Wie in het buitenland gaat wonen merkt dat zijn moedertaal begint te slijten. Confronterend. Taalwetenschappers onderzoeken hoe, waarom en wanneer dat gebeurt. En hoe je het kan tegengaan.

Wat doet het met je als je je moedertaal steeds slechter gaat spreken? “Frustrerend als je een makkelijk woord ineens niet meer naar boven kunt halen”, aldus de Duitse Tamara Lang.

Bij een klein kind passen we vaak onze spraak aan. ‘Praat toch normaal’, zeggen sommigen, maar kinderen blijken die kindgerichte spraak juist te waarderen.

Bij het leren van een vreemde taal zijn uitdrukkingen vaak het lastigst. Aan de Radboud Universiteit trainden ze dit taalonderdeel met een computerprogramma.

21 februari was de Dag van de Moedertaal. Lisa Cheng, hoogleraar Algemene Taalwetenschap, ziet graag dat Europeanen meertaligheid omarmen.

Niet alle basisschoolleerlingen spreken thuis Nederlands. Aandacht op school voor deze andere thuistalen versterkt de talenkennis van de hele klas. Het leerboek SJOES helpt daarbij een handje, met twaalf creatieve lessen over meertaligheid.

Migranten die het Nederlands leren, hebben soms moeite met klanken of grammaticale aspecten die ze niet kennen uit hun moedertaal. Voor docenten is er nu een app met informatie over die migrantentalen.

In Nederland krijgen kinderen vaak alle aandacht, terwijl in sommige culturen volwassenen nauwelijks direct tegen ze spreken. Soms wordt zelfs direct oogcontact vermeden. Hoe leren kinderen ondanks al die variatie toch allemaal hun moedertaal?

In veel Limburgse dialecten kun je met toon betekenisverschil uitdrukken. Nieuw onderzoek toont aan dat Limburgse moedertaalsprekers gevoeliger zijn voor toon dan Nederlandse moedertaalsprekers.

Baby’s van een paar maanden oud letten vooral op het zinsritme van hun moedertaal. Na zes maanden verschuift de focus naar het woordritme. De afwisseling van beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen gebruiken baby’s om woorden te herkennen in een zin. Dat ontdekte Brigitta Keij ...

Wat is eigenlijk een moedertaal? En hoe heeft taal invloed op het ouder worden? NEMO Kennislink interviewt taalwetenschapper Merel Keijzer. Zij onderzoekt aan de Rijksuniversiteit Groningen onder meer of het leren van een tweede taal Alzheimer kan uitstellen.

Mensen die als baby geadopteerd zijn, vergeten hun oorspronkelijke moedertaal niet. Recent onderzoek van onder meer de Radboud Universiteit laat zien dat Koreaanse geadopteerden op latere leeftijd makkelijker Koreaans leren. Zelfs als ze bij de adoptie maar een paar maanden oud waren.

Vandaag is de Dag van de Duitse Taal. Speciaal voor de gelegenheid liet taalredacteur Mathilde Jansen zich in de collegebanken onderdompelen in het Duits. Universitair docent Philipp von Samson-Himmelstjerna gaat tijdens dit college in op de zinsstructuur van het Duits. Hoe verschilt die van h...

Etnolecten zijn taalvariëteiten die van oorsprong gesproken worden door een bepaalde etnische groep, zoals Indisch Nederlands, Surinaams Nederlands en Marokkaans Nederlands. Ze zijn niet alleen te horen bij migranten van de eerste generatie, maar ook bij tweede en latere generaties.

Nederlands leren met een app op je mobiele telefoon. Het schijnt populair te zijn onder vluchtelingen. Maar een taal leren zonder daadwerkelijk contact te hebben met een moedertaalspreker, kan dat eigenlijk wel?

Kinderen die opgroeien in een meertalige omgeving, hebben betere communicatieve vaardigheden dan kinderen die maar één taal om zich heen horen. Dat komt doordat ze zich beter in de ander kunnen verplaatsen. Dat beweren onderzoekers van de Universiteit van Chicago, in een artikel dat onlangs we...

Op je 68e nog promoveren, taalkundige Susanna Strube ging ervoor. Ze onderzocht hoe analfabete immigranten Nederlands leren, en hoe hun docent hen hier het beste bij kan helpen. “Onderzoek naar het leren van een tweede taal richt zich vaak op academici. Hoe analfabeten leren, wordt vaak verget...

Baby’s worden geboren met het vermogen om alle talen te leren, omdat ze het verschil tussen alle mogelijke klanken nog kunnen horen. Maar hoe eerder een baby inzoomt op zijn moedertaal, hoe groter zijn woordenschat op latere leeftijd zal zijn. Dat ontdekte taalonderzoeker Caroline Junge van de...

Bij het leren van een tweede taal speelt de moedertaal een cruciale rol. Om fouten op te sporen in het leerproces, maken studenten in Utrecht handleidingen voor docenten Nederlands als tweede taal (NT2). Daarin kun je per taal zien op welke onderdelen deze afwijkt van het Nederlands.

Het dialect biedt een oplossing in veel meertalige situaties in Limburg, meent Leonie Cornips, onderzoeker aan het Meertens Instituut en de Universiteit Maastricht. Tijdens een lezingenmiddag van de Universiteit Utrecht sprak zij over meertaligheid in de zuidelijkste provincie van ons land.

Op Nederlandse scholen bestaat vaak het idee dat kinderen van immigranten zo snel en zo veel mogelijk Nederlands moeten spreken. Hierbij wordt het belang van de eerste taal vergeten. De eerste taal of moedertaal heeft namelijk invloed op de verwerving van de tweede taal.

Op 19 september vond de eerste editie plaats van het DRONGO festival, een festival over meertaligheid. Vier wetenschappers spraken over het belang van meertaligheid. Niet alleen voor migranten, maar voor iedereen. Want het leren van meerdere talen heeft een positief effect op onze cognitieve o...

Op 21 februari is het Internationale Moedertaaldag. De voorspelling is dat over honderd jaar nog maar 10 procent van de huidige 6000 moedertalen over is. Taalkundige Pieter Muysken ziet dit als een verarming. De overheid zou een rol kunnen spelen bij het behoud van minderheidstalen door ze nie...

Je moedertaal kunnen onderscheiden van een vreemde taal is heel belangrijk voor de taalontwikkeling. Dr. Gerrits onderzoekt of baby’s die doof zijn geboren maar later een implantaat hebben gekregen zich hierin net zo goed ontwikkelen als horende baby’s. De tests die ze daarvoor gebruikt kunnen...

Promovenda Merel Keijzer deed onderzoek naar taalverlies bij Nederlandse emigranten in Canada. Het uitgangspunt van haar onderzoek was de regressiehypothese, die stelt dat het proces van taalverlies het omgekeerde is van taalverwerving.

Turken en Marokkanen die Nederlands leren hebben nogal eens moeite met de Nederlandse zinsbouw. Dat komt omdat die in hun moedertaal weer heel anders is. Aan de fouten die beginnende leerders maken kun je nauwkeurig opmaken of het een moedertaalspreker van het Turks of Marokkaans betreft, als ...

Op welke leeftijd kinderen het beste geconfronteerd kunnen worden met een tweede moedertaal is nog punt van discussie; wel blijkt dat tweetaligheid op den duur alleen maar voordelen biedt. Zelfs de EU pleit daarom voor meertaligheid. Michael Clyne, professor in de taalkunde in Melbourne, stelt...

Hoe leren kinderen hun moedertaal? Waarom kunnen apen geen mensentaal gebruiken? Kunnen computers ook praten? Op dit soort vragen zoeken taalkundigen een antwoord. Maar iedereen kan met eenvoudige middelen zelf onderzoek doen naar taal.

Hoe komt het dat kinderen zo snel een moedertaal leren? Taalkundigen proberen te ontdekken hoe dat nu precies zit.