Podcast: Kaas zonder koe
Wij kaaskoppen houden wel van een stukje kaas. Maar de productie ervan zorgt voor flinke CO2-uitstoot en heel wat dierenleed. In deze aflevering van de podcast Oplossing Gezocht kijken we of dat anders kan.
Wij kaaskoppen houden wel van een stukje kaas. Maar de productie ervan zorgt voor flinke CO2-uitstoot en heel wat dierenleed. In deze aflevering van de podcast Oplossing Gezocht kijken we of dat anders kan.
Kaas maken zonder dat er een dier aan te pas komt. Dat kan als gisten het benodigde melkeiwit maken. “We gebruiken micro-organismen als cel-fabriekjes om een specifiek ingrediënt te maken.”
Dry January zit er bijna op. Een maandje alcoholvrij is steeds minder moeilijk vol te houden nu de kwaliteit van deze biertjes met sprongen vooruit is gegaan. Hoe is dat gebeurd en kan het misschien nog beter?
Wetenschappers hebben barcodes van DNA geplaatst in onschadelijke micro-organismen. Hiermee zijn producten nauwkeurig te volgen. Toch twijfelen sommigen aan de toepasbaarheid op grote schaal.
Wat is belangrijker in de evolutie: gevoelig zijn voor genetische veranderingen of juist een beetje robuust? Een groot experiment in gist laat zien dat de meest succesvolle stammen ook steeds kwetsbaarder worden voor schadelijke mutaties.
Dat gist alcohol kan maken, weten bierbrouwers maar al te goed. Maar het is voor gistcellen een verspilling van energie, dus waarom doen ze het dan? Groningse onderzoekers denken nu dat de productie van alcohol als een soort veiligheidsklep werkt, die overbelasting van de gistcellen voorkomt.
Waar zouden we zijn zonder gist? Nergens, betoogt microbioloog Nicholas Money. Hij schreef een geestig boek over onze langdurige relatie met deze oeroude eencelligen.
Van de bijna ontelbare soorten gisten en schimmels zijn er maar relatief weinig die een wezenlijke positieve bijdrage leveren als ‘hulp in de huishouding’ bij de bereiding van voedings- en genotmiddelen. Echter, deze selecte groep heeft een enorme betekenis voor de voedings- en genotswaarde va...
Van al die vele schimmelsoorten zijn er enkele uitverkoren voor onderzoek in het lab en als werkpaard in de industrie voor productie van voedings- en geneesmiddelen. De meest bekende is bakkergist Saccharomyces die voor het bereiden van brood, bier en wijn wordt gebruikt.
Sommige gisten zetten suikers uit planten om in alcohol. Die alcohol (ook wel bio-ethanol) is mogelijk een goed alternatief voor benzine.
De productie van pijnstillers is voor een groot deel afhankelijk van de kweek van planten waaruit pijnstillende stoffen worden gewonnen. Wetenschappers van de Stanford School of Engineering maakten giststammen die suiker om kunnen zetten in zulke stoffen. De productie van pijnstillers...
De ontdekking van het knippen, plakken en kopiëren van DNA markeerde het begin van een revolutie in de moleculaire biologie. Het werd nu mogelijk om genen en eiwitten in detail te bestuderen. Recombinant-DNA technieken zijn onmisbaar als je synthetische biologie wilt bedrijven.
Voor we kunnen ingaan op de rol van synthetische biologie in de industriële biotechnologie, is het nodig om nog even te kijken naar de stofwisseling van micro-organismen en de rol van DNA in dit proces.
Het begrijpen van de biologische processen achter ziekten is cruciaal om behandelingen en medicijnen te ontwikkelen. Omdat zulke processen soms lastig te bestuderen zijn in mensen, worden hiervoor modelorganismen gebruikt. Dat kunnen hogere dieren zijn, zoals proefkonijnen of laboratoriumratte...
Wetenschappers van de Technische Universiteit Delft zijn erin geslaagd de productie van bio-ethanol door gist flink op te schroeven. Door genen uit onder meer spinazie in te bouwen produceert bakkersgist 11 procent meer ethanol. Uiteindelijk kan dit leiden tot een efficiëntere productie van bi...
Het Amerikaanse bedrijf Amyris heeft bakkersgist met behulp van synthetische biologie zodanig aangepast dat het efficiënt artemisininezuur kan produceren. Amyris onderzoekers schreven dat eerder deze maand in Nature. Het zuur is de grondstof voor het malariamedicijn artemisinine.
Amerikaanse biologen hebben bakkergist in het laboratorium omgetoverd van een eencellig organisme naar een meercellig exemplaar. Het experiment geeft ons een nieuwe kijk op de vroege evolutie van het leven.
Projecten om schimmelgenomen te sequensen schieten als paddenstoelen uit de grond. We hebben namelijk allemaal spannende toepassingen voor schimmels op het oog: de productie van biobrandstof uit plantaardig afval bijvoorbeeld. Maar eigenlijk begrijpen we nog maar weinig van de manier waarop s...
Welk gen doet wat? Meestal komen we daar pas achter wanneer het gen stuk is en we vervolgens kunnen zien wat er aan een persoon mankeert. Maar de meest essentiële genen, die noodzakelijk zijn om te leven, vind je niet op die manier. Onderzoekers hopen ze alsnog op te sporen.
Vers eten, dat is natuurlijk het lekkerst. Maar wie denkt dat alles wat we eten ‘vers’ is houdt zichzelf voor de gek. Sterker nog, veel bekende levensmiddelen balanceren eerder op het randje van rotting dan dat ze vers zijn. Waarom doen we dat, en waar ligt de grens tussen ‘v...
Met de politieke onrust en stijgende olieprijzen in het Midden-Oosten is de zoektocht naar alternatieve brandstoffen actueler dan ooit. Deze week maken Amerikaanse wetenschappers bekend dat ze biobrandstof uit eiwitsmurrie van bacteriën en algen kunnen verkrijgen. De nieuwe trend: bewaar je sm...
Wetenschapper bij dag, amateur bierbrouwer bij nacht. Dat is de niet zo geheime identiteit van biotechnoloog Bert Landuyt. Samen met onderzoeker Kevin Verstrepen ontwikkelde hij een nieuwe gistsoort met als resultaat een biertje met extra geur. Lekker? Je kunt het biertje op 2 februari in Leuv...
Gistcellen beslissen bij een eerste ontmoeting binnen twee minuten of ze wel of geen seks met elkaar willen. Die beslissing is afhankelijk van chemische veranderingen in een enkel eiwit. Dat schrijft een team van Engelse en Canadese wetenschappers deze week in vakblad Nature.
Een Delftse onderzoeksgroep heeft bakkersgist – de producent van de biobrandstof bio-ethanol – in één klap verbeterd. De gist zet suikers uit plantenresten om in bio-ethanol, maar zette ook een deel om in het nutteloze glycerol. Zonde. De Delftenaren hebben dit nu opgelost door een...
Een flesje wijn valt soms vies tegen. Dat kan komen doordat micro-organismen tijdens het brouwen van wijn doodgaan en vieze smaakjes achterlaten. Spaanse wetenschappers denken hiervoor een nieuwe oplossing te hebben.
Een superzuinige gistcel voor bier. Om die te maken, hadden synthetisch biologen tot dusver een kleine dosis geluk nodig. Met een nieuwe techniek roepen ze op slimme wijze computerhulp in. Dat gaat een hoop tijd en geld schelen.
Behulpzaam gedrag is lang niet altijd voordelig, maar toch sterft het niet uit. Een minimale winst is genoeg om behulpzaamheid te behouden.
De gistsoort waarmee tegenwoordig pils wordt gebrouwen, is ontstaan door een kruising van twee andere gisten. Wetenschappers van de universiteit van Stanford hebben de genetica van pilsgist opgehelderd. Zij komen tot de conclusie dat één kruisingsgebeurtenis niet voldoende is om de diversiteit...
Frank Holstege van het Utrechtse Genomics Lab kan de betrouwbaarheid van eiwit-interacties controleren en functies van genen achterhalen. Met duizenden tegelijk. Deel drie in de genomics-serie.
Brood is evenals kaas één van de oudste klassieke biotechnologische producten. De laatste tien jaar heeft echter ook in de bakkerij de moderne biotechnologie zijn intrede gedaan: in de vorm van enzymen als broodverbeteraar en doordat de grondstoffen afkomstig kunnen zijn van genetisch gemodifi...