Nederland wil in 2025 vooroplopen in het gebruik van proefdiervrije methoden. Veel behandelingen voor infectieziekten worden momenteel getest op apen in het Biomedical Primate Research Centre. Wat als we die proeven niet meer zouden doen? NEMO Kennislink vroeg het de onderzoekers.

Nederland wil in 2025 vooroplopen met proefdiervrije methoden. Organ-on-a-chip-technologie wordt gezien als een belangrijke vervanger van dierproeven. Maar volgens onderzoekers kan het nog tientallen jaren duren voordat die technologie ver genoeg is ontwikkeld.

Veel van onze medische vooruitgang is mede te danken aan dierproeven. Studies met dieren helpen te begrijpen hoe ziekten ontstaan en hoe we ziekten kunnen behandelen en voorkomen. Daarnaast worden proefdieren ingezet om de werkzaamheid en veiligheid van mogelijke nieuwe geneesmiddelen te teste...

Kunnen apen taal leren? Dat is de vraag van het experiment in de film Project Nim. Chimpansee Nim groeit op in een gezin en dat pakt niet goed uit. Met de ogen van nu draait Project Nim vooral om ethische grenzen binnen de wetenschap. Deze film is 13 december te zien met comm...

Voor het onderzoek naar hersenziekten en geneesmiddelen daartegen zijn proefdiermodellen nodig. De groep van Matthijs Verhage in VUmc maakt muizen met epileptische aanvallen door een eiwit uit te schakelen dat betrokken is bij de signaaloverdracht in de hersenen. Neurobioloog Ruud Toonen legt ...

Depressie tast de cognitieve functies aan. Gelukkig bestaan er medicijnen die de symptomen van depressie onderdrukken. Maar om de aandoening bij de wortel aan te pakken, moet je eerst weten wat er precies verandert bij een depressief persoon – op zowel celniveau als voor het gehele indiv...

Geneesmiddelen voor hersenziekten kun je testen op proefdieren, waarbij de ziekte die ze moeten genezen vooral tot uiting komt in hun gedrag. Maar een muis blijft beestje van dertig gram met lange snorharen. Is een muis wel zo geschikt om menselijke aandoeningen aan te meten?

Voor mensen met schizofrenie is het dagelijks leven niet makkelijk. Medicijnen kunnen helpen om de symptomen te onderdrukken, maar de bijwerkingen zijn niet mild. Onderzoekers hopen medicijnen te vinden die de situatie flink verbeteren, maar de ziekte is lastig te begrijpen en de stap van proe...

Binnen hersenonderzoek zijn muizen een handig model om testen op uit te voeren. Niet alleen de fysiologische reactie, maar ook het gedrag wordt onder de loep genomen. Maar het bestuderen van een muis in zijn kooitje kost ontzettend veel tijd. Informatietechnologiebedrijf Noldus heeft daar wat ...

Een hersenziekte kan het cognitief vermogen of gedrag flink aantasten. Bij muizen kun je dat nabootsen. Wat de gevolgen zijn van dat defect – of van de eventuele oplossing in de vorm van een medicijn – moet je testen. Met de Erasmusladder kun je gemakkelijk bestuderen hoe het loopg...

Wie wil weten hoe een muis reageert op een medicijn, of wat een genetisch defect betekent voor zijn functioneren, moet een gedragstest doen. Maar het is soms zoeken naar de juiste test om de gewenste functie te testen. Bovendien zijn tests vaak stressvol voor de dieren. Voor onderzoek naar Alz...

Hersenziekten scoren in de overlijdensstatistieken ver onder kanker en hart- en vaatziekten. Daardoor wordt de impact van aandoeningen aan de hersenen nogal eens onderschat. De invloed op kwaliteit van leven, de behandelkosten en het ziekteverzuim als gevolg van ziektes als depressie, epilepsi...

Afgelopen juli is de Universiteit Maastricht, onder druk van dierenactivisten, gestopt met cardiologisch onderzoek op labradors. Goed nieuws voor de honden, maar slecht nieuws voor patiënten met hartfalen. Een betere behandeling van hun ziekte komt vooralsnog zonder proefdieronderzoek niet dic...

Voor het eerst hebben wetenschappers embryonale stamcellen gebruikt om een weefsel te ‘printen’ in drie dimensies. Dat is een stap in de richting van het maken van kunstmatige organen. Die kunnen dienen voor het testen van medicijnen en uiteindelijk misschien wel levens redden.

Jammer. Medicijnen die bij muizen werken, blijken soms waardeloos voor mensen. Dat komt doordat de meeste labmuizen helemaal niet de genetische aanleg hebben om bij bepaalde ziektes op een mens te lijken. Kies je muizen beter uit, zeggen biologen in het blad Nature Genetics.

Elke twee weken verschijnt op Kennislink een gastcolumn. De columnist is steeds een andere onderzoeker, die vanuit zijn of haar vakgebied schrijft over de wetenschap achter een gebeurtenis in de maatschappij of uit ons dagelijks leven. Deze week: Aldert Piersma over het proefdiergebruik in Eur...

Onderzoekers van de afdeling Moleculaire Celbiologie van het LUMC hebben een nieuwe manier om therapieën tegen kanker te testen. Benodigd: kippeneieren.

De fruitvlieg kan wel inpakken. Een kleine parasitaire wesp wordt het proefdier van de toekomst op het gebied van genetisch onderzoek. Dat zeggen wetenschappers van de Nasonia Working Group, die deze week het genoom van drie parasitaire wespen presenteren in vakblad Science.

Het AMC heeft als eerste in Nederland een lasertechniek in huis gehaald waarmee het sneller genetisch gemodificeerde muizen kan genereren. Bovendien kan de techniek gebruikt worden om muizensperma in eicellen te injecteren.

Amerikaanse onderzoekers hebben een mogelijke verklaring gevonden voor het feit dat griep vooral voorkomt in de winter. Doordat de lucht in de winter droog en koud is, kan het griepvirus zich makkelijk verspreiden. Tot voor kort was alle kennis over de seizoensgebonden verspreiding van griep, ...

‘Je moet investeren in de kwaliteit van je proefdieronderzoek. Daarmee verhoog je zowel het welzijn van je proefdieren, als de betrouwbaarheid van je resultaten.’

Er is iets grondig mis in het onderzoek naar type 1 diabetes: er wordt vooral naar muizen gekeken en veel te weinig naar mensen. Aldus onderzoeker dr. Bart Roep, die het al eerder aan de stok had met ‘muizenonderzoekers’. Zijn collega prof. dr. Kees Melief is het deels met hem eens, maar wijst...

De zebravis is alles wat onderzoekers wensen: klein, makkelijk, goedkoop en niet te aaibaar. ‘Ik ben verliefd geraakt op een ideaal model.’

Een muizenkooi met 24-uursbewaking moet gedragsbiologische onderzoeken weer vergelijkbaar maken.

Er zijn nieuwe proefdiervrije alternatieve testen ontwikkeld om na te gaan of een nieuw product wel of niet veilig is. Een belangrijke test is die voor de menselijke huid. Producten die niet veilig zijn voor de huid, kunnen eczeem veroorzaken na blootstelling. Huideczeem kan zowel veroorzaakt ...

Anton Berns introduceerde de transgene muis in Nederland en fabriceerde de eerste Hollandse knock-out muis. Nu komt hij met een nieuwe primeur: de lichtmuis.

Een enkele keer verrast de geboorte van een kind zowel de moeder als haar omgeving, maar meestal zijn de eerste tekenen van zwangerschap al duidelijk genoeg. De menstruatie houdt op, de zwangere vrouw voelt zich anders, is vaak misselijk en krijgt grotere borsten. Toch is de vraag naar een bew...

TNO heeft modellen ontwikkeld voor het maag-darm kanaal. Deze in vitro modellen bootsen de processen in the maag-darm kanaal zo nauwkeurig na dat het aantal experimenten met proefdieren sterk verminderd kan worden. Bovendien is de voorspellende waarde voor de mens van deze in vitro modellen gr...