De eerste spelling en grammatica van het Nederlands hadden grote invloed op de geschreven taal. Zowel in formele als informele teksten vond Andreas Krogull hiervoor bewijs. Deze maand ontvangt hij de Academische Jaarprijs van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde.

Twaalf teams van wetenschappers kregen op Lowlands de kans festivalbezoekers te betrekken bij hun onderzoek. Rijksuniversiteit Groningen onderzocht hoe een taal ontstaat en vervolgens verandert.

Leeftijd lijkt een belangrijke rol te spelen in de manier waarop je een nieuwe taal leert. Een groep wetenschappers zoekt in het brein naar de oorzaak.

Ter ere van het Rembrandt-jaar reconstrueerden taalkundigen van het Instituut voor de Nederlandse Taal in Leiden de taal van Rembrandt. Deze diende als basis voor de Rembrandt Tutorials.

Europese scholen krijgen steeds meer te maken met meertalige leerlingen. Het inzetten van meer talen in de klas biedt voordelen voor alle leerlingen, volgens een eerste praktijkstudie in Friesland en Luxemburg.

Een robot in de klas biedt voordelen bij het leren van een tweede taal. Zo kunnen kinderen extra oefenen in een taal naar keuze en op hun eigen niveau. Maar voorlopig is deze taak voor de robot nog te complex. Dit concludeert Rianne van den Berghe van de Universiteit Utrecht.

Evelien kreeg een herseninfarct toen ze 21 was. In hoeverre is herstel na hersenletsel mogelijk? En welke rol kan muziek daarbij spelen?

In een lawaaiige context helpen handgebaren van jouw gesprekspartner je de boodschap te ontcijferen. Onze hersenen en ons gedrag leveren daarvoor het bewijs.

Deze maand is hoogleraar Peter Hagoort geïnstalleerd als nieuw lid van de Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS). De Nijmeegse wetenschapper onderzoekt de bouwstenen van het menselijk taalvermogen in ons brein.

Gertjan Postma van het Meertens Instituut schreef een grammatica van het Pommers, die nieuw licht werpt op onze kennis van het West-Germaans.

Einstein en Da Vinci hadden dyslexie. Dat stellen de de auteurs van Dyslexie als kans. En volgens hen is dat niet zomaar toeval. Dyslecten hebben een andere hersenstructuur. Die zit ze vaak in de weg, maar biedt ook voordelen.

Een klein deel van de bevolking heeft synesthesie, maar nu blijkt dat zintuiglijke waarnemingen bij een veel grotere groep mensen door elkaar lopen.

De eindexamens zijn weer begonnen. Boeken open, koptelefoon op, lekker muziekje aan en blokken maar! Maar helpen die deuntjes wel bij het studeren?

Iedereen ziet de werkelijkheid door zijn eigen bril. En ook taalwetenschappers kunnen niet helemaal objectief naar taal luisteren, zo blijkt uit nieuw onderzoek.

Politici worden er nogal eens van beschuldigd dat ze onze gedachten manipuleren door het gebruik van frames. Toch werkt framing niet altijd in hun voordeel.

Progressieve politici gebruiken complexere zinnen dan conservatieve politici. Dat blijkt uit een analyse van ruim 380 duizend politieke speeches uit tien Europese landen. Eerder onderzoek onder Amerikaanse en Britse politici gaf eenzelfde verschil tussen progressief en conservatief taalgebruik...

Als je het woord ‘gitaar’ gebaart, verbeeld je dan de vorm of doe je alsof je het instrument bespeelt? Twee taalkundigen hebben een systeem ontdekt in de manier waarop we acties en voorwerpen gebaren.

De laatste maanden waren druk voor promovendus Lot Snijders Blok, die speurt naar genen die betrokken zijn bij taal- en spraakproblemen. Onlangs publiceerde ze met collega’s een artikel over het tot nu toe onbekende gen CHD3.

Het Surinaams-Javaans wordt al meer dan een eeuw gesproken in Suriname door Indonesische migranten en hun nakomelingen. Zowel het Sranantongo als het Nederlands hebben hun stempel gedrukt op deze taal, blijkt uit onderzoek.

Iemand praat tegen je en een computer leidt op basis van je hersensignalen af wat er gezegd is. Amerikaanse onderzoekers hebben een algoritme ontwikkeld dat dit kan. Op termijn hopen ze de techniek in te zetten bij mensen die niet meer kunnen spreken.

21 februari was de Dag van de Moedertaal. Lisa Cheng, hoogleraar Algemene Taalwetenschap, ziet graag dat Europeanen meertaligheid omarmen.

Een boek schrijven over een onderwerp waar geen woorden voor zijn. Reinier Spreen durfde het aan, wat leidde tot het onlangs verschenen De taal van smaak. Een toegankelijk, breed ingestoken boekje waar je trek van krijgt.

Voor het slapen gaan een podcast met een taalles aanzetten en de volgende dag wakker worden met een nieuwe taal in je hoofd. Diverse media meldden dat Zwitserse onderzoekers ontdekt hebben hoe je dat kunt bereiken. Het nieuws blijkt echter te mooi om waar te zijn.

Niet het kennen van meer talen, maar het frequent wisselen daartussen kan het brein van ouderen scherp houden. Dat blijkt uit onderzoek van Anna Pot van de Rijksuniversiteit Groningen.

Jongeren die op een actieve manier sociale media gebruiken, scoren hoger op schoolse schrijftaken. Maar jongeren die vooral veel berichtjes ontvangen hebben juist een slechtere schrijfvaardigheid.

Nederlandse kinderen met dyslexie ondervinden niet alleen problemen bij het leren lezen en schrijven in hun moedertaal, maar ook in een vreemde taal. Toch gaat het leren van Engels ze iets makkelijker af dan gedacht.

Als we een boek lezen, zien we in ons hoofd vaak allerlei beelden voor ons. Recent onderzoek laat zien dat we beschrijvingen van acties sneller lezen dan waarnemingen van een romanpersonage. Het lijkt erop dat bij het lezen vergelijkbare hersengebieden actief worden als bij echte ervaringen.

In het Nederlands verwijst ‘zijn’ soms naar mannen, soms naar vrouwen of naar allebei. In de jaren zeventig kwam er kritiek op dit algemene gebruik van mannelijke voornaamwoorden. Maar hoe verwerken we zo’n woord? Eyetracking werpt nieuw licht op de zaak.

Hoe is het Nederlands ontstaan? En hoe is deze taal in de meeste verre uithoeken van de wereld beland? Arend van Dam neemt je in Bromvliegzwaan mee op reis door de ontstaansgeschiedenis van het Nederlands. In korte verhalen brengt hij verschillende sleutelfiguren tot leven.

Tijdens het DRONGO talenfestival werd net als vorig jaar een sessie gewijd aan artificiële intelligentie (AI). Herbert Blankesteijn sprak met specialisten uit de wetenschap, de overheid en de industrie.