Naar de content

Al wiegend slaap je beter

Andrii Cherninskyi, Wikimedia CC 4.0

Rustig heen en weer gewiegd worden verbetert de slaap. Schommelen stimuleert de langzame hersengolven tijdens het slapen, blijkt uit studies van Zwitserse onderzoekers bij mensen en muizen.

Rustig heen en weer gewiegd worden verbetert de slaap.

Flickr.com, anoldent via CC BY-SA 2.0

In een bed dat langzaam schommelt slaap je niet alleen beter, je onthoudt er ook beter door. Dat concluderen onderzoekers van de Zwitserse universiteiten van Genève en Lausanne op basis van slaapexperimenten. In twee publicaties in Current Biology, één met muizen en één met mensen, laten ze zien dat voortdurend wiegen tijdens de nachtrust invloed heeft op de activiteit van hersengolven, waardoor de slaap dieper wordt.

Sneller in slaap

Wiegen is een bekend fenomeen om baby’s in slaap te krijgen. Volwassenen blijven er ook niet makkelijk wakker door, toonde de onderzoeksgroep van Laurence Bayer uit Genève eerder al aan. Proefpersonen die tijdens hun middagdutje heen en weer schommelden vielen sneller in slaap en sliepen ook vaster.

In het nieuwe onderzoek doken Bayer en collega’s, in samenwerking met de groep van hoogleraar Paul Franken uit Lausanne, meer de diepte in. Waarom vallen we sneller in slaap door wiegen? Oftewel: wat doet die ritmische beweging met de voor slaap kenmerkende hersenactiviteit?

Schommelend bed

Achttien gezonde vrijwilligers zonder slaapproblemen brachten, na een proefnachtje om te wennen aan de omgeving, twee nachten door in het lab. De ene nacht sliepen ze op een bed dat rustig heen en weer bewoog (zie filmpje), de andere nacht op eenzelfde soort bed dat stilstond. Ondertussen werd hun hersenactiviteit gemeten met EEG (elektro encefalografie).

De deelnemers vielen sneller in slaap in een schommelend bed. Ze werden minder vaak wakker en brachten langer dan normaal door in de non-remslaap; een fase van diepe slaap zonder dromen, waarin je hersengolven vertragen.

Langzame hersengolven

Die schommelende beweging beïnvloedt de golven van hersenactiviteit tijdens de non-remslaap, zagen de onderzoekers aan het EEG. Als gevolg daarvan raakte de activiteit van zenuwcellen in de zogenaamde thalamo-corticale hersennetwerken gesynchroniseerd. Deze netwerken spelen zowel een rol in slaap als in het verankeren van nieuwe herinneringen.

“Synchronisatie van neurale activiteit betekent dat je langzame golven produceert, die specifiek zijn voor diepe slaap”, reageert Bayer via email. “Diepe slaap staat wel bekend als ‘herstellende slaap’ voor het metabolisme. Maar we weten ook dat zeer langzame golven een rol spelen in geheugenprestatie.” Als je diepe slaap stimuleert via die langzame golven, dan ben je in theorie ook in staat beter te scoren op een geheugentest, dachten de onderzoekers.

Bayer en haar collega’s testte daarom het geheugen van de vrijwilligers. Voor het slapen leerden ze 46 woordparen (woorden die bij elkaar horen). De volgende ochtend kregen ze het eerste woord te horen en moesten ze zich de bijpassende woorden proberen te herinneren. De uitkomsten leverden echter weinig interessants op.

Slechte slapers

Terwijl Bayer tests deed met mensen, keken Franken en zijn collega’s naar muizen. De diertjes kregen elektroden geïmplanteerd om hun hersenactiviteit bij te houden. Wat blijkt? Net als mensen dommelen ze sneller weg als hun kooi heen en weer beweegt. Hun nachtrust duurt ook langer.

In een tweede proef liet Franken zien dat muizen die geen goed werkend evenwichtsorgaan hebben, ongevoelig zijn voor de effecten van wiegen. Als het slaapcircuit in de hersenen geen input krijgt van het evenwichtsorgaan, kan je dus blijven schommelen tot je een ons weegt zonder er voordeel van te hebben.

Goede slapers gaan nóg beter slapen door een schommelbed. Hoe zit het met slechte slapers en de slapelozen? Kan wiegen een therapie worden voor mensen met slaapstoornissen? De Zwitsers denken van wel. Ze schrijven: “Onze bevindingen verstevigen het idee dat het evenwichtsorgaan gebruikt kan worden om de non-remslaap te stimuleren.” Het zou een strategie zijn zonder medicijnen om patiënten die aan slaapstoornissen lijden te helpen, aldus het team.

Bronnen:
ReactiesReageer