Slapeloosheid is niet alleen ’s nachts een probleem. Ook overdag voelen slapelozen zich niet goed. Zo hebben ze het idee dat ze minder goed functioneren. Daarin hebben ze voor de helft gelijk. Hoewel ze even goed presteren als uitgeruste mensen, zijn hun hersenen wel minder actief dan die van de vaste slapers. Na een combinatie van therapeutische behandelingen sliepen de voormalig nachtbrakers niet alleen beter, hun hersenactiviteit was ook weer normaal.
Bij een slaappil is dat niet het geval. Therapie werkt bij slapeloosheid dan ook beter dan een pil, constateren de onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen (NIN). Het is voor het eerst dat wetenschappers met behulp van functionele hersenscans laten zien wat er gebeurt in het brein van een slapeloze patiënt. En dat biedt belangrijke aanknopingspunten voor een behandeling.
Verslavend en contraproductief met bijwerkingen
Zo blijkt nu dus dat patiënten niet het beste af zijn met een slaappil. Een belangrijke conclusie, want slaappillen (de zogenaamde benzodiazepinen) behoren in Nederland tot de meest voorgeschreven medicijnen. Deze middelen hebben echter nogal wat nadelen: ze remmen de hersenactiviteit in plaats van die te normaliseren en ze zijn erg verslavend. Al na vier weken treedt gewenning op, waardoor je steeds meer moet slikken voor hetzelfde effect. Mensen die stoppen, krijgen vaak last van ontwenningsverschijnselen.
Vanwege al die bijwerkingen heeft minister Klink van Volksgezondheid onlangs besloten benzodiazepinen alleen nog in uitzonderlijke gevallen te vergoeden. Hij hoopt zo het gebruik ervan terug te dringen. Voor slapelozen komt de bijzonder effectieve therapie uit het NIN-onderzoek – een combinatie van lichaamsbeweging, lichtbehandelingen, cognitieve gedragstherapie en manipulaties met lichaamstemperatuur – dan ook op een goed moment.
De onderzoekers publiceerden hun resultaten in het vakblad Sleep onder de titel ‘Prefrontal hypoactivation and recovery in insomnia’. Het NIN is een instituut van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).
Zie ook:
- De verborgen verslaving (Kennislinartikel over benziodiazepinen)
- Slapeloosheid maakt depressief (Kennislinkartikel)
- Licht in de duisternis (Kennislinkartikel)
- Nederlandse onderzoeker toont invloed van huidtemperatuur op nachtrust aan
- Het (on)gemak van de slaappil
- Kwart Nederlanders heeft slaapstoornis, 40% slaapklachten