Hoe kunnen bacteriën als levende fabriekjes de toekomst duurzamer maken? NEMO Kennislink zet vijf toekomstige toepassingen op een rij.  

Producten gemaakt met genetische gemodificeerde bacteriën zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven, op grote en kleine schaal. NEMO Kennislink zet vijf alledaagse toepassingen op een rijtje.

Amerikaanse wetenschappers ontwikkelden een test om mond- en keelkanker te ontdekken. Het enige wat ze nodig hebben, is een beetje spuug.

Wetenschappers hebben barcodes van DNA geplaatst in onschadelijke micro-organismen. Hiermee zijn producten nauwkeurig te volgen. Toch twijfelen sommigen aan de toepasbaarheid op grote schaal.

Hart- en vaatziekten, obesitas en diabetes type 2 zijn mede het gevolg van een verstoorde darmflora. En dit is overdraagbaar; is een hartaanval dat dan ook?

Studenten uit Delft ontwikkelen een techniek om meer bacteriën te kunnen bewerken met biotechnologie. Met een papieren vouwbare microscoop laat het team de wondere microwereld zien. Lees erover in hun blog.

Andreas Voss kreeg afgelopen week de Ig Nobelprijs voor zijn onderzoek naar bacteriën op bankbiljetten. NEMO Kennislink sprak hem een dag na de uitreiking.

Zo’n twee miljard jaar geleden kwam er abrupt een einde aan het Great Oxidation Event, waarin er voor het eerst flink wat zuurstof geproduceerd werd op aarde. Dit markeert de hongerdood van een fors deel van het zuurstofproducerende leven.

Wetenschappers hebben een nieuw micro-organisme ontdekt in koraal. Een bijzondere vondst, want het is het eerste levende wezen dat we kennen dat wel bladgroen aanmaakt, maar niet aan fotosynthese doet. Het is nog onduidelijk wat de rol van het micro-organisme precies is.

Het afweersysteem beschermt het lichaam tegen infecties door ziekteverwekkers onschadelijk te maken. Om die verdediging goed uit te voeren is het essentieel dat afweercellen de ziekteverwekkers herkennen en in actie komen. Het afweersysteem is hier altijd mee bezig, ook al merken we het meesta...

Er is een hele dierentuin aan micro-organismen nodig die nauw met elkaar moeten samenwerken om het geconcentreerde industriële afvalwater te zuiveren. Daarnaast moeten de micro-organismen het kleine beetje energie dat wordt gewonnen uit de reactie met elkaar delen. Aangezien dit heel weinig is...

Microbioloog Remco Kort wil met zijn boek ‘De microbemens’ het onzichtbare leven uit het verdomhoekje halen. Hij wil de lezer laten inzien dat microben onmisbaar zijn voor de toekomst van onze planeet en het behoud van onze gezondheid. Die boodschap komt helaas niet helemaal over.

De film Amazing caves draait vanaf juli 2017 in het Omniversum in Den Haag. ‘Een spectaculaire film waarin wetenschap avontuur ontmoet’, volgens de aankondiging. NEMO Kennislink was benieuwd en nam een kijkje.

Het concept van poeptransplantaties is alles behalve nieuw. Al millennia geleden werden poeptransplantaties uitgevoerd in China. In de vierde eeuw na Christus is in de Chinese medische literatuur al de eerste vermelding te vinden van het gebruik van poeptransplantaties voor de behandeling van ...

Sinds mensenheugenis worden zalven, crèmes en lotions op de huid aangebracht om medische of cosmetische redenen. In sommige gevallen wordt er bewust iets op de huid gesmeerd om een verstoord microbioom te corrigeren of te voorkomen, zoals bij antibiotica en antiseptica.

Poeptransplantaties en probiotica kunnen de samenstelling van ons microbioom veranderen en bepaalde ziekten (tijdelijk) verminderen. Er zijn wat succesvolle voorbeelden, maar er zijn ook vooral veel vragen.

Het menselijke darmmicrobioom bestaat uit een dynamisch ecosysteem van biljoenen micro-organismen die ons bijvoorbeeld helpen om onverteerd voedsel om te zetten in energie en andere nuttige verbindingen, zoals vitamine K. In ruil daarvoor krijgen de bacteriën kost en inwoning.

Pre- en probiotica zijn voedingssupplementen die direct inspelen op het darmmicrobioom en op de markt worden gebracht om een gezondheidseffect te bewerkstelligen bij de consument. Het aanbod is legio, maar welke bacteriesoort heb je nodig bij welke gezondheidsklacht? Onderzoekers zijn er nog l...

Het microbioom is steeds beter te ontrafelen. De grote uitdaging is om te achterhalen of veranderingen in het microbioom inderdaad een rol spelen bij ziekte. Is er een verklaring voor het feit dat in een dataset van duizenden bacteriën, bepaalde bacteriën correleren met ziekte, of is dit toeva...

De interesse in ons microbioom heeft de afgelopen jaren een haast epische vorm aangenomen. Zo werden in 2003 slechts 135 internationale publicaties aan dit onderwerp gewijd, maar in 2015 al zo’n 6000. En de hoeveelheid ziekten die ondertussen met het microbioom in verband zijn gebracht is al n...

Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw zien we een bijna lineaire toename van obesitas. Met name in de Westerse en Aziatische werelddelen is obesitas een toenemend probleem. Gebrek aan lichaamsinspanning en een toename van voedselinname worden algemeen aangewezen als de voornaamste oorzaak....

Na miljoenen jaren van co-evolutie is er een harmonieuze relatie tot stand gekomen tussen de mens en zijn microbioom. Een aantal van deze micro-organismen blijkt zelfs in staat het menselijk gedrag te beïnvloeden, wat suggereert dat bacteriën controle kunnen hebben over onze hersenen. Zo eng i...

Het afweersysteem moet zorgen dat het schadelijke bacteriën aanvalt en onschadelijke bacteriën met rust laat. Daarvoor moet het aan de ene kant miljoenen onschadelijke bacteriën leren kennen en hun aanwezigheid tolereren, aan de andere kant een enkele ziekteverwekkende bacterie direct herkenne...

Eukaryoten zijn geen zelfstandige wezens maar onderdeel van een complex samenwerkingsverband met bacteriën, en ze evolueren samen met hun microbioom als één superorganisme, ofwel een holobiont. Alhoewel dit concept nog onderwerp van debat is onder wetenschappers geeft het een interessante nieu...

De mens als onderzoeksobject kent veel nadelen. De mens is een zeer complex biologisch systeem dat moeilijk te reguleren is en genetisch zijn alle mensen verschillend. Voor onderzoek aan het humane microbioom nemen wetenschappers daarom hun toevlucht tot diermodellen.

Filosofen uit de Westerse traditie denken van oudsher graag over mensen als wezens die zich duidelijk onderscheiden van dieren en de rest van de natuur, door onze ziel, rede, taal of autonomie. Er bestaat een wisselwerking tussen deze filosofische beelden en biologische inzichten.

Door de komst van DNA-technologie krijgen we steeds meer zicht op de samenstelling van het microbioom en welk micro-organisme welke functie heeft en wanneer. Modellen helpen om dit complexe ecosysteem te begrijpen, te bestuderen en zelfs om te voorspellen hoe het microbioom zal reageren op een...

De huid is ons grootste orgaan en vormt een beschermende laag tussen de rest van ons lichaam en de omgeving waarin we leven. De huid speelt daarom een belangrijke rol bij het voorkomen van infecties en opname van toxische stoffen. Wanneer er iets mis is met de beschermende werking van de huid ...

‘Alles is overal, maar het milieu selecteert’ is een beroemde uitspraak van de Nederlandse microbioloog Baas Becking die werd geïnspireerd door Martinus Beijerinck. De diversiteit aan omstandigheden waaronder micro-organismen kunnen leven is zo gigantisch dat je ze inderdaad overal...

Wat doe je wanneer je als ARTIS, ingesloten door woningen in het hartje van Amsterdam, wilt vernieuwen? Je organiseert een ontdekkingstocht in een voor het menselijke oog onzichtbare wereld, het domein van ontelbare fascinerende micro-organismen die onze aarde en ook ons lichaam bevolken. Natu...