Een tien jaar durend Amerikaans onderzoek onder 12.000 Bengali wijst uit dat één op de vijf sterfgevallen in Bangladesh gerelateerd is aan drinkwater uit bronnen met arsenicumconcentraties van meer dan 10 microgram per liter. Deze concentratie staat bij zowel de Bengaalse autoriteiten als de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) nog te boek als acceptabel. Dat melden de onderzoekers in het medische tijdschrift The Lancet.
De onderzoekers ontdekten het verhoogde sterftecijfer doordat ze bij de proefpersonen meer sterfgevallen door hartaandoeningen en andere chronische ziekten vaststelden in combinatie met de bekende symptomen van arsenicumvergiftiging.

De onderzoekers vonden tevens dat het sterftecijfer onder Bengali die waren blootgesteld aan enorme concentraties arsenicum (150 tot 864 microgram per liter) met maar liefst zeventig procent toenam. Dit ongeacht de doodsoorzaak. In The Lancet geeft onderzoeker Margaret Karagas aan dat deze kennis “een grote stap voorwaarts is ten opzichte van eerdere studies.”
Massavergiftiging
Bangladesh is met 125 miljoen inwoners het dichtstbevolkte land ter wereld. Meer dan 85 miljoen mensen is wel eens blootgesteld aan het metaal arsenicum in het drinkwater omdat ze gebruik maken van een ondiepe waterpomp naast hun huis.

In de jaren ’70 plaatsten hulporganisaties meer dan 10 miljoen van die pompen om te voorkomen dat mensen besmet raakten met ziekten als cholera en dysenterie die ernstige, zelfs dodelijke diarree veroorzaken. De bacteriën die deze ziekten veroorzaken, zaten (en zitten) namelijk in een groot deel van het zoete oppervlaktewater van Bangladesh.
Maar volgens de WHO kwamen wetenschappers er in 1992 achter dat het omhoog gepompte grondwater te hoge concentraties arsenicum bevatte. Dit leidde tot een humanitaire ramp in die volgens de WHO “de grootste massavergiftiging in de geschiedenis” is.
Waterzuiveraars
De oplossing voor dit probleem is tweevoudig: allereerst moeten er diepere putten worden gegraven om bij onbesmet water te komen. Al meer dan honderdduizend Bengali zijn op deze manier geholpen.
Daarnaast is het mogelijk om arsenicum uit het water te halen met zuiveringsinstallaties. Deze zijn draagbaar en door de bevolking te onderhouden. Bangladesh is echter één van de armste landen ter wereld – volgens de VN leeft bijna de helft van de bevolking onder de armoedegrens. Hierdoor zijn de Bengali vaak ongeschoold en is het moeilijk voor hen om de waterzuiveraars goed te onderhouden.
Volgens dr. Graziano, één van de onderzoekers en professor in milieu- en gezondheidswetenschappen, is de nood zeer hoog. “De wereld moet op dit probleem reageren, want het probleem gaat ver buiten de Bengaalse grenzen. Meer dan 140 miljoen mensen in verschillende landen, met name in Zuidoost Azië, worden getroffen door arsenicum in het grondwater. Er moet een gezamenlijke inspanning komen om deze miljoenen veilig drinkwater te geven. Maar tot nu toe staan de investeringen nog niet in verhouding tot de omvang van het probleem.”
Bron: Karagas et al, Arsenic-related mortality in Bangladesh, the Lancet, online publicatie 19 juni 2010. Engelse samenvatting