Deze week is het ‘Brain Awareness Week’, om mensen bewust te maken van de vooruitgang en opbrengst van hersenonderzoek. NEMO Kennislink ging langs bij Nederlandse herseninstituten voor een update.
De film Photon wil je alles laten zien over het ontstaan van het universum, het leven en de moderne mens. Dat pakt niet goed uit. De beelden zijn prachtig, maar de maker wil te veel vertellen. Na een veelbelovend begin raak je als kijker de draad volledig kwijt.
Ongeveer een derde van de Nederlandse bevolking ouder dan 80 jaar krijgt dementie. Dr. Henne Holstege (VUmc) onderzoekt met haar team juist de hersenen van mensen die heel gezond oud worden. Hoe verklaart zij hun breinvitaliteit?
Bij binnenkomst in het slaaplab hangen er geen jassen aan de kapstok, maar mutsjes om hersenactiviteit mee te meten. Hier verdiepen onderzoekers van de UvA zich in de rol van slaap in cognitieve processen, zoals het leren en onthouden van Deense woorden.
Zoals een levend wezen uit cellen bestaat, bestaat de robot van de toekomst uit een zwerm robotmodules. Maar zo’n swarmonoid zal nog veel flexibeler zijn, en beter in staat zichzelf te repareren dan een levend wezen. Dat is de ambitie van Europese onderzoekers.
Crone onderzoekt hoe het menselijk brein zich ontwikkelt van de kindertijd, via de puberteit tot in de volwassenheid. De Spinozapremie is voor haar een bevrijding: “Eindelijk hoef ik niet meer van project naar project te leven, we kunnen verbindingen gaan leggen en echt de diepte in.R...
Schaf het label ‘schizofrenie’ af. Daarvoor pleit Jim van Os, hoogleraar psychiatrische epidemiologie. NEMO Kennislink is nieuwsgierig naar de (on)wetenschap achter schizofrenie en zoekt Van Os op in het UMC Maastricht.
In het boek Een beter brein gaat journalist Niki Korteweg op zoek naar wetenschap waarmee ze haar burn-out-brein weer op de rit krijgt. En misschien zelfs wel kan verbeteren. De speurtocht leidt langs indrukwekkende hersentechnologieën, maar een echte oplossing vindt ze er niet in.
Een op de drie kinderen hoort weleens stemmen. “De meeste kinderen hebben nauwelijks last van hun stemmen. Bij het overgrote deel van de kinderen verdwijnen ze vanzelf,” aldus Kim Maijer, kinderpsychiater bij De Bascule in Amsterdam.
Mensen zeggen weleens dat we een zesde zintuig hebben, bovenop de bekende vijf waarmee we zien, horen, proeven, ruiken en voelen. Maar het zijn er veel meer. Volgens hoogleraar psychiatrie Jan Dirk Blom van de Universiteit Leiden hebben wij er zelfs vijftien. “En met alle vijftien kunnen we ha...
Als je slechter gaat horen, hoor je soms juist meer. Van zacht geroezemoes tot iemand die op de deur klopt. Sommige mensen horen zelfs volledige volksliederen, terwijl zij nagenoeg doof zijn. Iets vergelijkbaars kan gebeuren bij slechtziendheid. Dan kan je juist meer gaan zien.
Na miljoenen jaren van co-evolutie is er een harmonieuze relatie tot stand gekomen tussen de mens en zijn microbioom. Een aantal van deze micro-organismen blijkt zelfs in staat het menselijk gedrag te beïnvloeden, wat suggereert dat bacteriën controle kunnen hebben over onze hersenen. Zo eng i...
De film Still Alice, gebaseerd op het gelijknamige boek van neurowetenschapper Lisa Genova, laat het verloop van de ziekte van Alzheimer zien bij de vijftigjarige Alice. “Dat doet de film over het algemeen erg goed”, meent hoogleraar Neurologie Philip Scheltens, die deze f...
Hoe leert het brein verbanden leggen? Moleculair neurobioloog Isabel Beets onderzoekt het leerproces van de hersenen door te kijken naar een miniwormpje met welgeteld 302 zenuwcellen. Ze werd in september door het magazine New Scientist bekroond tot Wetenschapstalent 2016.
Nederlands beroemdste hersenwetenschapper heeft een nieuw boek geschreven. In Ons creatieve brein laat Dick Swaab aan de hand van talloze korte paragrafen over kunst, muziek en wetenschap zien waar creativiteit vandaan komt. Je raadt het misschien al: ons onbewuste brein zit erachter....
Van je eerste kus tot die mooie vakantie: herinneringen vormen ons tot wie we zijn. Ervaringen uit het verleden helpen je in de toekomst. Maar soms herinneren we ons meer dan ons lief is en soms vergeten we te veel. Wat als we aan ons geheugen konden sleutelen? De eerste stappen zijn gezet.
Deze week nam Daniel Dennett, een van Amerika’s belangrijkste filosofen, een eredoctoraat in ontvangst aan de Radboud Universiteit. Eerder verscheen dit interview met Dennett op NEMO Kennislink.
Het idee dat beestjes in je darmen je denken beïnvloeden, klinkt als een uitgangspunt voor een sciencefictionfilm. Maar toch zit er een kern van waarheid in. Zo spelen darmbacteriën bij autisme en depressie waarschijnlijk een rol.
Depressie tast de cognitieve functies aan. Gelukkig bestaan er medicijnen die de symptomen van depressie onderdrukken. Maar om de aandoening bij de wortel aan te pakken, moet je eerst weten wat er precies verandert bij een depressief persoon – op zowel celniveau als voor het gehele indiv...
Hersenziekten scoren in de overlijdensstatistieken ver onder kanker en hart- en vaatziekten. Daardoor wordt de impact van aandoeningen aan de hersenen nogal eens onderschat. De invloed op kwaliteit van leven, de behandelkosten en het ziekteverzuim als gevolg van ziektes als depressie, epilepsi...
Naar aanleiding van het uitkomen van het boek Kijken in het Brein van Sandra van Aalderen, Nienke van Atteveldt en Meike Grol vroegen we lezers om hun vraag over hersenscans in te sturen. De winnaar stelde een vraag over het lezen van gedachten.
Iedereen die het weleens geprobeerd heeft, weet het: een vlieg sla je niet zo makkelijk dood. Wetenschappers ontdekten hoe de insecten zo snel kunnen ontsnappen aan de vliegenmepper, en publiceren hun resultaten vandaag in Science.
Traumatische levenservaringen kunnen zuiver biologisch worden overgeërfd, tonen Amerikaanse onderzoekers aan in Nature Neuroscience.
In het eerste college van de Universiteit van Nederland vertelt neuropsycholoog prof. dr. Erik Scherder van de Vrije Universiteit Amsterdam hoe we wat beter voor onze hersenen kunnen zorgen. Vanaf 8 oktober 2013 ’s avonds elke dag een volgend deel van zijn college online.
Nature materials publiceerde op 20 februari 2017 de resultaten van een onderzoek waarbij een nieuw bouwsteentje voor een kunstmatig brein is ontwikkeld; een kunstmatige synaps. Lees hier hoe NEMO Kennislink eerder schreef over het namaken van een menselijk brein in een computer.
De komende weken gaat Kennislink in op hersenspinsels over hersenscans. Zijn jouw verwachtingen van deze neuro-imaging technieken realistisch, of laat jij je, al dan niet onbewust, leiden door mythen en hypes? Nu alvast een voorproefje: waarom lenen hersenscantechnieken zich eigenlijk zo goed ...
Het blijft een beetje een vreemde verschijning; een helm op het voetbalveld. Toch speelt doelman Petr Čech sinds 2007 geen wedstrijd meer zonder. Het jaar daarvoor liep hij een schedelbasisfractuur op door een harde botsing met de knie van een tegenstander. Is de voorzorgsmaatregel van Čech ov...
Een klein moment van herkenning – een bekend gezicht of gebouw – verandert de manier waarop je nieuwe herinneringen aanmaakt. Dat blijkt uit nieuw onderzoek in het tijdschrift Science.
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen deelt elk jaar aan scholieren uit 6 vwo de Onderwijsprijs uit voor de beste profielwerkstukken. Onder de winnaars zat een opmerkelijk goed uitgevoerd onderzoek dat een kritische blik werpt op het nut van pijnstillers.
Waarom zijn er zo weinig vrouwen in de top van de wetenschap? Zijn de hersenen van mannen en vrouwen echt zo verschillend, of komt het door hardnekkige vooroordelen over de maatschappelijke rol van mannen en vrouwen in hun carrière? Nederlandse wetenschappers, waaronder Dick Swaab, gingen de d...