Het kleine planeetje, dat voluit (11244) Andrékuipers heet en een doorsnede heeft van zo’n 6 km, draait tussen de planeten Mars en Jupiter om de zon. Het werd ontdekt door het Leidse astronomenechtpaar wijlen C.J. van Houten en Ingrid van Houten-Groeneveld, op foto’s die werden gemaakt door de in Amerika werkende Nederlandse astronoom Tom Gehrels. Het Leidse astronomenechtpaar ontdekte meer dan duizend planetoïden.
ESA-astronaut André Kuipers bracht in 2004 negen dagen door aan boord van ruimtestation ISS. bron: ESA.
Missie DELTA
In een eerste reactie laat Kuipers weten het een hele eer te vinden om een tweede keer in de ruimte te cirkelen en nu voorgoed. Het nieuws bereikte hem terwijl hij bij de ruimtevaarttentoonstelling Space Expo in Noordwijk juist een demonstratie gaf van het Russische Sokol-ruimtepak dat hij zelf heeft gedragen. Kuipers, arts en bijzonder hoogleraar ruimtevaart en geneeskunde aan de Faculteit der Exacte Wetenschappen van de Vrije Universiteit in Amsterdam, hield zich gedurende zijn ruimtevlucht bezig met een vijftiental Nederlandse wetenschappelijke experimenten.
Kuipers ruimtevlucht, ‘Missie DELTA’ genoemd, werd mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Economische Zaken en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Met de ruimtevlucht wilden beide ministeries de belangrijke rol van Nederland en Europa in de internationale ruimtevaart onderstrepen. Missie DELTA had ook een belangrijke educatieve component.
Tegelijk met basisscholieren kweekte Kuipers raketsla, een project dat ‘Seeds in Space’ wasis gedoopt, om zo te laten zien welk effect zwaartekracht heeft op de groei van planten. Daarnaast legde hij met voor middelbare scholieren vast welke invloed het leven in de ruimte heeft op het menselijke lichaam.
Het zonnestelsel met de zon, alle rotsplaneten en Jupiter en met de planetoïdengordel (Asteroid Belt). De Trojanen en Grieken zijn twee groepen planetoïden die 60 graden voor Jupiter uit en achter hem aan in een baan draaien; daar zitten ze in een Lagrangepunte, waar evenwicht is tussen de zwaartekracht van de zon en Jupiter. bron: Wikipedia. Klik op de afbeelding voor een grotere versie.
Nederlandse planetoïden
Hoewel er tegenwoordig zo’n tienduizend planetoïden een naam dragen, gebeurt het niet vaak dat Nederlanders een dergelijk hemellichaam naar zich vernoemd krijgen. Eerder viel die eer te beurt aan Nobelprijswinnaars Martin Veltman en Gerard ’t Hooft, wetenschapsjournalist Carl Koppeschaar, Nederlands eerste ESA-astronaut Wubbo Ockels en onlangs ook aan de bekende schrijfster Hella Haasse.
Tegelijkertijd met Kuipers vond de vernoeming plaats van wetenschapsjournalist Piet Smolders (1940), leraar wis- en natuurkunde Hans de Rijk (1926), die vele boeken schreef onder zijn pseudoniem ‘Bruno Ernst’, en de Leidse hoogleraar sterrenkunde Thijs de Graauw. In totaal zijn nu zo’n 240 van de ruim 15.000 genummerde planetoïden vernoemd naar Nederlanders, Nederlandse steden, sterrenwachten (Dwingeloo, Westerbork), romanfiguren en andere Nederlandse zaken.
Planetoïde André Kuipers
Minor Planet Circular No. 60298, issued by the IAU Minor Planet Center on 2007 July 30:
(11244) Andrékuipers = 4314 T-2
Discovered 1973 Sept. 29 by C. J. van Houten and I. van Houten-Groeneveld on Palomar Schmidt plates taken by T. Gehrels.
Dutch physician André Kuipers (b. 1958) is a European Space Agency astronaut who has had an inspiring role in promoting space among young people.
Zie verder
- André Kuipers bijzonder hoogleraar Ruimtevaart en geneeskunde (Kennislinkartikel van ESA)
- André Kuipers
- Missie DELTA
- Missie DELTA: de ruimtereis van André Kuipers (Kennislinkartikel van ESA)
- André Kuipers demonstreert Russisch ruimtepak