De ontdekking van de mesenchymale stamcellen is te danken aan het pionierswerk van de Russische onderzoeker Alexander Friedenstein. In het midden van de jaren zestig van de vorige eeuw beschreef hij voor het eerst cellen die sterk leken op fibroblasten (bindweefselcellen) en die hij relatief e...
Celbioloog Gerald de Haan rustte bloedcellen uit met een ‘streepjescode’. Daardoor blijven de cellen herkenbaar op het moment dat ze in de bloedbaan komen. De streepjescode maakt onderzoek goedkoper en efficiënter.
Kraakbeen in de knie kan acuut letsel oplopen, veroorzaakt door bijvoorbeeld een verkeerde beweging. Maar het kan ook slijten door ouderdom. Dat laatste heet artrose en is op dit moment niet te herstellen. Herstel van acuut letsel in het kraakbeen is bij vroeg ingrijpen wel mogelijk, door het ...
In het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) behandelt cardioloog Douwe Atsma hartpatiënten met hun eigen beenmergcellen. In de afgelopen jaren is deze aanpak uitgegroeid tot een reguliere behandeling, die ook vergoed wordt door zorgverzekeraars. Nederland loopt daarmee wereldwijd voorop.
Chemotherapie heeft niet alleen vat op de tumor, maar vernietigt ook het gezonde beenmerg. Door de stamcellen in het beenmerg een beschermend gen mee te geven is dat te voorkomen en kunnen patiënten toch hoge doses chemotherapie krijgen. Dat blijkt uit Amerikaans onderzoek onder patiënten met ...
Na een hartaanval ontstaat een litteken in het hartspierweefsel. Daardoor gaat de functie van het hart achteruit. Niks aan te doen. Hoewel… stamceltherapie biedt mogelijk uitkomst. De eerste succesvolle klinische test met stamcellen uit het hart van de patiënt zelf is inmiddels een feit.
Het is Amerikaanse wetenschappers gelukt om van weinig bloedstamcellen een gigantische hoeveelheid te maken, schrijven ze in het Science. Dat is een doorbraak voor mensen met bloedziekten zoals leukemie. De bloedstamceltransplantaties die zij nu ondergaan, bevatten meestal te weinig cellen om ...
Medicijnen tegen HIV remmen het virus, maar roeien het niet volledig uit. Wetenschappers vermoeden daarom dat het virus zich verstopt op een plaats waar medicijnen er niet bij kunnen. Onderzoek heeft nu een mogelijk toevluchtsoord voor HIV ontdekt: het beenmerg.
Stamceltransplantatie bij bloedziekten is nu nog de enige standaardbehandeling met stamcellen. Maar in het lab en de kliniek wordt volop met deze ‘alleskunners’ geëxperimenteerd. Enkele toepassingen zijn zo veelbelovend, dat we ze binnenkort als reguliere behandeling kunnen verwachten.
Stamcellen uit tanden zijn, net als die uit beenmerg, op veel plekken in het lichaam inzetbaar. Bovendien zijn de cellen veel makkelijker te winnen uit tanden dan uit het aloude beenmerg. Onderzoekster Weibo Zang promoveert op 26 september in Nijmegen op deze veelbelovende medische ontdekking....
De oude Grieken zouden er nog raar van staan te kijken: een godin van de eeuwige jeugd die niet alleen drie armen heeft, maar ook een hartkwaal. Hebe heet de betreffende godheid, en dat is tevens de naam van een grootschalige landelijke cardiologische studie die recentelijk van start ging. Het...
Er is veel te lezen in de media over hartpatiënten die na jaren stilzitten eindelijk weer kunnen sporten. Dat alles dankzij het vermeende wondermiddel van de celtherapie, waarbij cellen uit het eigen beenmerg worden ingespoten in de bloedbaan. Gaat het hier over verantwoorde journalistiek of i...
Robuuste studies zien niets bijzonders gebeuren bij stamcelbehandelingen.
Stamcellen zijn voor allerlei medische toepassingen in beeld. Vooral jonge cellen zijn flexibel. Maar hoe kom je daaraan? Voor de cellen waaruit bot-, vet-, spier- en bindweefsel ontstaan is een nieuwe bron gevonden: vruchtwater. Jonge onderzoeker Elles in ’t Anker kreeg een prijs voor die ont...
“Een publicatie van een gepensioneerde hoogleraar over gepensioneerde apen”, noemt prof. dr. Johan Broerse het artikel dat vorige maand in het tijdschrift Toxicologic Pathology verscheen. De emeritus hoogleraar Medische Stralingsfysica van het LUMC schreef samen met de pathologen prof. Carel H...
Afweercellen hebben de neiging lichaamsvreemde cellen aan te vallen. Dat doen ze ook als ze getransplanteerd zijn naar een patiënt met leukemie. De gevolgen kunnen ernstig zijn, maar er zit ook een positieve kant aan. In een deel van de gevallen kunnen de afweercellen juist goed ingezet worden...
Niemand geloofde dat het kon, maar de Canadese onderzoeker prof. dr. John Dick probeerde het toch. Hij gaf een menselijk beenmergtransplantaat aan muizen. Het leverde een goed proefdiermodel op, waar veel stamcelonderzoekers dankbaar gebruik van maken. Dick kreeg er op 24 oktober de Boerhaave ...
Afweercellen van een kankerpatiënt kunnen het verschil niet zien tussen cellen van de tumor en gezonde exemplaren. Killercellen van een ander kunnen dat soms wel. De groep van prof. dr. Els Goulmy weet hoe dat komt en is klaar om die kennis te gebruiken. Er komt een stamceltransplantatie aan t...
In het laboratorium zijn stamcellen ware alleskunners. Met een duwtje in de juiste richting transformeren ze zichzelf tot leverweefsel, kraakbeen of elk ander weefsel. Zelfs ritmisch kloppende hartspiercellen zijn te kweken. Kan dat allemaal ook in het lichaam van een patiënt? Het lijkt er wel...
Afweercellen kunnen op het eerste gezicht volkomen onlogische dingen doen. Zo kan een afweerreactie tegen een virus leiden tot transplantaatafstoting of een auto-immuunziekte. Hoe komt dat? Eén van de mogelijke verklaringen is moleculaire mimicry: sporen van de ziekteverwekker lijken zo op lic...
Een paar dagen snotteren of diarree is alles wat je merkt van een infectie met een adenovirus. Als je verder gezond bent tenminste. Patiëntjes die pas een beenmergtransplantatie hebben ondergaan, kunnen door deze infectie echter ernstig ziek worden en zelfs overlijden. Leidse en Amerikaanse on...
Alles wordt groter als een kind ouder wordt: voeten groeien uit de schoenen, kleren van vorig jaar passen niet meer, en de koektrommel moet steeds een plank hoger staan. Het hart groeit, net als de longen, de maag, de hersenen. Toch doen niet alle organen aan deze groei mee. De thymus, een org...