Wanneer is een molecuul complex genoeg om te bewijzen het door iets levends is gemaakt? Dat is de vraag die chemicus Lee Cronin drijft in zijn zoektocht naar alternatieve levensvormen. Met NEMO Kennislink deelde Cronin zijn visie over het ontstaan van leven, en vertelde hij onder meer wat slad...

Chemici van de universiteit van Harvard hebben een belangrijke stap gezet in het ontrafelen van de mogelijke eerste stappen op de route naar leven. In Nature laten ze zien hoe je met simpele moleculen een netwerk bouwt dat complex gedrag vertoont.

Wilhelm Huck van de Radboud Universiteit Nijmegen is dit jaar een van de vier ontvangers van een Spinozapremie van €2,5 miljoen. Hij kijkt met een chemische blik naar alle reacties in levende organismen. Met als uiteindelijk doel: het bouwen van een synthetische, levende cel.

We vergeten het weleens, maar de belangrijkste drijvende kracht achter leven is dat we niet in evenwicht zijn. Althans, niet op moleculair niveau. Maar het gebrek aan evenwicht geldt ook op het niveau van cellen blijkt nu. Onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam beschrijven in Science...

Bacterie JCVI-syn3.0 is de nieuwe lichtgewicht kampioen: van alle levende cellen die we nu kennen heeft deze ‘designbacterie’ het kleinste aantal genen. In Science publiceerden de Amerikaanse makers hoe ze hun bacterie hebben gemaakt. Het meest opvallende resultaat: van ee...

Het is hoog tijd dat chemici gaan werken aan nieuwe onderwerpen, vindt George Whitesides, hoogleraar aan de universiteit van Harvard. Te lang hebben ze zich gericht op eenvoudige problemen. En dat terwijl er zoveel interessant onderzoek te doen is. “In de echte wereld zijn de meest urgen...

Zelf leven van de grond af opbouwen. Uit niks meer dan losse moleculen. Scheikundigen proberen het, maar dat is nog niet makkelijk. In een reeks spoedcursussen praat Kennislink je snel bij over hoe je van een knutseldoos met moleculen tot iets kan komen dat op leven lijkt. Deze week het laatst...

In een systeem van zelfreplicerende moleculen kunnen zich spontaan nieuwe typen moleculen vormen als je zorgt voor verschillende bouwstenen. Dat hebben onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen aangetoond.

Zelf leven van de grond af opbouwen. Uit niks meer dan losse moleculen. Scheikundigen proberen het, maar dat is nog niet makkelijk. In een reeks spoedcursussen praat Kennislink je snel bij over hoe je van een knutseldoos met moleculen tot iets kan komen wat op leven lijkt. Deze week: hoe zou d...

Hoe zijn brokjes losse materie geëvolueerd tot levende wezens? Het is dé grote vraag in de chemie. Een gesprek met Nobelprijswinnaar Jean-Marie Lehn over zijn visie op het maken van complexe materie.

De eerste cel verscheen 3,8 miljard jaar geleden op het toneel. Althans, dat denken we. Maar misschien is leven nog wel ouder. Onderzoekers uit de Verenigde Staten troffen koolstof van biologische oorsprong aan in een 4,1 miljard jaar oud mineraal.

Waarom hebben mensen vijf vingers en tenen? Wat maakt het menselijk brein uniek? Waarom hebben we überhaupt een hoofd? Op die vragen geeft anatoom Alice Roberts antwoord in haar nieuwe boek Het ongelooflijke toeval van ons bestaan. Kennislink sprak de wetenschapper en columniste.

We waren er natuurlijk niet bij, vier miljard jaar geleden, toen de allereerste cel ontstond. Het blijft dus speculeren hoe het is gegaan. Op basis van experimenten denken onderzoekers uit de Verenigde Staten nu te weten hoe onderdelen van de primitieve cel samenkwamen.

Ooit zijn er uit eenvoudige eencelligen, complexe meercellige levensvormen ontstaan die uiteindelijk ook onszelf hebben opgeleverd. Zweedse onderzoekers publiceren in Nature de ontdekking van een nieuwe groep archaea die mogelijk de missing link is tussen ‘hen’ en ‘o...

Archaea kennen we als de ‘oerbacteriën’ die op extreme plaatsen leven, maar verder weten we eigenlijk nog maar vrij weinig over ze, al is sinds kort bekend dat ze ook in je darmen zitten. Om meer te leren over deze eencellige organismen vogelen Duitse biologen uit hoe ze zich voort...

Vanaf het eerste begin had het leven op aarde een voorkeur voor rechtsdraaiende suikers en linksdraaiende aminozuren. Hoe is dat zo gekomen? Nijmeegse onderzoekers vonden een methode die misschien wel lijkt op wat er ooit in de oersoep is gebeurd.

Van één, naar twee, vier, acht, zestien enzovoorts. De moleculen van Sijbren Otto van de Rijksuniversiteit Groningen kunnen zichzelf voortplanten. Hij wil de moleculen zo ver krijgen dat zo net als organismen aan evolutie doen volgens de regels van Charles Darwin.

Een oerzee van moleculen waaruit bij bliksemslag plotseling aminozuren ontstonden. Het is de bekendste theorie voor de oorsprong van leven uit anorganische materie. Een internationaal onderzoeksteam dat de chemische reacties wil uitpluizen, stuitte met computersimulaties op een voorheen onbeke...

Sommige wetenschappers kunnen eindeloos vertellen over hun onderzoek. De Nijmeegse chemicus Wilhelm Huck is zo iemand. Vraag hem naar zijn hobby’s en het gesprek komt vanzelf weer terug op de wetenschap. Zelf proberen een cel te maken is dan ook fascinerend werk.

Iedereen weet: een steen leeft niet en een insect wel. Kan jij uitleggen waarom dat zo is? Wetenschappers uit verschillende disciplines worstelen al tientallen jaren om een definitie te vinden voor leven. Waarom is dat zo enorm lastig? En is een definitie überhaupt wel nuttig?

Stanley Miller deed in 1953 een experiment waaruit bleek hoe belangrijke moleculen op de vroege aarde gevormd konden worden. Hij liet dozen achter vol met nooit geanalyseerde monsters. Amerikaanse wetenschappers namen ze alsnog onder de loep. Ze vonden een nieuwe manier waarop de bouwstenen va...

Het ontstaan van het leven was minder explosief dan werd gedacht. In 2014 schreef Marlies ter Voorde al over de ‘Cambrische explosie’ als evolutionair proces.

Het precieze recept voor de oersoep waarmee het leven 4 miljard jaar geleden begon weten we niet. Maar een team van Amerikaanse en Italiaanse chemici heeft nu een missend ingrediënt ontdekt. De vondst brengt de creatie van een primitieve kunstmatige cel een stapje dichterbij.

Hoe de eerste levende cellen ontstaan zijn is nog grotendeels een raadsel. Wat heeft een cel eigenlijk nodig om levend te zijn? En wanneer heb je als onderzoeker het ultieme bewijs dat je zelf leven hebt gemaakt? Gastcolumnist Ruud Peters vertelt over de zoektocht naar hoe het leven in elkaar ...

Wat was er voor het ontstaan van soorten? En hoe gaat het verder als wij buiten de beperkingen van evolutie om zelf leven maken? Het zijn vragen die de wetenschap en maatschappij bezig houden. Geneticus en programmamaker voor de BBC Adam Rutherford schreef er het verhalende boek ‘Scheppi...

Zullen we ooit weten hoe een levende cel is ontstaan? Zeg nooit nooit. Dat is de opvatting van chemicus Jan van Hest die kunstmatige organellen maakt. Dat doet hij voor de fundamentele kennis en om er uiteindelijk ziektes mee te behandelen. Kennislink vroeg hem naar zijn onderzoek en de bijbeh...

Hoever kunnen we eigenlijk komen met het namaken van leven? De ultieme droom van chemici die knutselen met moleculen is om een primitieve cel in elkaar zetten. Dat kan niemand. Nu nog niet. En de vraag is of we dat ooit bereiken omdat een levende cel zo’n ontzettend ingewikkeld ding is. ...

De aarde werd samen met de zon geboren, bijna vijf miljard jaar geleden. De eerste tekenen van leven ontstonden ongeveer een miljard jaar later. Wat was er voor nodig om dat leven tot stand te brengen? Zorgde de omgeving ervoor dat het gebeurde, of is er misschien buitenaards materiaal op aard...

Als het heelal uitdijt, waarin dijt het dan uit? Hoe oud is het heelal eigenlijk? En hoe weten we zo zeker dat er een oerknal was? Deze week bij de Universiteit van Nederland een week lang colleges van prof. dr. Ralph Wijers, directeur van het Amsterdamse Sterrenkundig Instituut Anton Pannekoe...

Waar komen al de verschillende soorten op aarde vandaan? We weten allemaal dat nieuwe soorten kunnen ontstaan uit andere, zoals de moderne mens is ontstaan uit bepaalde mensapen. Het kan niet zo zijn dat er altijd al levende wezens op aarde geweest zijn; het leven zelf moet namelijk ook een ke...