn? Volgens Italiaanse onderzoekers leggen honden onderbewust aardig wat informatie in de staartzwaai. Aan de Universiteit van Triëst onderzocht het team van instituutsleider Giorgio Vallortigara of honden anders kwispelen als ze leuke of juist enge dingen zien. Het team ontdekte dat de kwispelrichting aangeeft welke hersenhelft actief is. Dat geeft aan of de hond positieve of negatieve gevoelens heeft, denkt Vallortigara’s onderzoeksgroep. Ze publiceerden hun onderzoek in het vakblad Current Biology.
Op de Nature-site is een filmpje van een kwispelende hond te zien. Die zwaait zijn staart consequent verder naar rechts als hij leuke dingen ziet en meer naar links als hij iets engs in het oog heeft.
Het team uit Triëst maakte videobeelden van kwispelende honden; een hond beweegt normaal gesproken teveel om met het blote oog de kwispelvoorkeur te meten. Zagen de honden in Vallortigara’s experiment iets waar ze naartoe wilden, zoals hun baasje, andere mensen of een kat, dan zwiepte de staart voornamelijk rechts van het lijf. Een grote onbekende hond of alleen gelaten worden, waar de hond juist van weg wilde, zorgden dat de staart links van het lijf bleef.
De kwispelrichting wordt bepaald door de actieve hersenhelft, denkt Vallortigara. De linkerhersenhelft is actief als de hond vrolijk is of iets spannend-maar-niet-eng vindt, zoals een mooie kat om achterna te zitten. De staart zwiept dan naar rechts. Concurrentie zoals een andere hond, of alleen zitten in een kamer activeren de rechterhersenhelft zodat de staart links zwiept. Bij mensen was al langer bekend dat de linkerhersenhelft bij positieve gedachten en toenadering hoort. De rechterhersenhelft is juist actief bij sombere gedachten en bij de neiging van het onderwerp weg te gaan.
Honden die een kat zien, kwispelen volgens de Italiaan Giorgio Vallortigara iets meer aan de rechterkant van hun lichaam. Dat komt doordat juist de hersenhelft die “leuk!” denkt actief wordt.
Linkerhersenhelft, rechtse zwiep
In de hondenkop, net als in het mensenhoofd, liggen twee hersenhelften die elk een eigen deel van het lichaam aansturen. Net als bij mensen is de verbinding in spiegelbeeld. Het linkeroog praat met de rechterhersenhelft, die ook de linkerarm aanstuurt. De rechterarm krijgt zijn opdrachten juist van de linkerhersenhelft.
Het Italiaanse kwispelexperiment is volgens de Australische neurowetenschapper Lesley Rogers ‘een fascinerende manier om te meten of honden links- of rechts"handig" zijn’, schrijft het blad Nature op haar website. Volgens Vallortigara is al eerder zulk gedrag gevonden bij vissen, amifibieën, reptielen, vogels en zoogdieren. ‘Het lijkt erop dat hersenasymmetrie erg oud is’, denkt hij: ‘het lijkt erop dat dieren met een ruggengraat het al vroeg ontwikkelden’.
Zie verder
- ‘Here boy’ makes dogs wag to the right (Engels – met filmpje)
- Ben jij rechts of links? (Kennislinkartikel)
- Rechtshandigheid en taal in de evolutie (Kennislinkartikel van Natuurwetenschap & Techniek)