Waar komen we vandaan en zijn we alleen in het heelal? Het zijn de misschien wel grootste vragen in de wetenschap, maar ze stellen is een stuk gemakkelijker dan ze beantwoorden. Binnen het thema ‘Oorsprong van Leven’ benaderen we de vragen en het onderzoek vanuit drie verhaallijnen...

Er is niet veel nodig om kleine, robuuste druppeltjes te laten ontstaan die zelfstandig kunnen groeien, zo laten Nijmeegse onderzoekers zien. Misschien begon het leven dan toch in zo’n klein druppeltje?

Is leven te definiëren door naar de grenzen ervan te kijken? Dat is wat Carl Zimmer probeert in ’Life’s Edge’. Ook hij geeft geen definitieve omschrijving van leven, maar levert wel een boeiend en zeer leesbaar boek.

Was het ontstaan van leven een eenmalige gebeurtenis? Of ontstaat er ook nu nog leven? NEMO Kennislink besprak het met Alex Blokhuis.

Vijf jaar geleden werd een kunstmatige ‘bacterie’ gepresenteerd als de meest minimale levensvorm. Nu is er een nieuwe variant die zich beter kan voortplanten.

Is het eerste leven ontstaan op de bodem van de diepzee? Niemand die het zeker weet, maar Eloi Camprubi Casas probeert die omstandigheden na te bootsen. NEMO Kennislink nam een kijkje in zijn lab.

Gaten in de oceaanbodem boden ooit precies de juiste omstandigheden voor het ontstaan van leven. “In al het leven vinden we die omstandigheden terug.”

De gedetailleerde kennis van een klein aantal virussen verhult dat we van het overgrote deel nog nauwelijks iets weten. Meer genetisch onderzoek is nodig om oorsprong en evolutie van virussen in kaart te brengen.

De ontdekking van een nieuwe bacterie die complete cellen naar binnen kan werken zet de microbiologie op z’n kop. “Dit is voor mij de publicatie van het jaar”, zegt hoogleraar microbiologie Thijs Ettema (Wageningen Universiteit).

Hoe besluit een cel dat het tijd is om zich te delen? Omdat dit veel energie kost, moet het precies op het juiste moment gebeuren. Dit lijkt de snelle toename van een heel instabiel eiwit te zijn.

Kunnen we het ontstaan van leven verklaren vanuit de natuurkunde? Nee, aldus Stuart Kauffman in zijn nieuwste boek A world beyond physics. Zijn ideeën prikkelen, maar zijn toon irriteert.

Al eerder werd er water ontdekt in de atmosfeer van planeten, maar nu hebben astronomen een vochtige planeet gevonden met ongeveer dezelfde temperatuur als de aarde. Over de kansen voor (aardachtig) leven zegt dat overigens niet zoveel.

Zo’n twee miljard jaar geleden kwam er abrupt een einde aan het Great Oxidation Event, waarin er voor het eerst flink wat zuurstof geproduceerd werd op aarde. Dit markeert de hongerdood van een fors deel van het zuurstofproducerende leven.

Hoe zag de oercel eruit waar wij uiteindelijk allemaal van afstammen? Microbioloog Thijs Ettema zoekt naar de puzzelstukjes om de stamboom van het leven compleet te maken.

Voordat er leven was, vertoonden moleculen al gedrag dat lijkt op leven. Omer Markovitch probeert dat gedrag via computermodellen te begrijpen en te voorspellen.

De zoektocht naar de oorsprong van leven heeft weer een nieuw puzzelstukje opgeleverd. Chemici hebben een route gevonden waarmee je uit hetzelfde molecuul zowel de onderdelen van RNA als van DNA kunt maken.

In boeken en films wemelt het van de aliens, maar bewijs voor echt buitenaards leven is er nog niet. Toch wordt er druk naar gezocht. Maar waar zoek je dan precies naar? En op welke plekken binnen én buiten ons zonnestelsel?

Wanneer is een molecuul complex genoeg om te bewijzen het door iets levends is gemaakt? Dat is de vraag die chemicus Lee Cronin drijft in zijn zoektocht naar alternatieve levensvormen. Met NEMO Kennislink deelde Cronin zijn visie over het ontstaan van leven, en vertelde hij onder meer wat slad...

Iedereen weet: een steen leeft niet en een insect wel. Kan jij uitleggen waarom dat zo is? Wetenschappers uit verschillende disciplines worstelen al tientallen jaren om een definitie te vinden voor leven. Waarom is dat zo enorm lastig? En is een definitie überhaupt wel nuttig?

Synthetische biologie houdt zich niet alleen maar bezig met het herontwerpen van bestaande organismen. Een stuk ambitieuzer is het maken van nieuw leven. Gek genoeg wordt dit waarschijnlijk buitenaards leven. Maar dan op aarde.

Op 16 maart 2000 vangen Urker vissers een groot bot in hun netten: de onderkaak van de legendarische sabeltandtijger. Het bot is nog in opvallend goede staat. Met behulp van C-14 datering bepalen onderzoekers dat deze sabeltandtijger zo’n 28.000 jaar geleden leefde. Deze uitkomst wordt echter ...