Language in Interaction verbindt taalwetenschappers van acht Nederlandse onderzoeksinstellingen (zie onderaan). Het consortium wordt geleid door neurowetenschapper Peter Hagoort en is in 2012 door de Nederlandse Organisatie van Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) geselecteerd als Zwaartekrachtproject. Alle wetenschapppers zijn experts op de verschillende deelgebieden van het menselijk taalsysteem – de genetica, neurobiologie, psychologie, linguïstiek en taaltechnologie – en werken samen met deskundigen die hen helpen met data-analyse en het toepassen van de vergaarde wetenschappelijke kennis in de samenleving.
Het consortium wil de komende tien jaar doorgronden welke universele factoren ten grondslag liggen aan het menselijk taalsysteem. Hierbij wordt gekeken naar verschillen tussen mens en dier. Tegelijkertijd wordt onderzocht welke factoren zorgen voor de grote diversiteit tussen sprekers van dezelfde taal en tussen de duizenden talen die naast elkaar bestaan. Van groot belang hierbij is de interactie tussen het taalsysteem en andere cognitieve functies zoals geheugen, actie en cognitieve controle.
Language in interacton is een samenwerking van de Radboud Universiteit, Universiteit van Amsterdam, Universiteit Leiden, Universiteit Utrecht, Universiteit van Maastricht, Universiteit van Tilburg, Erasmus Universiteit Rotterdam en het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek. Samen maken ze de themapagina Over taal gesproken mogelijk.
De Nederlandse inzending van Jeangu Macrooy bevat een stukje Sranan. Taalwetenschapper Fresco Sam-Sin ziet een toenemende interesse in deze taal.
Het gebeurt regelmatig: iemand krijgt een twitterban opgelegd omdat hij bijvoorbeeld over corona of vaccins twittert. Staan de filters niet te streng afgesteld?
Communiceren is meer dan alleen het uitwisselen van woorden en zinnen. Gesprekspartners creëren samen een kleine bubbel waarbinnen zij de boodschap begrijpen – of dat althans proberen.
De ouders van Daan merkten toen hij anderhalf was al dat er wat mis was: hij sprak nog weinig woordjes. Toen hij met tweeëneenhalf ook nog geen zinnetjes kon maken, zochten ze hulp bij een logopedist. Daan heeft een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Zoals Daan zijn er veel kinderen die probleme...
Mensen hebben al vaak geprobeerd om mensapen taal te leren. Erg ver kwamen ze daarbij niet. Dat komt mogelijk doordat het apenbrein niet beschikt over een specifieke boog met zenuwbanen.
Vrouwelijke ministers beschuldigden Rutte ervan dat hij hen vaker onderbrak dan hun mannelijke collega’s. De media bevestigde dit, maar hoe hard was het bewijs?
Hoewel poëzie vaak is doodverklaard, zijn gedichten juist overal aanwezig in onze samenleving. Dat concludeert literatuurwetenschapper Kila van der Starre die onderzoek deed naar poëzie buiten het boek.
Van elke Bijbelpassage bestaan er talloze vertalingen. Volgens theoloog Christiaan Erwich kan de computer helpen om tot een objectieve analyse te komen.
Taalwetenschappers uit Nijmegen en Tilburg laten zien dat een handgebaar beïnvloedt wat je hoort: ‘servies’ of ‘Servisch’.
Lezers van literatuur begrijpen taal makkelijker, zo toont Nijmeegs onderzoek aan. En dat is niet het enige wetenschappelijk bewezen positieve effect van lezen.
In de persconferenties van premier Rutte en minister De Jonge komen ontzettend veel metaforen en frames voorbij. Welke zijn succesvol en welke niet?
Mensen kunnen tekst beter onthouden op muziek, zo blijkt uit onderzoek van de gepromoveerde leerkracht Yke Schotanus. Vooral het talenonderwijs kan hiervan profiteren.
Deze week werden de scholen opnieuw gesloten. Na de kerstvakantie moeten ze overstappen op online onderwijs. Eerder dit jaar vroegen we experts om adviezen voor leerkrachten en leerlingen.
Met een vriend spreek je meestal sneller dan tijdens een sollicitatiegesprek. Voor een goede communicatie is het belangrijk dat we onze spreeksnelheid kunnen aanpassen. Hoe we dat doen onderzocht Joe Rodd.
Online vergaderen is nog best lastig. Deelnemers praten door elkaar of er vallen juist pijnlijke stiltes. Creativiteit wordt doodgeslagen. Hoe komt dat en hoe kan het beter? NEMO Kennislink zocht het uit.
Begin deze zomer promoveerde Shruti Ullas op haar onderzoek; niet traditioneel in de statige aula van de universiteit, maar gewoon thuis, via Zoom.
Corona gooide roet in het eten voor de laatste klinische studie van promovendus Lot Snijders Blok.
Taal draagt bij aan het wij-zij-denken. Kunnen we af van dit hokjesdenken door de taal te veranderen? Ja, zeggen onderzoekers. Tegelijkertijd moeten we ons niet blindstaren op woorden. Want taal is meer dan dat.
Samen een tent opzetten is voor velen de ultieme relatietest. Hoe maak je de ander duidelijk waar die ene stok moet? Marlou Rasenberg onderzoekt hoe mensen met woord en gebaar op één lijn zitten.
Lange tijd werd onderzoek naar het ontstaan van taal gezien als pure speculatie. Sverker Johansson laat in De oorsprong van taal zien dat deze tijden inmiddels – terecht – achter ons liggen.
Samen met Rotterdamse archeologen maakte taalwetenschapper Peter-Alexander Kerkhof een animatiefilmpje over de nederzetting Rotta in het jaar 1020 dat viraal ging. Daarin zie je niet alleen hoe men in die tijd leefde, maar ook horen hoe men sprak. Hoe maak je zo’n reconstructie van taal?...
Muziek kan je raken, en wel zo dat het lijkt op een verslaving. De Canadese neurowetenschapper Robert Zatorre onderzoekt hoe ons brein muziek verwerkt.
De roep om bredere invoering van het verplichte mondkapje klinkt steeds luider. Het kabinet heeft nu het OMT om advies hierover gevraagd. NEMO Kennislink onderzocht de gevolgen voor horenden en doven.
Bij een klein kind passen we vaak onze spraak aan. ‘Praat toch normaal’, zeggen sommigen, maar kinderen blijken die kindgerichte spraak juist te waarderen.
De bobbels en kuilen op je schedel verraden je karakter, zo stelde de Oostenrijkse arts en geleerde Franz Joseph Gall. Met het boek De Hersenverzamelaar geeft neuropsycholoog Theo Mulder deze vergeten geleerde zijn welverdiende plek terug in de wetenschapsgeschiedenis.
Welke genen spelen een rol bij stotteren? Onderzoekers van het Max Planck Instituut en het Erasmus MC zoeken het uit. NEMO Kennislink-redacteur Erica stottert zelf ook en doet mee aan het onderzoek.
Bij het leren van een vreemde taal zijn uitdrukkingen vaak het lastigst. Aan de Radboud Universiteit trainden ze dit taalonderdeel met een computerprogramma.
Nederlandse kinderen lezen niet alleen steeds minder, maar ook slechter. Dit is mogelijk veroorzaakt door onze huidige beeldcultuur. Kan tóch juist technologische innovatie deze ontwikkeling helpen omkeren?
Ongeveer een op de drie basisschoolleerlingen is meertalig. Wat betekent die meertaligheid voor de taalgebruiker? Vier taalwetenschappers presenteerden hun meest recente bevindingen tijdens het publiekssymposium Meertalig Nederland.
Kinderen die hier niet geboren zijn, kunnen sinds een jaar Nederlands leren in het door wetenschappers ontwikkelde taalspeelhuisje van de Radboud Universiteit. Door tijdens het leren te bewegen, te zingen en te spelen vergroten de kinderen hun woordenschat. NEMO Kennislink bracht een bezoek aa...