De snelheid waarmee enzymen reacties uitvoeren is jaloersmakend. Gerard Roelfes probeert dat te evenaren door compleet nieuwe enzymen te ontwerpen met bouwstenen die in de natuur niet voorkomen.

In de natuur zijn het grote moleculen, zoals eiwitten, die belangrijke functies vervullen. Chemicus Helma Wennemers vraagt zich af of het mogelijk is om met kleinere moleculen veel van die nuttige eigenschappen te imiteren.

Levende cellen gebruiken netwerken van chemische reacties om allerlei functies uit te voeren. Chemici in Nijmegen hebben nu een controleerbaar remsysteem ontwikkeld om dit soort netwerken beter na te bootsen. Een stap op weg naar een moleculaire computer.

Onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven ontwikkelen een verbeterd recept voor de autokatalysator, die de uitlaatgassen opschoont. Er is minder kostbaar platina nodig en het apparaat werkt ook met een koude motor, waar huidige katalysatoren het laten afweten.

Bewegen kan op allerlei manieren. In Nature Chemistry laten chemici zien dat vorming van een intern gasbelletje al genoeg is om microcapsules netjes te laten opstijgen. Ze zien mogelijkheden voor transport op heel kleine schaal.

Zowel de chemische industrie als de natuur kunnen niet zonder katalysatoren. Groningse chemici ontwikkelden een nieuwe manier om natuurlijke katalysatoren te ontwerpen met niet-natuurlijke bouwstenen.

Bij het winnen van aardolie komt ook veel aardgas mee omhoog, dat nu meestal afgefakkeld wordt. Een chemisch proces dat aardgas ter plekke omzet in alcohol kan aan deze enorme verspilling grotendeels een eind maken.

Een bus die niet op diesel rijdt, maar op mierenzuur. Het is een geslaagd experiment van studenten van de TU Eindhoven. Ze presenteerden hun zelfgebouwde systeem op 6 juli. NEMO Kennislink ging bij ze op bezoek om hun onderzoek te bekijken.

Voor het eerst is het gelukt een kunstmatig enzym in een levende cel een niet-natuurlijke reactie te laten uitvoeren. Dat biedt nieuwe mogelijkheden om ingewikkelde moleculen veel efficiënter te produceren, bijvoorbeeld voor werkzame stoffen in geneesmiddelen. Zwitserse chemici ontwierpen het ...

Een combinatie van palladium en tin levert een katalysator waarmee waterstofperoxide in één stap gemaakt kan worden. Dat biedt kansen voor lokale productie van waterstofperoxide, een belangrijk ontsmettingsmiddel voor drinkwatervoorzieningen.

Zelf leven van de grond af opbouwen. Uit niks meer dan losse moleculen. Scheikundigen proberen het, maar dat is nog niet makkelijk. In een reeks spoedcursussen praat Kennislink je snel bij over hoe je van een knutseldoos met moleculen tot iets kan komen dat op leven lijkt. Deze week: wat is ka...

Vitamine B2 is belangrijk voor iedereen, maar voor (bio)chemici om meerdere redenen dan alleen hun gezondheid. Bacteriën maken er een tot nu toe onbekende katalysator van, zo laten publicaties in Nature zien.

Wetenschappers zijn niet zo bedreven in het maken van nieuwe enzymen. Maar de natuur doet het doorlopend door bestaande enzymen te laten evolueren. Amerikaanse chemici wisten die evolutie na te doen in een reageerbuis, met als resultaat een gloednieuw, nuttig enzym.

Willen we onze aarde leefbaar houden voor onze nakomelingen, dan moeten we al onze materialen en chemicaliën op een efficiëntere manier produceren. Dat kan alleen met nieuwe katalysatoren. Chemicus Bas de Bruin van de Universiteit van Amsterdam vertelt hoe hij gereedschappen uit de natuur gebr...

Polymeren, mini-machientjes en virusdeeltjes: er is binnen de organische chemie weinig waar emeritus hoogleraar Roeland Nolte van de Radboud Universiteit niet aan werkte. Hij ontwerpt en bouwt nieuwe moleculen. Vroeger vanaf de tekentafel. Nu op de computer. Ondertussen denkt hij na over een o...

Het begon eigenlijk als een vraag uit pure nieuwsgierigheid: kunnen wij iets doen met DNA wat de natuur niet kan? En ja, dat bleek te kunnen ondervond Gerard Roelfes van de Rijksuniversiteit Groningen. Inmiddels maakt hij veelzijdige katalysatoren op basis van DNA. Hij wil ze uiteindelijk late...

Ervoor zorgen dat katalysatoren aan een lopende band reacties uitvoeren? Gebruik een eiwitklem die de katalysator als het ware vastzet aan zijn substraat. Dat is wat chemici van de Radboud Universiteit Nijmegen deden. Met behulp van de eiwitklem hopen ze synthetische katalysatoren te ontwerpen...

De natuur is een kei in katalyse. De machinerie van een cel werkt aan de lopende band door dankzij stapsgewijze katalyse-reacties. Nederlandse chemici bekijken deze natuurlijke katalyse nu als inspiratiebron om een nieuwe generatie katalysatoren te ontwerpen. Het voordeel voor de maatschappij?...

Wat gebeurt er precies in katalysatoren op het moment dat zij een chemisch proces uitvoeren? Dat is de vraag waarmee Bert Weckhuysen, winnaar van één van de Spinozapremies 2013, zich bezighoudt. Met unieke microscopen weet de Utrechtse hoogleraar Anorganische Chemie en Katalyse het antwoord op...

Eén van de drie winnaars van de Spinozapremie 2013 is Bert Weckhuysen, hoogleraar Anorganische Chemie en Katalyse aan de Universiteit Utrecht. De al aanzienlijke wetenschappelijke carrière van deze pas 44-jarige chemicus staat helemaal in het teken van katalysatoren. Weckhuysen geniet wereldfa...

Dankzij patenten uit de audiocassette-industrie hebben Amsterdamse chemici een even slimme als eenvoudige methode gevonden om katalytisch actieve nanodeeltjes te maken. Ze zijn geschikt voor de synthese van diesel en kerosine uit alternatieven voor aardolie.

Anne-Marije Andringa ontwikkelde een nieuwe sensor die voortdurend stikstofoxiden meet. Het draagbare prototype kan de luchtkwaliteit bemonsteren om bijvoorbeeld na te gaan of de katalysator in een auto goed werkt. Bovendien kan het mogelijk een zware astma-aanval al een paar dagen van te vore...

Het onderzoek van STW-promovendus Can Aran voegt aan de vele al bestaande manieren om scheikundige reacties uit te voeren een bijzondere toe: een vloeistof stroomt door een buisje, een gas dringt van buiten door de poreuze wand van dat buisje heen, op het binnenoppervlak zit een vaste stof, ee...

De Universiteit van Amsterdan heeft een patent op een nieuwe katalysator verkocht aan chemieconcern DSM. Met de katalysator is een alternatieve, schonere synthese mogelijk van een belangrijke chemische grondstof voor nylon.

Een vinding van Utrechtse chemici maakt het mogelijk om plastics zoals polyetheen (PE) en polypropeen (PP) uit biomassa te maken in plaats van uit aardolie. In Science beschrijven hoogleraar Krijn de Jong en mede-onderzoekers een nieuwe katalysator voor de synthese van belangrijke bouwstenen v...

Onregelmatigheden in industriële katalysatoren kunnen de omzetting van ruwe aardolie remmen. Dat concluderen scheikundigen van de Universiteit Utrecht deze week in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Materials.

Snel, schoon en eenvoudig nanodeeltjes maken. Dat lukte Leidse chemici per ongeluk toen ze aan het knutselen waren aan de naald van hun tastmicroscoop. Nanodeeltjes zijn in tal van toepassingen te gebruiken, maar de productie is lastig en vervuilend.

In het lab maken titaandioxide nanodeeltjes gemakkelijk schadelijke stikstofoxide-gassen onschadelijk. Maar de praktijk buiten het lab blijkt soms weerbarstig. Langs enkele Nederlandse snelwegen staan sinds 2008 schermen met de nanodeeltjes, maar de concentratie stikstofoxiden neemt er nauweli...

Brandstofcellen worden al jaren gezien als een veelbelovende techniek om energie mee op te wekken uit waterstof. Maar een nadeel is dat er superduur platina voor nodig is om ze te laten werken. Twee recente vondsten laten zien dat de oplossing misschien in nanotechnologie gezocht moet worden.

De legendarische Damascener zwaarden waren sterk, flexibel en braken nooit. Uit Duits onderzoek blijkt dat de Oosterse smeden in 1200 zonder het te weten al nanobuisjes gebruikten om hun wapens te versterken.