Kinderen die op de kinderdagopvang Nederlands én Engels horen, worden beter in Engels. Bovendien heeft het Engels geen nadelig effect op hun Nederlandse taalontwikkeling. Dat blijkt uit onderzoek van de UvA. De minister wil de meertalige opvang daarom wettelijk mogelijk maken.
Lang voordat ze leren lezen, hebben kinderen met dyslexie vaak moeite met het onderscheiden van spraakklanken.
De ouders van Daan merkten toen hij anderhalf was al dat er wat mis was: hij sprak nog weinig woordjes. Toen hij met tweeëneenhalf ook nog geen zinnetjes kon maken, zochten ze hulp bij een logopedist. Daan heeft een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Zoals Daan zijn er veel kinderen die probleme...
Bij een klein kind passen we vaak onze spraak aan. ‘Praat toch normaal’, zeggen sommigen, maar kinderen blijken die kindgerichte spraak juist te waarderen.
Nederlandse kinderen lezen niet alleen steeds minder, maar ook slechter. Dit is mogelijk veroorzaakt door onze huidige beeldcultuur. Kan tóch juist technologische innovatie deze ontwikkeling helpen omkeren?
De korte en snelle berichtjes die tieners uitwisselen op hun telefoon, zouden wel eens kunnen wijzen op een goed ontwikkeld taalbewustzijn. Uit onderzoek blijkt namelijk dat kinderen die meer telegramstijl gebruiken in hun appjes, relatief goed zijn in grammatica.
Bij kleine kinderen pas je je spraak meestal automatisch aan. Je gebruikt simpele, korte woordjes, en praat wat langzamer, melodieuzer en met een hogere stem. Amerikaanse onderzoekers laten nog een kenmerk van ‘baby talk’ zien: je past de klankkleur van je stem aan.
Is ons vermogen om kleuren in categorieën in te delen cultureel bepaald of ook deels aangeboren? Britse psychologen hebben vastgesteld dat ons brein biologisch is ingesteld op vijf verschillende kleuren.
Baby’s van een paar maanden oud letten vooral op het zinsritme van hun moedertaal. Na zes maanden verschuift de focus naar het woordritme. De afwisseling van beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen gebruiken baby’s om woorden te herkennen in een zin. Dat ontdekte Brigitta Keij ...
Mensen die als baby geadopteerd zijn, vergeten hun oorspronkelijke moedertaal niet. Recent onderzoek van onder meer de Radboud Universiteit laat zien dat Koreaanse geadopteerden op latere leeftijd makkelijker Koreaans leren. Zelfs als ze bij de adoptie maar een paar maanden oud waren.
Wijzen ligt aan de basis van taal. Niet alleen bij jonge kinderen vormt het priemende vingertje een van de eerste stapjes in de taalontwikkeling. Ook de evolutie van taal begon vele millennia geleden met wijzen, zo vermoeden steeds meer taalwetenschappers.
Gebaren met je kind is een trend onder jonge ouders. Voorstanders van babygebaren beweren dat het de taal- en cognitieve ontwikkeling van een kind versterkt. Maar is daar ook een wetenschappelijke onderbouwing voor?
Woorden als ‘raap’ en ‘raat’ verschillen maar in één klank van elkaar. Toch kunnen vierjarige kinderen het verschil over het algemeen goed leren. Hoe makkelijker ze dit doen, hoe sneller ze daarna leren lezen. Dat blijkt uit het promotieonderzoek dat Merel van Goch uitv...
Als we verwijzen naar de wereld om ons heen, gebruiken we vaak meer woorden dan strikt noodzakelijk. Taalfilosoof Sammie Tarenskeen van de Radboud Universiteit onderzocht welke eigenschappen van voorwerpen we graag benoemen, en waarom. Haar proefschrift laat zien dat we alle zeilen bijzetten o...
Voor pasgeboren baby’s zijn de oren het belangrijkste zintuig voor het leren van taal. Maar al heel snel gaan ze deze zogeheten auditieve informatie koppelen aan visuele informatie, zoals de lipbewegingen van de spreker. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Sophie ter Schure van de U...
We raken steeds meer gewend aan werken met computers, toetsenborden en getikte teksten. Een handgeschreven sollicitatiebrief is vrijwel nergens meer een aanbeveling en veel jongeren vinden bellen ouderwets: ‘waarom tekst je me niet even?’. Daar is niets mis mee, maar schrijven met ...
Regelmatig voorlezen is belangrijk voor de taalontwikkeling van kleuters. Maar ook het herhalen en bespreken van moeilijke woorden hoort daarbij. Dat blijkt uit onderzoek van Carmen Damhuis, die op 13 februari promoveerde aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Met een fijn boek beleef je elke keer iets nieuws, door in gedachten mee te leven met de hoofdpersoon. Deze beleving van fictie is voor iedereen anders, ontdekten Nijmeegse hersenonderzoekers die literatuurbeleving in het brein maten met functionele MRI. “De een lijkt zich vooral in te l...
Akke de Blauw deed onderzoek naar de vertelvaardigheid van kinderen. Daarvoor maakte ze tien jaar lang video-opnames van drie kinderen, vanaf het moment dat ze drie maanden oud waren. Zowel de taalinput van de ouders, als eigen initiatieven van de kinderen hadden invloed op hun latere vertelva...
Taal zit in onze genen en ons brein, en vormt onze gedachten en cultuur. Hoe doet taal dat? Welke taaleigenschappen delen alle mensen ter wereld en hoe verschillen we? Allemaal grote vragen zonder antwoorden. Neurowetenschapper Peter Hagoort verzamelde het grootste leger aan taalonderzoekers t...
Te vroeg geboren baby’s hebben later een verhoogde kans op een taalachterstand. Een grotere blootstelling aan taal gedurende de allereerste weken na de geboorte heeft een positief effect op hun latere taalontwikkeling. Dat blijkt uit een recente studie van een Amerikaans onderzoeksteam, ...
Hoe leren we onze moedertaal? Deze vraag stond centraal tijdens de lezing van promovenda Brigitta Keij tijdens Bessensap 2013. Keij: “Veel mensen denken dat het leren van taal begint met het uitspreken van het eerste woordje. Maar daarvóór gebeurt er al ontzettend veel. Baby’s luisteren ...
Met zes maanden leren baby’s om alleen die klankverschillen te herkennen, die ertoe doen in hun moedertaal. Maar hoe leren baby’s dit nou precies? Want het is niet zo dat ze die verschillen op een bordje gepresenteerd krijgen. Titia Benders van de UvA deed onderzoek naar dit vroege stadi...
Kinderen die al vroeg de aandacht van een ander kunnen sturen naar een voorwerp of gebeurtenis, hebben tussen de leeftijd van 10 en 18 maanden een groeispurt in hun woordenschat. Dat is het belangrijkste resultaat van een langdurige studie van psychologen van de Radboud Universiteit Nijmegen....
Voor kinderen is het niet alleen leuk om apps te gebruiken, het kan ook heel nuttig zijn voor hun taalontwikkeling. Pedagoge Daisy Smeets onderzocht welke kenmerken in prentenboeken-apps waardevol zijn om de woordenschat van vier- en vijfjarigen te vergroten zonder dat daar een ouder of leerkr...
Kinderen die net hebben leren lezen, kunnen beter rijmen dan volwassenen. Dat blijkt uit onderzoek van Barbara Wagensveld van de Radboud Universiteit Nijmegen. Ze promoveert op 5 december.
De redactie van Kennislink krijgt regelmatig lezersvragen. Een anonieme lezer stelde de vraag of dyslexie zich behalve in het lezen ook kan uiten in het luisteren. De vraag wordt beantwoord door Elise de Bree, universitair docent aan de Universiteit Utrecht.
Op 19 september vond de eerste editie plaats van het DRONGO festival, een festival over meertaligheid. Vier wetenschappers spraken over het belang van meertaligheid. Niet alleen voor migranten, maar voor iedereen. Want het leren van meerdere talen heeft een positief effect op onze cognitieve o...
De taalontwikkeling van kinderen met een cochleair implantaat die alleen gesproken taal leren verloopt sneller dan die van kinderen met een cochleair implantaat die ook gebarentaal leren. Dit schrijft Leids onderzoeker Karin Wiefferink in haar proefschrift. Zij promoveert op 13 september aan d...
Als jonge kinderen zelf eenvoudige zinnen kunnen vormen, wil dat niet zeggen dat ze die ook begrijpen. Want als ze dezelfde zinnen horen, weten ze niet altijd goed wat die betekenen, zo blijkt uit onderzoek van taalkundige Gisi Cannizzaro.