Je leest:

Bijna volledige maansverduistering

Bijna volledige maansverduistering

Auteur: | 12 augustus 2008

Op zaterdag 16 augustus vond een maansverduistering plaats boven Nederland. Tussen wolkenflarden door waste zien hoe de maan in de loop van de avond bijna volledig verdween in de schaduw van de aarde.

De gedeeltelijke maansverduistering begon op zaterdagavond 16 augustus en duurde tot na middernacht. Vanaf 21.26 uur ontbrak een steeds groter wordende hap uit de oostelijke maanrand. Om 23.10 uur was 81 procent van de maandiameter in de donkere aardschaduw gedompeld . Daarna groeide de maan weer aan. Op zondagochtend 17 augustus om 00.44 uur verbleekte het laatste restje schaduw aan de zuidwestelijke maanrand. Daarna scheen weer de volle maan aan de hemel.

Kennislink organiseert een fotowedstrijd rond de maansverduistering! De mooiste foto’s van de donkere maan maken kans op prijzen van 100, 75 en 50 euro.

Bij een gedeeltelijke maansverduistering krijgt de maan soms een rode kleur. Bron: Bas en Brechtje van Beek, Skyglory.

De maansverduistering in detail

Het verloop van de maansverduistering is in de figuur afgebeeld. Daarbij zijn de volgende momenten van belang. Om 20.23 uur Nederlandse tijd trad de maan de bijschaduw van de aarde binnen. Aan de ‘linkerkant’ van de maan werd het geleidelijk ietsje donkerder. Al om 21.26 u. begon de echte verduistering en ontbreekt zeer duidelijk een stuk aan de linker benedenrand van de maan.

Steeds minder bleef er van de maan over totdat om 23.20 u. nog slechts een vijfde deel vab de maandiameter zonlicht weerkaatste. Daarna groeide dat bovenste maansikkeltje weer aan en om 00.44 u. was de gedeeltelijke verduistering ten einde.

Schematische weergave van het verloop van de maansverduistering. Klik op de afbeelding voor een grotere versie.

Zie de bovenstaande afbeelding. De totale maansverduistering van 16 augustus 2008. De rode cirkel is een doorsnee, op maanafstand, door de schaduwkegel (umbra) van de Aarde. De buitenste blauwe cirkelomtrek stelt de rand van de bijschaduwkegel (penumbra) voor. De Maan trekt van west naar oost door de schaduw. De N wijst naar de noordelijke hemelpool. De rode streepjeslijn is een stuk van de ecliptica (de langs de hemel geprojecteerde aardbaan) die uiteraard precies door het midden van de schaduw loopt. Duidelijk is te zien dat de maan enkele uren vóór de verduistering door de klimmende knoop van haar baan gaat, anders gezegd de ecliptica gekruist heeft.

Op 31 december 2009 vindt weer een gedeeltelijke maansverduistering plaats, maar dat is slechts een zeer kleine verduistering, waarbij slechts 8 procent van de maandiameter in de aardschaduw zal schuilgaan. De gedeeltelijke maansverduistering van 26 juni 2010 (54 procent van de maandiameter verduisterd) is niet zichtbaar in Europa.

De eerstvolgende totale maansverduistering die bij ons te zien zal zijn en waarbij de maan een bloedrode kleur aanneemt, vindt plaats op 21 december 2010. De verduistering geschiedt helaas tegen zonsopkomst, dus als de maan juist ondergaat. Ook de volgende totale maansverduistering van 15 juni 2011 is in onze streken slecht zichtbaar: dan komt de totaal verduisterde maan op als de zon ondergaat. In juni is het bovendien hoogzomer en is sprake is van lange schemering en niet geheel donker wordende nachten. Voor een mooie totale maansverduistering moeten we wachten tot 28 september 2015.

Dit artikel is een publicatie van NEMO Kennislink.
© NEMO Kennislink, sommige rechten voorbehouden
Dit artikel publiceerde NEMO Kennislink op 12 augustus 2008
NEMO Kennislink nieuwsbrief
Ontvang elke week onze nieuwsbrief met het laatste nieuws uit de wetenschap.