Hulpmiddelen om sneller te lezen zijn volgens de bedenkers altijd wetenschappelijk onderbouwd. Is dat ook echt zo? We vragen het leesonderzoeker Arnout Koornneef.

Nederlandse kinderen lezen steeds slechter. Wat gebeurt er precies in het hoofd van een kind dat leert lezen? Nijmeegse onderzoekers ontwikkelden een online spel dat dit ontwikkelingsproces ondersteunt.

Een beginnende lezer leert klanken koppelen aan letters. Maar wat als je geen klanken kunt horen? Dove kinderen lopen een groter risico op laaggeletterdheid. Goed leesonderwijs kan dit voorkomen.

Lezers van literatuur begrijpen taal makkelijker, zo toont Nijmeegs onderzoek aan. En dat is niet het enige wetenschappelijk bewezen positieve effect van lezen.

Nederlandse kinderen lezen niet alleen steeds minder, maar ook slechter. Dit is mogelijk veroorzaakt door onze huidige beeldcultuur. Kan tóch juist technologische innovatie deze ontwikkeling helpen omkeren?

Nederlandse kinderen met dyslexie ondervinden niet alleen problemen bij het leren lezen en schrijven in hun moedertaal, maar ook in een vreemde taal. Toch gaat het leren van Engels ze iets makkelijker af dan gedacht.

Als we een boek lezen, zien we in ons hoofd vaak allerlei beelden voor ons. Recent onderzoek laat zien dat we beschrijvingen van acties sneller lezen dan waarnemingen van een romanpersonage. Het lijkt erop dat bij het lezen vergelijkbare hersengebieden actief worden als bij echte ervaringen.

Leren kinderen met scherm en toetsenbord net zo goed lezen en schrijven als met pen en papier? Hoewel digitale leermiddelen ook positieve effecten hebben, lijken de gevolgen voor tekstbegrip zorgwekkend.

Een tekst wordt niet begrijpelijker als je enkel woorden en zinnen inkort. Het is belangrijker dat je bekende woorden gebruikt, en dat je grammaticale eenheden bij elkaar zet. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Suzanne Kleijn (UU), die een nieuwe leesbaarheidsformule ontwikkelde.

Als mensen op volwassen leeftijd leren lezen, verandert er van alles in hun hersenen. Ook in hersengebieden die voorheen alleen gebruikt werden voor niet-talige vaardigheden. Dat blijkt uit internationaal onderzoek onder leiding van het Nijmeegse Max Planck Instituut.

Woorden als ‘raap’ en ‘raat’ verschillen maar in één klank van elkaar. Toch kunnen vierjarige kinderen het verschil over het algemeen goed leren. Hoe makkelijker ze dit doen, hoe sneller ze daarna leren lezen. Dat blijkt uit het promotieonderzoek dat Merel van Goch uitv...

Veel te lezen, maar te weinig tijd? Snellezen is wellicht een oplossing, zo dacht de BBC. NEMO Kennislink zocht eerder al uit hoeveel zin zulke methodes hebben. Weet je na afloop nog wel wat je gelezen hebt?

Regelmatig voorlezen is belangrijk voor de taalontwikkeling van kleuters. Maar ook het herhalen en bespreken van moeilijke woorden hoort daarbij. Dat blijkt uit onderzoek van Carmen Damhuis, die op 13 februari promoveerde aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Met een fijn boek beleef je elke keer iets nieuws, door in gedachten mee te leven met de hoofdpersoon. Deze beleving van fictie is voor iedereen anders, ontdekten Nijmeegse hersenonderzoekers die literatuurbeleving in het brein maten met functionele MRI. “De een lijkt zich vooral in te l...

Of je in een tekst getrokken wordt, hangt onder andere af van je leeservaring, de structuur van de tekst en het taalgebruik. Dat concludeert Moniek Kuijpers in haar proefschrift, dat ze deze maand verdedigde aan de Universiteit Utrecht.

Uitgevers van schoolboeken doen vaak hun uiterste om teksten op te leuken met vrolijke plaatjes en spannende verhalen. Maar leerlingen zitten daar helemaal niet op te wachten. Die willen gewoon een makkelijk leesbare tekst waarin informatie op een compacte manier wordt gepresenteerd. Dat blijk...

Mensen met dyslexie hebben grote problemen met lezen en schrijven. Minder bekend is dat dyslectici ook vaak moeite hebben met hun motoriek. In het proefschrift van Nadya Goldberg worden deze problemen in combinatie onderzocht. De uitkomsten wijzen op een mogelijke relatie met een stoornis in h...

Van lezen bij te weinig licht krijg je slechte ogen en van ’s avonds laat eten word je dik. We hebben het allemaal wel eens gehoord, maar klopt het ook? Kennislink dook in de wereld van de medische mythes en zocht het uit. Deze keer: lezen bij weinig licht is slecht voor je ogen.

14,3 procent van de Nederlandse vijftienjarigen heeft problemen bij het lezen van studieboeken en toetsen. Vaak hebben zij moeite met het leggen van verbanden tussen verschillende tekstdelen. Uit recent onderzoek blijkt dat vooral doorlopende teksten met verbindingswoorden helpen voor een goed...

Niet alle basisschoolleerlingen kennen evenveel of dezelfde woorden. Dit geldt helemaal voor dove en slechthorende leerlingen. Om de verschillen tussen leerlingen zichtbaar te maken, hebben onderzoekers van de Radboud Universiteit een woordenschattoets ontwikkeld.

Voor kinderen is het niet alleen leuk om apps te gebruiken, het kan ook heel nuttig zijn voor hun taalontwikkeling. Pedagoge Daisy Smeets onderzocht welke kenmerken in prentenboeken-apps waardevol zijn om de woordenschat van vier- en vijfjarigen te vergroten zonder dat daar een ouder of leerkr...

De redactie van Kennislink krijgt regelmatig lezersvragen. De vorige lezersvraag ging over dyslexie, dat zich behalve in het lezen ook kan uiten in het luisteren. Een lezer uit Canada vroeg zich af of hetzelfde geldt voor dyscalculie. Binnen haar familie komt zowel dyslexie als dyscalculie voo...

Kinderen die net hebben leren lezen, kunnen beter rijmen dan volwassenen. Dat blijkt uit onderzoek van Barbara Wagensveld van de Radboud Universiteit Nijmegen. Ze promoveert op 5 december.

Meestal zien we al lezend gewoon tekens en letters die een betekenis hebben. Maar voor sommige mensen, geboren met de neurologische eigenaardigheid die synesthesie heet, wordt die ervaring verrijkt met het zien van kleuren. Iedereen kan dat leren. Een beetje dan.

Gewelddadige games maken agressief. Maar nu blijken gewelddadige teksten hetzelfde effect te hebben. Waarom maken we ons zorgen over Modern Warfare en niet over De aanslag? Gastcolumnist Linda Duits pleit voor een eerlijker beeld van gamers.

Onderzoekers van de universiteit van Stanford (VS) hebben aangetoond dat het gebruik van metaforen in nieuwsberichtgeving van grote invloed is op de manier waarop wij oordelen vormen. Metaforen vormen een raamwerk waarin wij onze gedachten ordenen.

Een nieuwe taal leren is het leukst met teksten en oefeningen die je interessant vindt. Voor volwassenen zijn dit doorgaans niet de boekjes waarmee kinderen leren lezen. Maar volledige romans zijn meestal weer te moeilijk voor hen. Hoe bepaal je de moeilijkheidsgraad van een tekst?

Kinderen met een taalachterstand kunnen hun woordenschat met 600 woorden per jaar uitbreiden. Daarvoor moeten ze twee keer per week boeken via internet ‘lezen’.

Lesmethodes voor leesonderwijs blijken ook geschikt voor talen zonder regelmatige spelling. Begeleiding van leerling én docent noodzakelijk voor goed resultaat.

Onze voorkennis bepaalt in eerste instantie hoe we een zin ontleden. Ook al gaat dit soms tegen ons natuurlijke taalgevoel in.